Drugs, kindermisbruik en ontrouw: Het tragische leven van Whitney Houston

Een NIEUWE DOCUMENTARIUM heeft aan het licht gebracht hoe zangeres Whitney Houston als kind werd misbruikt – en beschrijft in detail welke destructieve invloed dit op haar leven kan hebben gehad.

De film, Whitney, is geregisseerd door Kevin Macdonald (Touching The Void, Last King of Scotland). Hoewel het de tweede documentaire over de zangeres is in twee jaar, is het de enige waaraan familie en vrienden hebben meegewerkt. Door te spreken met 75 mensen die een band hadden met Whitney, ontdekte Macdonald dat Houston zou zijn misbruikt door familielid Dee Dee Warwick (zus van zangeres Dionne Warwick).

De documentaire onderzoekt hoe het misbruik mogelijk van invloed is geweest op het tragische leven van de zangeres. Ze stierf op 46-jarige leeftijd door verdrinking in een badkuip, na jaren van drugsmisbruik.

Tijdens een interview met TheJournal.ie zei Macdonald dat toen hij aanvankelijk werd benaderd om de documentaire te maken, hij dacht: “Ik ben niet zo geïnteresseerd in Whitney – wat valt er nog meer over haar te zeggen, er is al zoveel over haar geschreven en gezegd”. Maar toen hij haar agent Nicole David ontmoette – die de zangeres van 1985 tot haar dood vertegenwoordigde – veranderde alles.

“Ze zei tegen me: ‘Ik heb Whitney nooit begrepen. Ik hield meer van haar dan van wie dan ook met wie ik ooit heb gewerkt en ik heb haar nooit begrepen en ik heb nooit begrepen waarom ze eindigde zoals ze eindigde’,” herinnert Macdonald zich. “Dus ze wilde echt dat ik dat uit zou zoeken. Dus die uitdaging, van iemand die zo dicht bij haar stond, was echt intrigerend, om het enigma van haar karakter te ontrafelen.”

De familie wilde een deel van de roddels rond Houstons leven aan de kaak stellen, maar Macdonald zei dat ze niet wilden dat de documentaire een “puff piece” zou worden of haar als een engel zou afschilderen.

Het leven van Houston eindigde in een tragedie, maar Macdonald zei dat de film niet alleen over tragedie gaat – het gaat ook over haar talent en de impact die ze had op de muziekindustrie.

“Ze had – al dan niet bewust – een muzikale kracht die de wereld veranderde, tussen en The Bodyguard en het spelen in Zuid-Afrika, die dingen, ze had een grote sociale impact,” legde hij uit.

Maar ze kreeg ook te maken met een aantal hevige kritiek door de jaren heen. Nadat ze beroemd was geworden, kreeg ze te maken met verzet binnen de Afro-Amerikaanse gemeenschap en werd ze ervan beschuldigd zichzelf wit te wassen. Al Sharpton, bijvoorbeeld, is in de documentaire te zien terwijl hij met borden zwaait met daarop ‘Boycott Whitney ‘Whitey’ Houston’.

“Ras speelde zo’n enorme rol in haar leven. Ze was waarschijnlijk het soort persoon dat, als het aan haar lag, in zekere zin volledig postraciaal zou zijn geweest, in die zin dat ze zichzelf zo zag. Maar eigenlijk liet de wereld haar dat niet zijn, terecht of onterecht,” zei Macdonald. Hij gelooft dat een deel van Houston “nooit volwassen is geworden”.

Hij vindt dat ze niet zo’n gecompliceerd mens was, en begrijpt dat de scheiding van haar ouders zo’n impact op haar had: “Het is omdat dat de enige veilige tijd was die ze in haar leven had en opgroeien, gepest worden, school, misbruikt worden zoals ze was, dat eigenlijk haar familie alles was. Dus als de familie ontploft, is dat verwoestend.”

Besmettingsonthullingen

De documentaire bevat clips uit home movies van Houston, vastgelegd door familieleden, haar visagiste en anderen. Ze tonen “de echte natuurlijke Whitney die je niet echt ziet”, en ze gaven Macdonald een nieuw inzicht in haar karakter.

De film was voor hem meer dan een biografie. Het werd “een onderzoek”, een detectiveverhaal. “Het mysterie is: Wat is er met Whitney gebeurd, wie was zij?”

Macdonald kwam er pas heel laat in het proces achter dat Houston was misbruikt. “Ik begon al vrij vroeg tijdens het bekijken van het archief vermoedens te krijgen dat er een soort trauma in haar leven en waarschijnlijk in haar jeugd was, en dacht ‘dit is iemand die echt niet lekker in haar vel zit’,” legde Macdonald uit.

“Ze voelde gewoon aan als de persoon die heel, heel kwetsbaar was, heel zelfbeschermend. En het kwam me bekend voor van mensen die ik had ontmoet en die een jeugdtrauma hadden meegemaakt.”

Tijdens het vierde interview met haar broer Gary, toen ze het over drugsmisbruik hadden, zei hij dat hij flashbacks kreeg naar dingen uit zijn jeugd, omdat hij was misbruikt. Dat was een “totale schok” voor Macdonald, die hem vroeg of Whitney was misbruikt.

Hoewel hij het niet bevestigde, deed zijn vrouw Pat dat wel. Twee weken voordat ze klaar waren met de montage, vertelde Mary Jones – Whitney’s assistente – Macdonald dat ze over de situatie wilde praten. Het was zoveel jaren onbesproken gebleven, Houston vertelde het zelfs niet aan haar therapeuten.

“Ze wilde er niet met haar moeder over praten, het etterde,” zei Macdonald.

Een misbruiker bij naam noemen of niet

De vraag voor de documentairemakers was of ze de vermeende misbruiker Dee Dee Warwick wel of niet bij naam zouden noemen. Uiteindelijk besloten ze dat wel te doen. Ten eerste was ze dood, maar ook het niet noemen van haar naam had ertoe kunnen leiden dat het leek alsof ze iemand anders van de misdaad beschuldigden.

Het feit dat de Harvey Weinstein en MeToo discussies op dat moment plaatsvonden, dreef hen verder, zei Macdonald.

“Het voelde als behoorlijk dwingend bewijs en een behoorlijk dwingende reden om de dader naar buiten te brengen, dus uiteindelijk voelden we dat dat het juiste was om te doen,” zei hij. De familie was er op dat moment erg boos over, maar tijdens een recente ontmoeting met familieleden bleek dat ze blij waren dat ze zich hadden uitgesproken.

Hij zei dat ze hem vertelden dat het hen in zekere zin heeft bevrijd – en dat ze hopen dat het mensen zal aanmoedigen om therapie te volgen, iets wat in de Afro-Amerikaanse gemeenschap enigszins taboe kan zijn.

“De impact voor de overlevenden als het ware is echt, echt positief geweest, eigenlijk,” zei Mcdonald. “

Elke vorm van journalistiek is op een bepaalde manier een inval in het leven van mensen, maar er moet in zekere mate sprake zijn van een publiek belang, net als bij een krant of een website. Het idee achter het maken van de film was om alle speculaties en roddels, de roddelpers, te neutraliseren.

‘Een feministisch waarschuwend verhaal’

Over roddelpers gesproken, de documentaire geeft ons een blik op Houstons noodlottige relatie met zanger Bobby Brown, die Macdonald “een feministisch waarschuwend verhaal” noemt, gezien hoeveel ze voor hem opgaf.

Hij gelooft dat haar verlangen naar de zekerheid van het huwelijk al het andere overwon. Maar hij denkt niet dat Brown “een slecht mens” is. “Ik denk dat ieder normaal mens, zeker vandaag de dag, tegen Whitney zou hebben gezegd: ‘Waarom ben je in godsnaam bij hem?’ En dat is wat al haar vrienden tegen haar zeiden: waarom verlaat je hem niet, je hebt hem niet nodig, hij is een totale loser, hij haalt je naar beneden.

Maar op de een of andere manier is dat het ding over haar psychologie dat zo interessant is. Ik denk dat je er in de film wel een beetje achter kunt komen, het wordt je niet helemaal duidelijk gemaakt, waarom ze zo vastbesloten is om aan dit huwelijk vast te houden.

De documentaire gaat ook in op de dood van Houston en Brown’s dochter Bobbi Christina. “Er komt nog een tragedie bij als je beseft dat Whitney Bobbi Christina altijd bij zich nam en hield omdat ze zo bang was dat ze misbruikt zou worden op een manier zoals Whitney was overkomen,” zei hij.

In een poging haar te beschermen, kwam Bobbi Christina terecht “bij volwassenen die volwassen dingen zagen die ze niet zou moeten zien”.

Whitney Houston was een gecompliceerd persoon, en Macdonald worstelde met zijn gevoelens over haar. “Je moet van de persoon houden over wie je een film maakt, anders is het heel, heel moeilijk… of op zijn minst respecteren, en ik vond het soms heel moeilijk, vooral in verband met het Bobbi Christina-verhaal, om van haar te houden.”

Hij beschrijft het maken van de film als “een zeer complexe reis”. “Ik heb 18 maanden doorgebracht in het gezelschap van iemand met wie je vecht of je hem mag of niet, maar uiteindelijk voel ik gewoon, ik voel enorm medelijden met haar, omdat ik denk dat ze zo verloren was.

“Ik denk dat ze nooit echt een persoonlijkheid heeft ontwikkeld voorbij de leeftijd waarop ze werd misbruikt – misschien is dat het moment waarop dingen voor haar stopten, haar ontwikkeling.

“Dus als je niet weet wie je bent, zoals iemand in de film zegt, is het heel moeilijk om je leven op orde te brengen. Misschien is dat de trieste waarheid over haar.”

Maar hij hoopt dat alle donkere tijden in evenwicht worden gehouden door de viering van haar talent en haar opgang naar succes. Hij beschrijft haar stem als “een uniek talent dat mensen echt emotioneel raakte, op een manier die in geen enkele kunstvorm zo zeldzaam is”.

Hij zegt te geloven dat Houston zingen gebruikte om met haar emoties om te gaan, en hij denkt dat toen haar stem begon af te breken, dat bijdroeg aan haar gevoelens van onbehagen.

“Het is interessant om naar alle beelden van haar te kijken en je voelt dat ze zich zo ongemakkelijk voelt, ze voelt zich in geen enkele omstandigheid echt op haar gemak, behalve als ze zingt. Als ze op het podium staat en ze zingt is ze plotseling op haar gemak, totaal in controle en totaal onbevreesd, maar als ze niet op het podium staat voelt ze zich verloren.”

Een andere documentaire over Whitney Houston, geregisseerd door Nick Broomfield, kwam vorig jaar uit. Macdonald wist dat die uitkwam, maar wijst erop dat geen van de 75 mensen met wie hij sprak, voor die documentaire was geïnterviewd.

“Daarom was het de moeite waard deze film te maken. Omdat de mensen die erbij waren en haar kenden en van haar hielden, eraan meedoen. And instead of being more speculation, it’s hopefully the truth.”

Whitney is out in cinemas this weekend