Afscheid plasma-tv: The moments that defined flatscreen

(Pocket-lint) – LG heeft aangekondigd dat het geen plasmaschermen meer zal maken, wat in wezen het einde van een tijdperk markeert.

Nu er geen grote fabrikanten meer zijn die plasmaschermen produceren, hebben veel rapporten en analisten beweerd dat de technologie nu dood is. Na vier decennia van ups en downs en innovaties lijkt het erop dat plasmaschermen het zoveelste slachtoffer zijn van de out-with-old, in-with-the-new mentaliteit.

Plasmaschermen hebben veel voordelen en zijn zelfs betaalbaarder dan de huidige LCD-schermen, maar dat is nog steeds niet genoeg geweest om de publieke perceptie te beteugelen en de verkoop te stimuleren. Ter nagedachtenis aan plasma hebben we daarom een korte geschiedenis, compleet met hoogtepunten, van de technologie op een rijtje gezet.

Wat is een plasmascherm?

Een plasmascherm is een flat-panel display dat vroeger vaak werd gebruikt voor televisies van 30 inch of groter. Plasmaschermen zijn dunner dan kathodestraalbuisschermen, een technologie die in de eerste commercieel vervaardigde elektronische televisietoestellen werd gebruikt.

Plasmaschermen worden als plasmaschermen geclassificeerd omdat elke pixel in het scherm door een minuscuul beetje plasma wordt belicht. Wanneer een elektrode een elektrische stroom toepast op een kleine cel die is gevuld met een edelgasmengsel (zoals neon en xenon), wordt het gas geëxciteerd, geïoniseerd en omgezet in een plasma.

Het plasma zendt vervolgens ultraviolet licht uit, en zodra dat licht de fosforcoating raakt die elke cel bekleedt, zorgt het ervoor dat de fosfor een zichtbaar licht gaat gloeien. Zie elke afzonderlijke subpixel op een plasmascherm als een piepklein neonlicht of een tl-buisje. De technologie is hetzelfde, alleen op kleinere schaal.

Hoe is de beeldkwaliteit?

Voordelen

Plasmaschermen staan erom bekend dat ze betere zwartniveaus hebben dan veel LCD-schermen, hoewel de LCD-technologie de afgelopen jaren sterk is verbeterd. Zo hebben duurdere LCD-schermen met led-achtergrondverlichting en lokale dimming bijvoorbeeld zwartniveaus die vergelijkbaar zijn met die van plasmaschermen.

Dankzij de manier waarop plasmaschermen werken, kunnen ze het relatieve niveau van helderheid en intensiteit voor rode, blauwe en groene subpixels nauwkeurig regelen. De displays hebben daardoor een diep contrast, beelden met textuur en rijke kleuren. Door het ontbreken van polarisatiefilters hebben ze ook goede kijkhoeken.

Een ander voordeel is dat de fluorescerende fosforcoating die elke subpixel bekleedt, binnen nanoseconden kan stoppen met gloeien, waardoor een probleem dat bekend staat als bewegingsonscherpte wordt geëlimineerd. Pixels in lcd-schermen uit het lagere segment kunnen niet zo snel sluiten of sluiten, wat betekent dat ze een lage verversingsfrequentie hebben, wat bewegingsonscherpte tot gevolg heeft.

Voordelen

Burn-in was een probleem dat vaak werd geassocieerd met vroege plasmaschermen, maar het kan ook nu nog voorkomen. Het treedt op wanneer hetzelfde beeld gedurende lange perioden wordt weergegeven. Als er te lang iets helder wordt weergegeven op een plasmascherm (zoals een netwerklogo), kan dit een zichtbaar maar vaag beeld achterlaten.

Plasmaschermen staan ook bekend om hun hoge energieverbruik, vooral in vergelijking met bijvoorbeeld een LCD-scherm met led-achtergrondverlichting. En ondanks al die energieverspilling schijnen plasmaschermen, die sterk glanzend en reflecterend zijn, soms niet zo helder als nieuwe LCD-schermen met LED- of CCFL-achtergrondverlichting.

Wanneer kwam het eerste plasmascherm uit?

Monochroom

Kalman Tihanyi, een Hongaarse ingenieur, ontwikkelde in 1963 het eerste platte beeldschermsysteem en ongeveer een jaar later werd een monochroom plasmascherm uitgevonden en gepresenteerd aan de Universiteit van Illinois in Urbana-Champaign voor het PLATO-computersysteem.

Fabrikanten als Ownes-Illinois en Burroughs Corporation maakten de hele jaren zeventig plasmaschermen, die bekend stonden om hun neonoranje en monochrome uiterlijk. IBM deed zijn intrede in de plasmascene in 1983, toen het een 19-inch oranje-op-zwart monochroom scherm introduceerde.

Kleur

In de jaren negentig kwamen plasmaschermen in full-color op. Fujitsu demonstreerde in 1992 een 21-inch hybride display aan de Universiteit van Illinois in Urbana-Champaign en introduceerde drie jaar later het eerste 42-inch plasmascherm met een resolutie van 852×480.

Philips volgde Fujitsu en kwam in 1997 met een plasmascherm met dezelfde resolutie. Het werd op de markt gebracht met een fors prijskaartje van $14.999. Datzelfde jaar betrad Pioneer de markt van het maken en verkopen van plasmaschermen. En de rest is geschiedenis.

Wat waren enkele van de grootste plasmaschermen die werden gemaakt?

Vele bedrijven begonnen in het begin van de jaren 2000 met de productie van plasmaschermen in verschillende afmetingen.

Panasonic pronkte op de CES 2006 met een 103-inch plasmaschermpaneel. Het scherm had een 1080p HDTV-resolutie en was het grootste plasmascherm ter wereld op dat moment, nipt voor het 102-inch plasmascherm van Samsung dat het jaar daarvoor werd getoond.

Panasonic (toen Matsushita Electric Industrial geheten) deed in 2008 opnieuw de kaken fronsen, toen het op de CES 2008 een 150-inch set liet zien. Het scherm was 6-ft hoog en 11-ft breed. Tegen die tijd hadden plasmaschermen echter hun hoogtepunt bereikt in populariteit en verloren ze gestaag terrein aan LCD-schermen.

Niettemin stal Panasonic opnieuw de showvloer op de CES toen het een 152-inch plasmatelevisie presenteerde met 4K-resolutie en 3D-technologie. Het televisietoestel kostte meer dan 500.000 dollar toen het op de markt kwam.

Welke bedrijven maakten plasmaschermen?

Er zijn in de afgelopen decennia veel fabrikanten van plasmaschermen geweest, maar de volgende stonden bekend om hun displays van wereldklasse: Panasonic, Pioneer, Samsung, LG, Toshiba, Sanyo, Magnavox, Sony, Vizio, LG en Hitachi.

Waarom en wanneer begonnen plasmaschermen te verdwijnen?

Na jaren van dalende verkoop kondigde Pioneer in 2009 aan dat het uit de televisiebusiness zou stappen.

Het bedrijf verkocht veel van zijn Kuro-merkpatenten op het gebied van plasmatechnologie aan Panasonic, een van de laatst overgebleven fabrikanten die zich op plasmaschermen concentreert. Dat gezegd hebbende, beëindigde Panasonic uiteindelijk de verkoop van plasmaschermen in maart 2014.

De Consumer Electronics Association onthulde in 2013 dat Amerikanen in 2012 2,15 miljard dollar uitgaven aan 2,98 miljoen plasmaschermen. Ter vergelijking: in datzelfde jaar gaven Amerikanen ongeveer 16,8 miljard dollar uit aan ongeveer 36,2 miljoen lcd-schermen.

Het is niet duidelijk waarom Amerikanen (en de rest van de wereld, wat dat betreft) wegdreven van plasmaschermen. De technologie, die ooit duur was, was betaalbaarder dan veel LCD-schermen op de markt.

In sommige rapporten wordt beweerd dat LCD door de consument alom wordt gezien als zowel beter als nieuwer dan plasma. Misschien komt dat doordat LCD-schermen helderder lijken en geen last hebben van inbranding. Ze gebruiken ook minder elektriciteit, een groeiende zorg voor budgetbewuste en groene shoppers.

Hoewel het rapport van 2013 van de Consumer Electronics Association voorspelde dat Amerikanen 1,33 miljoen plasmaschermen zouden kopen voor een totaal van $ 923 miljoen in 2015, was (en is) dat bedrag hoogstwaarschijnlijk niet genoeg voor televisiefabrikanten om te blijven investeren in de technologie.

Zijn plasmaschermen dood?

Op 29 oktober 2014 kondigde LG aan dat het vanaf 30 november zou stoppen met de productie van plasmaschermen.

De terugtrekking van LG uit plasmaschermen betekent dat er geen grote leveranciers meer zijn die plasmaschermen maken. Het bedrijf begon in 1999 voor het eerst met de productie van plasmaschermen, vier jaar nadat Fujitsu de eerste commercieel verkrijgbare televisie maakte die gebruikmaakte van de technologie. Het is de laatste grote fabrikant die zich uit de markt terugtrekt, na eerdere stappen van Panasonic en Pioneer.

Het Chinese Changhong Electric Co is nu de enige fabrikant van plasmaschermen die nog bestaat, maar het is onduidelijk hoeveel van zijn schermen in televisies buiten China terecht zullen komen. Analisten denken dat er in 2017 geen plasmaschermen meer zullen zijn.