Amfibievoertuig

OngepantserdEdit

FietsenEdit

Amfibiefiets ‘Cyclomer’, Parijs, 1932

Main article: Amfibische fiets

Een amfibische fiets is een door mensen aangedreven voertuig dat zowel op het land als op het water kan rijden. “Saidullah’s Bicycle” maakt gebruik van vier rechthoekige met lucht gevulde drijvers voor het drijfvermogen, en wordt voortbewogen met behulp van twee ventilatorbladen die aan de spaken zijn bevestigd. Moraga’s “Cyclo Amphibious” gebruikt een eenvoudig driewielerframe om drie drijvers te ondersteunen die zowel het drijfvermogen als de stuwkracht leveren. De vleugels op de aangedreven wielen stuwen het voertuig voort op een soortgelijke manier als een schoepenrad.

De SBK Engineering Shuttle-Bike bestaat uit twee opblaasbare drijvers met riemen die het mogelijk maken een fiets met een passagier te vervoeren. Het ensemble, wanneer leeggelopen, past in een rugzak voor het dragen door de fietser.

Er zijn verschillende amfibische cycli gemaakt door technische studenten als universiteitsprojecten.

Gibbs Sports Amphibians Inc. introduceerde een gemotoriseerde versie van de amfibische fiets die lijkt op een jetski op het water en motorfiets op het land. Het model kan tot 80 mph over land en 45 mph over water bereiken.

ATVsEdit

Main article: Amfibische ATV
Land Tamer amfibische 8×8 remote access vehicle

Tot de kleinste niet-luchtgeveerde amfibische voertuigen behoren amfibische ATV’s (all-terrain vehicles). Deze waren in de jaren zestig en begin jaren zeventig zeer populair in Noord-Amerika. Een amfibische ATV (AATV) is een klein, lichtgewicht, terreinvoertuig, opgebouwd uit een integrale carrosseriebuis van hard plastic of glasvezel, voorzien van zes (soms acht) aangedreven wielen, met ballonbanden met lage druk. Zonder vering (anders dan wat de banden bieden) en zonder stuurwielen, wordt de richting bepaald door te slippen – net als bij een rupsvoertuig – hetzij door de wielen aan de kant waar men wil draaien af te remmen, hetzij door meer gas te geven op de wielen aan de tegenovergestelde kant. De meeste hedendaagse ontwerpen maken gebruik van tuintrekker type motoren, die ongeveer 25 mph (40 km / h) topsnelheid op het land te bieden.

Op deze manier gebouwd, zal een AATV drijven met een ruime vrijboord en is in staat om moerassen, vijvers, en beken doorkruisen, evenals droog land. Op het land hebben deze toestellen een hoge grip en een groot off-road vermogen, dat nog kan worden verbeterd met een optionele set rupsbanden die direct op de wielen kunnen worden gemonteerd. Although the spinning action of the tires is enough to propel the vehicle through the water – albeit slowly – outboard motors can be added for extended water use.

In October 2013, Gibbs Amphibians introduced the long-awaited Quadski, the first amphibious vehicle capable of traveling 45 mph on land or water. The Quadski was developed using Gibbs’ High-Speed Amphibian technology, which Gibbs originally developed for the Aquada, an amphibious car, which the company has still not produced because of regulatory issues.

CarsEdit

VW Schwimmwagen in June 1944

Amphicar in Stuttgart, 2005

Main articles: Amphibious automobile and Car-boat

Amphibious automobiles have been conceived from ca. 1900, however the Second World War significantly stimulated their development. Twee van de belangrijkste amfibische auto’s tot nu toe werden ontwikkeld tijdens de Tweede Wereldoorlog. De meest wijdverspreide was de Duitse Schwimmwagen, een klein jeepachtig 4×4-voertuig dat in 1942 werd ontworpen door het ingenieursbureau Porsche en veel werd gebruikt tijdens de Tweede Wereldoorlog. De amfibische carrosserie werd ontworpen door Erwin Komenda, de carrosseriebouwer van het bedrijf, met gebruikmaking van de motor en aandrijving van de Kübelwagen. Een amfibische versie van de Willys MB jeep, de Ford GPA of ‘Seep’ (afkorting van Sea jeep) werd ook ontwikkeld tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een speciaal aangepaste GPA, Half-Safe genaamd, werd in de jaren 1950 rond de wereld gereden en gevaren door de Australiër Ben Carlin.

Een van de meest capabele naoorlogse amfibische off-roaders was de Duitse Amphi-Ranger, die een romp had van zeewaterbestendige AlMg2 aluminium legering. Dit kostbare voertuig was uitgebreid ontworpen en werd zeewaardig bevonden tijdens een storm met stormkracht 10 voor de Noordzeekust (Pohl, 1998). Er zijn er maar ongeveer 100 van gebouwd – degenen die er een bezitten, kunnen er bijna moeiteloos het Engelse Kanaal mee oversteken.

Puur recreatieve amfibiewagens zijn onder meer de Amphicar uit de jaren 1960 en de hedendaagse Gibbs Aquada. Met bijna 4.000 gebouwde exemplaren is de Amphicar nog steeds de meest succesvol geproduceerde amfibie-auto voor civiel gebruik tot op heden. De Gibbs Aquada valt op door zijn vermogen om met hoge snelheid over het water te scheren. Gibbs bouwde vijftig Aquada’s in het begin van de jaren 2000, nadat het was ontwikkeld door een team dat was samengesteld door oprichter Alan Gibbs voordat de motorleverancier van het bedrijf, Rover, niet meer in staat was om motoren te blijven leveren. Gibbs en nieuwe partner Neil Jenkins hebben het bedrijf opnieuw samengesteld en proberen nu Amerikaanse wettelijke goedkeuring te krijgen voor de Aquada

Het in Zuid-Californië gevestigde bedrijf WaterCar, opgericht door Dave March, heeft ook vier werkende amfibische prototypes gebouwd, waarvan er een het Guinness World Record voor ’s werelds snelste amfibische voertuig (de Python) heeft. In 2013 bracht March het eerste commerciële voertuig van het bedrijf uit, de Panther. Sinds de lancering is de WaterCar populair in het Midden-Oosten, met de verkoop aan de ambassade van de Verenigde Arabische Emiraten, waarbij nog eens zes voertuigen werden verkocht aan de kroonprins van Dubai. De WaterCar is ook verkocht aan tech-liefhebbers en inwoners van Silicon Valley.

Andere amfibische auto’s zijn onder meer de Amerikaanse Hydra Spyder en de Spira4u.

BussenEdit

Splashtour ‘Amfibus’ amfibiebus, An der Untertrave, Lübeck, 12 augustus 2020

Amfibus amfibiebussen van het Nederlandse Amfibievervoer (DAT) in Nijmegen worden ingezet voor rondritten door Amsterdam, Rotterdam en Lübeck, onder het merk Splashtours. De bussen hebben een Volvo-chassis en vervoeren 43 passagiers. De exploitatie begon in 2010 in Katendrecht, Rotterdam, kreeg in 2011 navolging in Amsterdam, maar werd in 2012 na technische problemen opgeschort, en vervolgens in 2019 opnieuw gelanceerd. In 2014 werd een rondrit door Lübeck gelanceerd. In 2010 werd het getest als vervanging voor de veerboot in Renfrew, Schotland, maar niet aangenomen. Een soortgelijke dienst, met andere voertuigen, rijdt in Porto.

BotenEdit

Sommige amfibievoertuigen zijn niet zozeer ontworpen voor vervoer over land met de mogelijkheid om water over te steken, maar zijn ontworpen als watertransportvoertuigen met de mogelijkheid om over land te reizen. Het onderscheid is dat de voertuigen zijn ontworpen om goed te presteren op het water, met de mogelijkheid van vervoer over land toegevoegd om extra functionaliteit te geven, in plaats van de belangrijkste functie te zijn. Een voorbeeld hiervan zijn Sealegs Amphibious Crafts, een reeks in aluminium vervaardigde boten (meestal RIB’s) die zijn ontworpen en vervaardigd in Auckland, Nieuw-Zeeland. Deze vaartuigen kunnen tot 39 knopen op het water halen, maar halen slechts 7,5 km/u op het land, waaruit blijkt dat bij het ontwerp de voorkeur wordt gegeven aan prestaties op het water. Er zijn verschillende versies van dit type amfibieboten geproduceerd, waaronder de Iguana Yacht (behandeld in het gedeelte “Op rupsbanden” hieronder).

Oesterboot in de haven van Gorey, Jersey

OesterbotenEdit

Sinds 1977, hebben verschillende botenbouwers in Bretagne gespecialiseerde amfibievoertuigen gebouwd voor gebruik in de mossel- en oesterteelt in het gebied. De boten zijn gemaakt van aluminium, hebben een relatief platte bodem en drie, vier of zes wielen, afhankelijk van de grootte van de boot. Als het eb is, kunnen de boten met hun wielen over het wad varen. Als het eb is, gebruiken ze een schroef om zich door het water te bewegen. Oesterkwekers in Jersey maken gebruik van soortgelijke boten. Momenteel heeft Constructions Maritimes du Vivier Amphibie een reeks modellen.

CargoEdit

Trucks and bargesEdit
A DUKW during World War II

A British Alvis Stalwart

See also: Duck tours

With more than 20,000 units produced, the DUKW was the most successful amphibious truck of World War II. This 31-foot (9.4 m) 6×6 truck was used to establish and supply beachheads. It was designed as a wartime project by Sparkman & Stephens, a yacht design firm who also designed the hull for the Ford GPA ‘Seep’. During the war, Germany produced the Landwasserschlepper. In the 1950s, the Soviets developed the GAZ-46, BAV 485, and PTS.

During the Vietnam War, the US Army used the amphibious articulated Gama Goat and the larger M520 Goer truck-series to move supplies through the canals and rice paddies of Southeast Asia. Deze laatste was gebaseerd op een civiel bouwvoertuig uit de jaren 1950 en werd de standaard zware tactische truck van het Amerikaanse leger voordat hij werd vervangen door de HEMTT. Hoewel de wielen van het voertuig zonder vering of stuurinrichting waren gemonteerd en snelheden op het land van meer dan 32 km/u (20 mph) niet aan te raden waren, verschafte zijn gelede ontwerp het een goede wendbaarheid en hielp het om alle vier de wielen stevig in contact te houden met een oneffen ondergrond. In combinatie met zijn amfibische capaciteiten ontwikkelde de M520 Goer in de Vietnam-oorlog de reputatie dat hij kon gaan waar andere vrachtwagens dat niet konden.

Voor het brengen van voertuigen en voorraden op de stranden gebruikte de VS de in de jaren 1950 ontworpen LARC-V en de enorme LARC-LX die 60 ton lading kon vervoeren.

Het Britse leger gebruikte de Alvis Stalwart met 6×6 wielen als hun amfibische vrachtvervoerder. In het water werd het door vectoren aangedreven door waterstraalaandrijvingen met een snelheid van ongeveer 6 knopen.

Het M3 Amphibious Rig kan worden gebruikt als veerboot of als drijvende brug voor vrachtwagens en zware gevechtsvoertuigen.

Gibbs heeft ook andere soorten snelle amfibieen ontwikkeld, waaronder de Phibian, een 9,1 m (30 voet) amfibie die is gericht op de first responder markt, en de Humdinga, een 6,4 m (21 voet) amfibie die in staat is extreem terrein te doorkruisen.

Pantseruitrusting

BTR-80’s komen aan land, motorsnorkels en waterjet ingezet

Veel moderne militaire voertuigen, variërend van lichte verrijdbare commando- en verkenningsvoertuigen tot gepantserde personeelsdragers (APC’s), tanks en schepen voor amfibische oorlogsvoering, worden vervaardigd met amfibische capaciteiten.

De Franse Panhard VBL is een compact, licht gepantserd 4×4 terreinvoertuig dat volledig amfibisch is en kan zwemmen met een snelheid van 5,4 km/u (3,4 mph). De VAB is een Frans volledig amfibisch APC, dat in het water wordt aangedreven door twee waterjets, gemonteerd één aan elke kant van de achterste romp (zie detailfoto hierboven). Het kwam in dienst in 1976 en er werden er ongeveer 5000 geproduceerd in vele configuraties.

Tijdens de Koude Oorlog ontwikkelden de staten van het Sovjetblok een aantal amfibische APC’s, gevechtsvoertuigen en tanks, zowel op wielen als met rupsbanden. De meeste van de door de Sovjets ontworpen voertuigen waren amfibisch of konden diep water doorwaden. Voorbeelden op wielen zijn de BRDM-1 en BRDM-2 4×4 gepantserde verkenningswagens, evenals de BTR-60, BTR-70, BTR-80 en BTR-94 8×8 APC’s en het BTR-90 infanterie gevechtsvoertuig.