Ashoka
Ashoka, ook gespeld als Aśoka, (gestorven 238? v. Chr., India), laatste grote keizer van de Mauryaanse dynastie in India. Zijn krachtige steun aan het boeddhisme tijdens zijn heerschappij (ca. 265-238 v.Chr.; ook aangeduid als ca. 273-232 v.Chr.) bevorderde de expansie van die religie in heel India. Na zijn succesvolle maar bloedige verovering van het land Kalinga aan de oostkust, zag Ashoka af van gewapende verovering en voerde hij een politiek die hij “verovering door dharma” noemde (d.w.z, door principes van juist leven).
Hoe is Ashoka zo beroemd geworden?
Ashoka’s roem is grotendeels te danken aan zijn zuil- en rots edicten, waarmee hij een breed publiek kon bereiken en een blijvend historisch archief heeft achtergelaten. Hij wordt herinnerd als een modelheerser, die een uitgestrekt en divers Mauryaans rijk bestuurde door middel van vrede en respect, waarbij dharma centraal stond in zijn ideologie.
Wat waren Ashoka’s prestaties?
Ashoka was in staat over het uitgestrekte en diverse Mauryaanse rijk te heersen door middel van een gecentraliseerd dharma-beleid dat vrede en tolerantie bevorderde en dat openbare werken en sociaal welzijn beheerde. Ook bevorderde hij de verspreiding van het boeddhisme en de kunst in het hele rijk.
Hoe kwam Ashoka aan de macht?
Ashoka was de derde keizer van de Mauryaanse dynastie, kleinzoon van de stichter Chandragupta en zoon van de tweede keizer, Bindusara. Na de dood van Bindusara raakten Ashoka en zijn broers verwikkeld in een opvolgingsoorlog, die Ashoka na een jarenlange strijd won.
Wat waren Ashoka’s overtuigingen?
Na Ashoka’s succesvolle maar verwoestende verovering van Kalinga aan het begin van zijn heerschappij, bekeerde hij zich tot het boeddhisme en werd hij geïnspireerd door de doctrine van dharma. Daarna regeerde hij zijn rijk met vrede en tolerantie en richtte hij zich meer op openbare werken en de opbouw van het rijk dan op de uitbreiding ervan.
Om ruime bekendheid te geven aan zijn leer en zijn werk, maakte Ashoka deze bekend door middel van mondelinge aankondigingen en door gravures op rotsen en pilaren op geschikte plaatsen. Deze inscripties – de rots- en pilaar-edicten (b.v. het leeuwenkapiteel van de pilaar te Sarnath, dat het nationale embleem van India is geworden), meestal gedateerd in de verschillende jaren van zijn bewind – bevatten uitspraken over zijn gedachten en daden en geven informatie over zijn leven en daden. Zijn uitspraken straalden openhartigheid en oprechtheid uit.
Volgens zijn eigen verslagen veroverde Ashoka het land Kalinga (de huidige deelstaat Orissa) in het achtste jaar van zijn heerschappij. Het leed dat de oorlog het verslagen volk berokkende, bracht hem zozeer tot wroeging dat hij afzag van gewapende veroveringen. In die tijd kwam hij in contact met het boeddhisme en nam het over. Onder invloed van het boeddhisme en gedreven door zijn eigen dynamische temperament, besloot hij te leven volgens de dharma en deze te prediken en zijn onderdanen en de gehele mensheid te dienen.
Ashoka verklaarde herhaaldelijk dat hij onder dharma verstond de energieke beoefening van de sociaal-morele deugden eerlijkheid, waarheidlievendheid, mededogen, barmhartigheid, welwillendheid, geweldloosheid, attent gedrag jegens allen, “weinig zonde en veel goede daden,” geen verkwisting, geen inhaligheid, en het niet kwetsen van dieren. Hij sprak niet over een bepaalde religieuze geloofsovertuiging of eredienst, noch over enige filosofische doctrine. Hij sprak alleen over het boeddhisme met zijn geloofsgenoten en niet met anderen.
Tegenover alle religieuze sekten voerde hij een beleid van respect en garandeerde hij hen volledige vrijheid om volgens hun eigen principes te leven, maar hij spoorde hen ook aan om zich in te spannen voor de “verhoging van hun innerlijke waardigheid.” Bovendien spoorde hij hen aan de geloofsovertuigingen van anderen te respecteren, de goede punten van anderen te prijzen en zich te onthouden van heftige negatieve kritiek op de standpunten van anderen.
Om de dharma actief te beoefenen, trok Ashoka er op gezette tijden op uit om de dharma aan de plattelandsbevolking te prediken en hun leed te verlichten. Hij beval zijn hoge ambtenaren hetzelfde te doen, naast het uitvoeren van hun normale taken; hij spoorde administratieve ambtenaren aan zich voortdurend bewust te zijn van de vreugden en het verdriet van het gewone volk en snel en onpartijdig te zijn in het uitdelen van recht. Een speciale klasse van hoge officieren, “dharma ministers” genoemd, werd aangesteld om dharmawerk door het publiek te bevorderen, lijden te verlichten waar men het aantrof, en zich te bekommeren om de speciale behoeften van vrouwen, van mensen die in afgelegen gebieden wonen, van naburige volkeren, en van verschillende religieuze gemeenschappen. Er werd bevolen dat zaken die het algemeen welzijn betroffen te allen tijde aan hem gemeld moesten worden. De enige glorie die hij nastreefde, zei hij, was dat hij zijn volk op het pad van dharma had geleid. De lezers van zijn inscripties zullen geen twijfel hebben over zijn ijver om zijn onderdanen te dienen. Meer succes werd in zijn werk bereikt, zei hij, door met de mensen te redeneren dan door bevelen te geven.
Tot zijn werken van openbaar nut behoorden het stichten van ziekenhuizen voor mens en dier, het planten van bomen en bosjes langs de weg, het graven van waterputten, en het bouwen van drinkschuren en rusthuizen. Er werden ook verordeningen uitgevaardigd om de laksheid van de bevolking te beteugelen en wreedheid tegen dieren te voorkomen. Met de dood van Ashoka viel het Mauryaanse rijk uiteen en werd zijn werk stopgezet. Zijn nagedachtenis blijft voortleven door wat hij trachtte te bereiken en de hoge idealen die hij voor zichzelf hield.
Het meest blijvend waren Ashoka’s diensten aan het boeddhisme. Hij bouwde een aantal stoepa’s (gedenkheuvels) en kloosters en richtte zuilen op waarop hij zijn inzichten in de religieuze doctrines liet inschrijven. Hij nam krachtige maatregelen om schisma’s binnen de sangha (de boeddhistische religieuze gemeenschap) te onderdrukken en schreef de gelovigen een cursus bijbelstudie voor. In de Singalese kroniek Mahavamsa staat dat toen de orde besloot om predikingsmissies naar het buitenland te sturen, Ashoka hen daarbij enthousiast hielp en zijn eigen zoon en dochter als missionarissen naar Sri Lanka stuurde. Dankzij Ashoka’s beschermheerschap verspreidde het boeddhisme, dat tot dan toe een kleine sekte was die beperkt bleef tot bepaalde plaatsen, zich over heel India en vervolgens over de grenzen van het land.
Een voorbeeldcitaat dat de geest illustreert waardoor Ashoka zich liet leiden is:
Alle mensen zijn mijn kinderen. Zoals ik voor mijn eigen kinderen verlang dat zij alle welvaart en geluk van deze wereld en de volgende mogen ontvangen, zo verlang ik dat ook voor alle mensen.