1

Onderzoekers van het MPI-EVA observeerden het natuurlijke gedrag van de chimpansees van het Tai National Park, Ivoorkust, en ontdekten dat chimpansees zeer selectief zijn in met wie ze gewilde etenswaren, zoals vlees, honing of grote vruchten, delen. Zij toonden aan dat chimpansees eerder geneigd waren voedsel te delen met hun vrienden, en dat noch een hoge dominante status, noch intimidatie door bedelaars hun beslissing beïnvloedde. Dit vormt een aanvulling op de resultaten van een andere studie van hetzelfde team die vorige maand werd gepubliceerd en waarbij werd gekeken naar het delen van vlees na de groepsjacht op apen. Daaruit bleek dat chimpansees die na een succesvolle jacht in het bezit waren van vlees, andere jagers waarschijnlijk beloonden door met hen te delen. “Gezamenlijk toont ons onderzoek aan dat de chimpansees beslissen wanneer ze voedsel delen op basis van de waarschijnlijkheid dat deze gunst in de toekomst zal worden teruggegeven,” zegt Liran Samuni, eerste auteur van beide studies. “Of, in het geval van delen na groepsjacht, is het delen van vlees het teruggeven van de gunst voor het helpen.”

Eerdere studies bij een andere ondersoort chimpansees hebben gesuggereerd dat het delen van voedsel bij chimpansees vooral gebeurt vanwege intimidatiedruk van bedelaars. “Dit was niet het geval bij de Tai chimpansees,” zegt Catherine Crockford, hoofdauteur van de studie, “wat de grote variatie in samenwerking tussen chimpanseepopulaties benadrukt.” Menselijke populaties verschillen ook in hoe coöperatief ze zijn en er is onderzoek gaande bij zowel mensen als niet-menselijke dieren om te beoordelen wat sommige populaties coöperatiever maakt dan andere. “De noodzaak om in een samenhangende eenheid te blijven, vanwege hoge predatiedruk, of de mogelijkheid om sterke cohesie te vertonen, vanwege rijke voedselbronnen, zijn twee mogelijke scenario’s om de expressie van coöperatieve handelingen te bevorderen,” suggereert Roman Wittig, de tweede senior auteur van de studies.

Daarnaast verzamelden de onderzoekers urinemonsters van chimpansees na jacht- en voedseldelende gebeurtenissen en maten het hormoon oxytocine. “We weten dat oxytocine een sterke rol speelt bij het zogen, wat je zou kunnen zien als een voorbeeld van het delen van voedsel tussen moeder en kind, en in het algemeen betrokken is bij sociaal gedrag en hechting,” legt Liran Samuni uit. De onderzoekers vonden hoge niveaus van oxytocine nadat chimpansees vlees en ander waardevol voedsel deelden, en nadat chimpansees deelnamen aan de jacht met anderen. “Dat we hogere oxytocine niveaus vonden na zowel jagen als delen voegt toe aan het idee dat oxytocine een belangrijk hormoon is dat betrokken is bij samenwerking in het algemeen,” wijst Liran Samuni.

De onderzoekers concluderen dat net als bij mensen, Tai chimpansee delen selectief is, en dat vrienden en anderen die hielpen bij het verwerven van het voedsel meer profiteren. Emotionele verbondenheid, zoals die onder vrienden vanzelfsprekend is, heeft waarschijnlijk een cruciale rol gespeeld in de evolutie van menselijke samenwerking.