Classificaties van marineschepen

Gewoonlijk behandelen we de lucht – in deze blogpost doen we een kort “waterexcursie”. Er zijn veel verschillende schepen in de wereldmarines vandaag. Ze hebben allemaal verschillende toepassingen en sommige classificaties zijn exclusief voor bepaalde landen. Verschillende landen hebben zich ingespannen voor verschillende soorten schepen en sommige hebben in bijna alle soorten geïnvesteerd. Voor de lezer met basiskennis proberen wij wat licht te werpen op die classificatie. In dit artikel zullen wij ons buigen over de verschillende soorten oppervlakte- en onderzeeschepen en welke marines ze exploiteren. Het eerste schip op de lijst: Fregat.

De Zeven Provinciën-klasse luchtverdedigings- en commandofregat van de Koninklijke Marine.

Fregatten worden meestal beschouwd als schepen met een gewicht van meer dan 3000 ton. Het heeft tot taak de andere schepen van zijn aanvalsgroep te beschermen, waarbij de hoofdmoot van deze verantwoordelijkheid bestaat uit het beschermen tegen vijandige onderzeeboten. Het fregat heeft geen eigenlijke definitie, hetgeen betekent dat zij gelijkenissen vertonen met korvetten, torpedobootjagers en zelfs kruisers. De Littoral combat ships worden door sommigen beschouwd als fregatten.

Corvetten

HSwMS Helsingborg van de Zweedse Visby-klasse. Het heeft een stealth-romp die de radardoorsnede met 99% vermindert.

Een korvet is een klein oorlogsschip met lichte bewapening. Hierdoor en door hun grote wendbaarheid zijn ze uitstekend geschikt voor kleinere zeeën, de Rode Zee bijvoorbeeld, wat een belangrijke reden is – samen met de relatief lage kosten – dat veel marines van de wereld ze gebruiken (om enkele voorbeelden te geven: De VS, Argentinië, Bangladesh, Brazilië, Bulgarije, China, Denemarken, Duitsland, Egypte, India, Indonesië, Iran, Israël, Italië, Pakistan, de Filippijnen, Polen, Portugal, Roemenië, Rusland, Zuid-Korea, Zweden, Turkije … Omdat Rusland in verbinding staat met vele kleinere zeeën, heeft het veel geïnvesteerd in korvetten en is daarmee ’s werelds grootste exploitant van korvetten.

Destroyers

Amerikaanse destroyer USS Winston S. Churchill van de Arleigh Burke klasse.

Destroyers behoren tot de veelgebruikte schepen ter wereld vanwege hun brede inzetgebied. Door hun combinatie van grote vuurkracht en groot uithoudingsvermogen zijn ze ideaal voor zowel oorlogen als escorte- en (andere) vredesoperaties. De naam “torpedobootjager” is afkomstig uit de Russisch-Japanse oorlog in het begin van de 20e eeuw, toen ze “torpedobootjager” werden genoemd. Tegenwoordig zijn ze na de kruiser de zwaarste oppervlaktebestrijders.

Kruisers

De Ticonderoga-klasse kruiser USS Cowpens vuurt zijn raketten af.

Cruisers – De kruiser is de sterkste van allemaal. Hij is gebouwd om een grote vuurkracht te hebben en om alles te kunnen uitschakelen waar zijn aanvalsgroep tegenover kan staan. Vanwege de hoge kosten en de beperkte taakomschrijving zijn ze alleen in gebruik bij de VS, Rusland en Peru (oude schepen). De scheidslijn tussen kruisers en torpedojagers is niet erg duidelijk, omdat sommige nieuwe torpedojagers (DDG-1000 bijvoorbeeld) meer vuurkracht hebben dan sommige kruisers.

Amfibische Aanvalsschepen

Een amfibische aanvalsschip van de Tarawa-klasse van de USN toont zijn goede dek.

Deze schepen zijn oorlogsschepen die worden gebruikt om grondtroepen te ondersteunen in de vorm van munitie, transport, bijtanken van voertuigen en om ze te beschermen tegen inkomende vijandelijke vliegtuigen en oppervlakteschepen. De meeste hebben zowel een helikopterdek (waar VTOL-vliegtuigen, zoals de F-35, als helikopters kunnen uitstappen) als een goed dek waar kleine amfibische vaartuigen kunnen worden onderhouden en gerepareerd. Sommige worden beschouwd als vliegdekschepen, zo is het Japanse vliegdekschip Izumo omgedoopt tot “helikopter destroyer” ook al ziet het eruit als een vliegdekschip.

Vliegtuigdekschepen

Admiraal Kuznetsov van de Russische marine.

De definitie van een vliegdekschip is “Een groot marineschip dat is ontworpen als een mobiele luchtmachtbasis, met een lang plat dek waarop vliegtuigen in zee kunnen opstijgen en landen”. Precies zoals de definitie zegt wordt het gebruikt als marinebasis en operatiecentrum voor vliegtuigen. De vliegdekschepen zijn de grootste militaire schepen ter wereld, sommige wegen meer dan 100.000 ton en kunnen bijna 6000 man herbergen. Een andere naam voor vliegdekschepen is Supercarriers, de naam voor vliegdekschepen van meer dan 66 000 ton. Het enige land dat meer dan 2 vliegdekschepen exploiteert is momenteel de Verenigde Staten (10 actief).

Littoral Combat Ships

USS Freedom (achter) en USS Independence (voor) zijn beide littoral combat ships van de US Navy.

Littoraal gevechtsschip – Een kleine klasse schepen die is gespecialiseerd om te opereren in zones met zeer ondiep water waar andere, grotere schepen niet kunnen worden ingezet. Onder deze naam zijn er slechts enkele operationeel en zij behoren alle toe aan de Amerikaanse marine. Volgens de webpagina van de Amerikaanse marine zijn de LCS’en “bedoeld als een genetwerkte, wendbare, stealthy oppervlaktestrijder die in staat is anti-toegangs- en asymmetrische dreigingen in de kustwateren te verslaan”. Ze zijn ook gebouwd als aanvulling op de nieuwe DDG-1000 en toekomstige kruisers. De Amerikaanse Littoral combat ships worden soms beschouwd als grote korvetten.

Onderzeeër – Aanval

Dolfijnklasse van de Israëlische marine.

Aanvalsonderzeeboot is het type onderzeeboot dat is ontworpen om andere onderzeeboten en oppervlakteschepen uit te schakelen. Ze gebruiken allemaal torpedo’s om op hun prooi te jagen en sommige gebruiken kruisraketten in VLS om een nog groter bereik van de doelen te hebben. Door hun lage zichtbaarheid zijn ze geweldig om bevriende schepen te beschermen en informatie over de vijand te verzamelen.

Onderzeeër – Ballistische raket

Onderzeeër van de Amerikaanse Ohio-klasse – een van zijn ballistische raketten is 150 keer krachtiger dan zowel de Nagasaki- als de Hiroshima-bom samen.

Dit type onderzeeër is gespecialiseerd om de zee op te gaan, zich te verbergen en dan SLBM’s met nucleaire (of conventionele) kernkoppen te lanceren om strategisch belangrijke vijandelijke doelen uit te schakelen. Het vermogen om als tweede aanval te schieten moest ervoor zorgen dat kernwapens tijdens de Koude Oorlog niet als eerste werden gebruikt. Strategische onderzeeërs zijn de traditionele – maar dure – methode om een tweede aanvalsmacht te leveren. De andere zou “lancering bij waarschuwing” zijn. De nieuwe nucleaire onderzeeërs kunnen maandenlang op zee blijven en op elk moment een massavernietigingsraket lanceren van op duizenden kilometers afstand. Daarom hebben alle moderne ballistische raketonderzeeërs kernreactoren als energiebron, waardoor ze een bijna “onbeperkt” bereik hebben.

Onderzeeër – Kruisraket

Kilo klasse kruisraketonderzeeër.

Een kruisraketonderzeeër is een onderzeeër die kruisraketten (SLCM’s) kan lanceren. Ze hebben extreme vuurkracht, bijvoorbeeld de kruisraketonderzeeër klasse Ohio kan 154 kruisraketten lanceren zonder bij te tanken of te herbewapenen. De vroegere types kruisraketonderzeeërs moesten eerst aan de oppervlakte komen voordat ze hun raketten konden lanceren, maar dat probleem is opgelost en nu kunnen ze hun raketten lanceren zonder met het blote oog te worden gezien.

Landen die de verschillende typen schepen gebruiken (deze informatie kan nog veranderen):

Type: Landen die ze gebruiken: Voorbeeld van schip:
Frigate United States, Australia, Canada, China, Croatia, Denmark, Germany, India, Iran, Italy, Malaysia, Myanmar, Netherlands, New Zealand, Norway, Pakistan, Philippines, Romania, Russia, Singapore, South Africa, Spain, Turkey, Taiwan, United Kingdom.
  • Indian Shivalik-class
  • UK Type 23-class
Amphibious assault ship United States, France, Russia, South Korea, Spain, Australia, United Kingdom.
  • French Mistral-class
  • US Wasp-class.
Destroyer United States, United Kingdom, Italy, France, Canada, India, China, Japan, South Korea, Russia.
  • Chinese Navy’s Luyang II-class
  • US Arleigh Burke-class
Aircraft carrier United States, India, Italy, China, Spain, France, Russia, Brazil, Thailand.
  • US Nimitz-class
  • Brazilian Clemenceau-class
Littoral combat ship United States
  • US Freedom-class
  • US Independency-class
Cruiser United States, Russia, Peru
  • US Ticonderoga-class
  • Russian Slava-class
Corvette United States, Argentina, Bangladesh, Brazil, Bulgaria, China, Denmark, Germany, Egypt, India, Indonesia, Iran, Israel, Italy, Pakistan, the Philippines, Poland, Portugal, Romania, Russia, South Korea, Sweden, Turkey.
  • Swedish Visby-class
  • Argentinian Espora-class
Attack submarine United States, Russia, India, France, China
  • US Virginia-class
  • French Rubis-class
Ballistic missile submarine United States, France, China, Russia, United Kingdom.
  • French Le Triomphant-class
  • Russian Borei-class
Cruise missile submarine United States, Russia, United Kingdom, Israel, India, China. US Ohio-class Israeli Dolphin-class

Picture of the US Norfolk Naval Base.

Norfolk Naval base in Virginia (US) is the largest American naval station where many of the US Navy’s vessels are stationed. Explore the Norfolk Naval Base here: https://goo.gl/maps/bHoh8

As can be seen, many of the definitions go into each other with some ships belonging to several of them (for instance the LCSs). The definitions are no “rules” but more like general guidelines to get some kind of system and organisation. Of course, the ships of the same classification can differ a lot due to age, cost and the environment they are built for. What can be seen is that the smaller ships with larger areas of use are present in many navies, whereas the bigger navies with bigger financial support have ships that are both bigger and built for specific tasks. One country like that is the United States which has ships belonging to every group presented in this article.

Additional Reading:

  • Read a three-part series about aircraft carriers here.
  • Read about the F-35 that can be used on Amphibious assault ships due to its STOVL properties here.
  • Read the story of Russian aircraft carriers here.

An overview for orientation of the text above:

classifications of naval vessels

classifications of naval vessels