Babylonië
Babylonië, oude culturele regio in het zuidoosten van Mesopotamië tussen de rivieren de Tigris en de Eufraat (het huidige zuiden van Irak, van ongeveer Bagdad tot de Perzische Golf). Omdat de stad Babylon gedurende zovele eeuwen de hoofdstad van dit gebied was, is de term Babylonië gaan verwijzen naar de gehele cultuur die zich in het gebied ontwikkelde vanaf het moment dat het voor het eerst werd bewoond, ongeveer 4000 v. Chr. Vóór de opkomst van Babylon tot politiek vooraanstaand land (ca. 1850 v. Chr.) was het gebied echter verdeeld in twee landen: Sumerië in het zuidoosten en Akkad in het noordwesten.
Met dank aan F. Richard Stephenson; in de collectie van het British Museum
Een korte behandeling van Babylonië volgt hierna. Voor een volledige behandeling, zie Mesopotamië, geschiedenis van.
De geschiedenis van Sumerië en Akkad is er een van voortdurende oorlogvoering. De Sumerische stadstaten bevochten elkaar om de controle over de regio en maakten deze kwetsbaar voor invasies van Akkad en van zijn oostelijke buur Elam. Ondanks de reeks van politieke crises die hun geschiedenis kenmerkten, ontwikkelden Soemerië en Akkad echter rijke culturen. De Soemeriërs waren verantwoordelijk voor het eerste systeem van schrijven, het spijkerschrift; de vroegst bekende wetboeken; de ontwikkeling van de stadstaat; de uitvinding van het pottenbakkerswiel, de zeilboot en de zaaiploeg; en de schepping van literaire, muzikale en architectonische vormen die de hele Westerse beschaving hebben beïnvloed.
Dit culturele erfgoed werd overgenomen door de opvolgers van de Sumeriërs en Akkadiërs, de Amorieten, een West-Semitische stam die rond 1900 v.Chr. heel Mesopotamië had veroverd. Onder de heerschappij van de Amorieten, die duurde tot ongeveer 1600 v. Chr., werd Babylon het politieke en commerciële centrum van het Tigris-Euphraat gebied, en Babylonië werd een groot rijk dat geheel zuidelijk Mesopotamië en een deel van Assyrië in het noorden omvatte. De heerser die grotendeels verantwoordelijk was voor deze opkomst was Hammurabi (ca. 1792-1750 v. Chr.), de zesde koning van de eerste dynastie van Babylonië, die coalities smeedde tussen de afzonderlijke stadstaten, wetenschap en geleerdheid bevorderde, en zijn beroemde wetboek uitvaardigde.
© Art Media/Heritage-Images/age fotostock
Na de dood van Hammurabi raakte het Babylonische rijk in verval tot 1595 v.Chr., toen de Hettitische invaller Mursil I de Babylonische koning Samsuditana uit zijn ambt ontzette, waardoor de Kassieten uit de bergen ten oosten van Babylonië de macht overnamen en een dynastie vestigden die 400 jaar zou duren.
Tijdens de laatste paar eeuwen van de Kassitische heerschappij bloeiden religie en literatuur in Babylonië, met als belangrijkste literaire werk uit die periode de Enuma Elish, het Babylonische epos over de schepping. In dezelfde periode echter maakte Assyrië zich los van de Babylonische heerschappij en ontwikkelde zich tot een onafhankelijk rijk, dat de Kassitische dynastie in Babylonië bedreigde en bij enkele gelegenheden tijdelijk de macht overnam. Ook Elam werd machtig en veroverde uiteindelijk het grootste deel van Babylonië, waarbij de Kassitische dynastie werd geveld (ca. 1157 v. Chr.).
In een reeks oorlogen werd een nieuwe rij Babylonische koningen, de 2e dynastie van de stad Isin, gesticht. Het meest opmerkelijke lid ervan, Nebukadrezzar I (regeerde 1119-1098 v. Chr.), versloeg Elam en weerde Assyrische opmars gedurende enkele jaren met succes af.
Voor verscheidene eeuwen na Nebukadrezzar I’s heerschappij ontwikkelde zich een driestrijd tussen de Assyriërs en Aramese en Chaldeese stamleden om de controle over Babylonië. Vanaf de 9e eeuw tot de val van het Assyrische rijk aan het eind van de 7e eeuw v. Chr. heersten de Assyrische koningen het vaakst over Babylonië, waarbij zij vaak sub-koningen aanstelden om het bestuur te voeren. De laatste regerende Assyrische koning was Assurbanipal, die in Babylon een burgeroorlog uitvocht tegen zijn broer, de onderkoning, en daarbij de stad en haar bevolking verwoestte.
Na de dood van Assurbanipal maakte een Chaldeeuwse leider, Nabopolassar, Babylon tot zijn hoofdstad en stelde de laatste en grootste periode van Babylonische overheersing in. Zijn zoon Nebukadrezar II (regeringsperiode 605-562 v. Chr.) veroverde Syrië en Palestina; hij wordt het best herinnerd voor de verwoesting van Juda en Jeruzalem in 587 v. Chr. en voor de daaropvolgende Babylonische gevangenschap van de Joden. Hij blies ook Babylon nieuw leven in, bouwde de wonderlijke hangende tuinen en herbouwde de Tempel van Marduk en de bijbehorende ziggoerat.
De Perzen, onder Cyrus de Grote, veroverden Babylonië op Nebukadrezar’s laatste opvolger Nabonidus in 539 v. Chr. Daarna was Babylonië niet meer onafhankelijk en ging het in 331 v. Chr. over naar Alexander de Grote, die van Babylon de hoofdstad van zijn rijk wilde maken en die in het paleis van Nebukadrezzar stierf. Na Alexanders dood verlieten de Seleuciden Babylon echter uiteindelijk, waarmee een einde kwam aan een van de grootste rijken in de geschiedenis.