Die flitsende herfstrupsen zijn niet zo gevaarlijk als je zou denken – nou ja, de meeste toch
Tijdens de herfst in Maine zijn de bladeren niet het enige dat kleurrijk is in het landschap. Kruipend door het koele gras zijn rupsen in alle vormen en kleuren in beweging, en veel van hen zijn nogal opzichtig.
“Er is de gevlekte gele pol en de melkpol, die er volgens mij uitziet alsof hij een slechte haardag heeft gehad,” aldus Charlene Donahue, voorzitter van de Maine Entomological Society.
Met lange oranje, zwarte en witte haren die in alle richtingen uitsteken, lijkt het inderdaad of de melkwierpol net uit bed is gerold. Maar eigenlijk is het net andersom. De rupsen die in de herfst in Maine rondzwerven, zijn in zekere zin op weg naar bed.
Als het weer afkoelt en de dagen korter worden, zoeken deze kleine wezentjes beschutting, en misschien een laatste maaltijd, voordat ze een paar koude maanden in winterslaap gaan.
“Tijdens het groeiseizoen zitten ze meestal op hun waardplanten en zijn ze een beetje verstopt,” zei Donahue. “In de herfst zijn ze in beweging, zodat mensen ze eerder opmerken.”
De meeste rupsen die in de herfst in Maine te zien zijn, zijn de larven van nachtvlinders, aldus Donahue. Sommige overwinteren in rupsvorm, terwijl andere een cocon spinnen en naar hun volgende levensstadium gaan voordat ze onder de sneeuw worden bedolven.
De wollige beer, een van Maine’s bekendste herfstrupsen, overwintert als rups.
De wollige beer, bedekt met dik, pluizig uitziend haar, heeft banden van zwart en roodbruin. Er is een eeuwenoud geloof dat de hoeveelheid bruin op dit beestje de strengheid van de komende winter kan voorspellen. Hoe meer bruin, hoe milder de winter zal zijn.
“De wollige berenrups – ze verschijnen nu in behoorlijk grote aantallen,” zei Herb Wilson, emeritus biologieprofessor aan het Colby College. “En dan zijn er nog de tentrupsen en de herfstwebwormen. Die zijn vrij algemeen.”
De herfst webworm, die in de nazomer en herfst nesten in bomen weeft, is een gele rups met lang, stekelig uitziend haar. Zijn lichaam is bezaaid met zwarte en oranje vlekken. En voordat de winter intreedt, trekt hij zich terug in een bruine cocon, vaak genesteld onder schors of bladafval.
De ingesmeerde dolkrups is een andere heldere herfsttrekker, zei Wilson. Hij heeft een zwart en geel lichaam dat bedekt is met trosjes stekelig, roestkleurig haar.
Er zijn twee manieren waarop rupsen de strenge winter van Maine doorkomen, aldus Wilson. De ene manier is de “vorstvermijdingsstrategie”, waarbij het dier een soort antivriesoplossing produceert die voorkomt dat er ijs in zijn lichaam wordt gevormd. De andere manier wordt de “vriestolerante strategie” genoemd, waarbij zich ijs vormt in bepaalde delen van het lichaam van het dier.
“Dus je kunt een rups oppakken en het lijkt een blok ijs te zijn, maar zodra het voorjaar aanbreekt, zijn ze goed om te gaan,” zei Wilson.
Volgend jaar zullen deze rupsen veranderen in motten.
“Sommige hebben mooie patronen,” zei Donahue, “terwijl andere niet zo opwindend zijn omdat ze ’s nachts vliegen en niet flitsend hoeven te zijn.”
De vreemd uitziende rups verandert in een mot met grauwe grijze vleugels, hoewel hij wel wat kleur behoudt op zijn oranjegrijze lichaam, gemarkeerd met zwarte vlekken. De herfst webworm verandert in een overwegend witte mot, hoewel als je goed kijkt, je wat oranje of gele vlekken op zijn voorpoten kunt zien. En de wollige beer verandert in de Isabella tijgermot, die oranje-geel is, met zwarte vlekken op de vleugels en het lichaam.
Zijn herfstrupsen gevaarlijk?
De meeste van deze kleurrijke, harige rupsen zijn ongevaarlijk voor mensen. Echter, als ze worden aangeraakt, hebben een paar irriterende haren die mensen huiduitslag kunnen bezorgen.
“Het is echt of je ze hanteert,” zei Donahue, “en de meeste van hen zijn nog steeds geen probleem. Wollige beren zijn prima. Sommige tussocks niet.”
In het bijzonder kan de hickory tussock een vrij ernstige uitslag veroorzaken, volgens de University of Maine Cooperative Extension. Het is echter belangrijk op te merken dat je deze rups daadwerkelijk moet aanraken om de uitslag te ontwikkelen.
“De enige mot waar je niet mee in aanraking hoeft te komen om problemen te veroorzaken is de bruinstaartmot,” zei Donahue.
De rups van de bruinstaartmot, ook lid van de familie van de grasmotten, is bedekt met piepkleine haartjes die uitslag kunnen veroorzaken die lijkt op die van poison ivy. Bovendien kunnen hun microscopisch kleine haartjes door de lucht zweven, waardoor sommige mensen ademhalingsproblemen kunnen krijgen.
In Maine wordt deze mot beschouwd als een invasieve soort en een plaag. In recent years, their numbers have increased in certain areas of Maine, especially in the midcoast region.
While browntail moth caterpillars are building nests in the fall, the greatest risk for exposure to their toxic hairs is between April and July, according to the Maine Division of Disease Surveillance. Late October is actually a good time to clip their nests out of trees and burn them or douse them in soapy water, lowering their population before next spring.