Bouw aan uw zelfvertrouwen met deze 3 eenvoudige oefeningen

Eigenwaarde is een van de meest centrale concepten in de psychologie. Een positief gevoel van eigenwaarde is van cruciaal belang voor de geestelijke gezondheid van een individu. Een van de belangrijkste criteria voor de psychiatrische diagnose depressie is een laag gevoel van eigenwaarde. Tijdens een depressieve episode twijfelen mensen aan zichzelf en hebben ze in het ergste geval het gevoel dat ze het niet verdienen om verder te leven.

De theorieën van de persoonlijkheidspsychologie plaatsen een laag gevoel van eigenwaarde in het midden van de neurotische, of slecht aangepaste, psyche. Freud, en anderen, geloofden dat we zo gedreven zijn om de confrontatie met onze zwakheden en gebreken te vermijden, dat we ons bezighouden met een aantal mentale capriolen (a.k.a. verdedigingsmechanismen) om ze buiten het bewustzijn te houden. De humanistische theoreticus Carl Rogers stelde voor dat kinderen die er niet in slagen een gezond gevoel van eigenwaarde te ontwikkelen, neurotische volwassenen worden. Hij stelde dat deze individuen als volwassenen voortdurend bang zijn blootgesteld te worden aan de kritiek die zij kregen toen hun ouders hen meedeelden dat zij tekortschoten. Alfred Adler, auteur van de term “minderwaardigheidscomplex”, stelde op soortgelijke wijze voor dat de neuroticus voortdurend “streeft naar superioriteit” om innerlijke gevoelens van een laag gevoel van eigenwaarde te compenseren.

1. Zorg ervoor dat je mensen goed begrijpt voordat je concludeert dat je gebrekkig bent. Als je ooit het slachtoffer bent geweest van een belediging, weet je dat het pijn doet als iemand je belachelijk maakt. Maar als je de belediging uit elkaar haalt, kan het helpen om je te beschermen tegen de gevolgen ervan.

Laten we eens kijken naar wat er allemaal komt kijken bij een belediging. De kunst van het beledigen ligt in het hart van de trucentas van de komiek. Een goede cabaretier weet precies hoe hij de belediging met de juiste mate van sarcasme en humor moet brengen. In het dagelijks leven weten maar weinig mensen hoe ze die perfect getimede en gerichte punchlines moeten brengen. Maar dat weerhoudt ze er niet van het te proberen. Helaas, als je aan de ontvangende kant staat van een slecht voorbereide stoot, is het makkelijk om de belediging verkeerd te interpreteren. We zijn allemaal wel eens blootgesteld aan sarcastische opmerkingen van onze vrienden die volledig misliepen – en we hebben waarschijnlijk allemaal ons eigen deel van onbedoelde kwetsende beledigingen gepleegd. Je vriend wijst je er lachend op dat je nieuwe neon gele t-shirt je op een verkeersbord doet lijken. Het is geen grappige opmerking, en waarschijnlijk ook niet erg treffend, maar je interpreteert het als commentaar op een aspect van je uiterlijk waar je niet zo blij mee bent, zoals je lengte, gewicht of lichaamsbouw.

Veel van de pogingen die mensen doen om humoristisch te zijn door middel van sarcasme zijn communicatiemethoden die gewoon niet werken. Volgens Robert Sanders (2013), communicatieonderzoeker aan de University at Albany, kunnen mensen die sarcastische opmerkingen maken dit met opzet doen, maar ze kunnen het ook fout doen. Deze fouten gebeuren omdat ze niet opletten of de sociale context niet begrijpen. Bijvoorbeeld, een persoon op een zakelijke bijeenkomst kan sarcastisch een onbedoeld humoristische opmerking van de baas herhalen, zoals een verspreking. Hoewel de situatie misschien echt grappig was, waardeert de baas het niet dat hij wordt bespot en scheldt hij de werknemer uit. Wanneer u zoiets overkomt, kunt u het misschien niet zo gemakkelijk van u afzetten omdat u zich vernederd voelt. In plaats van dit op je af te laten komen, moet je erkennen dat de spottende persoon gewoon slechte sociale vaardigheden heeft, of proberen zelf de humor van de situatie in te zien en je schouders erover ophalen.

2. Blijf weg, in ieder geval mentaal, van mensen die je constant een slecht gevoel over jezelf geven. Je hebt een familielid, vriend of collega die voortdurend iets aan je vindt om te bekritiseren. Het maakt niet uit wat je doet, het lijkt erop dat je deze persoon niet kunt behagen. Erger nog, je kunt zelfs het gevoel hebben dat deze persoon over de schreef is gegaan, en je vraagt je af of je het slachtoffer bent van pesten. De eerste verdedigingslinie om je gevoel van eigenwaarde te beschermen als je voortdurend door iemand bekritiseerd wordt, is om uit de situatie te stappen. Het kan echter onmogelijk voor je zijn om deze persoon te vermijden, vooral als het een familielid of collega op het werk is. In dat geval kun je een aantal coping opties gebruiken.

Begin met het gebruik van emotiegerichte coping, waarvan bekend is dat het effectief is bij het beheersen van stressvolle reacties op situaties die niet te veranderen zijn. De specifieke strategieën voor het omgaan met kritiek zijn onder meer het minimaliseren van het belang van deze negatieve opmerkingen en ze eventueel zien als een weerspiegeling van de eigen onzekerheden van de ander. Als de situatie echter aanhoudt, moet u overschakelen op probleemgerichte coping, waarbij u het probleem aanpakt door het uit te praten. Dit kan moeilijk zijn, vooral als de situatie in de loop van de tijd is blijven aanhouden. Door actie te ondernemen in plaats van al die kritiek te internaliseren, kun je je meer in controle gaan voelen en daardoor beter over jezelf en je capaciteiten.

• Wat is zelfwaardering?
• Vind een therapeut bij mij in de buurt

3. Heb niet het gevoel dat je het alleen moet doen. Het zoeken van sociale steun is een van de beste manieren om met stress van welke aard dan ook om te gaan. Er is bovendien voldoende onderzoek dat aantoont dat sociale steun mensen niet alleen helpt hun stress te beheersen, maar ook hun gevoel van eigenwaarde vergroot. Sociale steun heeft als bijkomend voordeel dat het u geruststelt dat mensen echt om u geven en u als waardevol beschouwen. Natuurlijk wilt u steun zoeken bij iemand die begripvol en meelevend is, niet bij iemand die uw ellende alleen maar groter maakt.

Terughoudendheid is het zoeken van sociale steun misschien geen natuurlijke coping-methode als je verlegen neigt te zijn. In een onderzoek onder Chinese studenten ontdekten Jingjing Zhao en haar collega’s (2013) dat verlegen mensen een lager gevoel van eigenwaarde hebben, maar ook minder geneigd zijn dan hun meer extraverte tegenhangers om sociale situaties op te zoeken waarin ze steun zouden kunnen vinden. Als je situaties vermijdt waarin je anderen steun kunt bieden, kun je dat gevoel van eigenwaarde niet ervaren.

Om kort te gaan, eigenwaarde is een complex mengsel van je perceptie van jezelf, niet alleen gekleurd door je feitelijke capaciteiten, maar ook door de manier waarop je door anderen wordt beschouwd. Het gebruik van deze drie strategieën kost misschien wat moeite, maar als je er eenmaal mee begint, zul je merken dat je zelfvertrouwen – en je positieve emoties – zullen groeien. Hoe beter je je voelt over jezelf, hoe groter de kans dat je gunstige ervaringen zult hebben die je voldoening verder vergroten, zowel nu als op de lange termijn.

Volg me op Twitter @swhitbo voor dagelijkse updates over psychologie, gezondheid, en ouder worden. Voel je vrij om lid te worden van mijn Facebook-groep, “Fulfillment at Any Age,” om de blog van vandaag te bespreken, of om verdere vragen te stellen over deze posting.

Copyright Susan Krauss Whitbourne, Ph.D. 2014

Referentie:

Sanders, R. E. (2013). De dualiteit van sprekersbetekenis: What makes self-repair, insincerity, and sarcasm possible. Journal Of Pragmatics, 48(1), 112-122. doi:10.1016/j.pragma.2012.11.020

Zhao, J., Kong, F., & Wang, Y. (2013). De rol van sociale steun en zelfwaardering in de relatie tussen verlegenheid en eenzaamheid. Personality And Individual Differences, 54(5), 577-581. doi:10.1016/j.paid.2012.11.003