Een eeuwenoud probleem: wie is ‘bejaard’?

Wanneer wordt iemand precies bejaard?

Een recent verhaal in de New York Times noemt een 69-jarige vrouw bejaard. Philadelphia Metro beschouwt 70 jaar als bejaard. Toen NPR onlangs een verhaal publiceerde over een 71-jarige vroedvrouw, maakten sommige lezers bezwaar tegen het woord “bejaard” in de oorspronkelijke kop.

Een commentator reageerde met: “ECHT?!? ‘BEJAARDE VROEDVROUW’?! Ze is 71 en levert baby’s! Er is niets bejaard aan haar, en deze dagen, zelfs niet haar leeftijd!”

Een ander schreef: “Ik was 70 in februari en ik voel me zeker niet bejaard … Ouderdom is op zijn minst boven de 80 en zoals iemand anders suggereerde misschien 95.”

Editors besloten de kop te veranderen.

Op dezelfde manier waarop andere woorden in brede acceptatie zijn veranderd – van gehandicapt naar invalide; van oosters naar Aziatisch; van zwakbegaafd naar mentaal gehandicapt, en zelfs deze woorden zijn nog steeds in beweging – wordt “bejaard” politiek (en beleefd) incorrect. Bepaalde termen hebben blijkbaar term limits.

Past Middle Age

“Niemand vindt het leuk om zichzelf als oud te zien, laat staan heel oud,” zegt Michael Vuolo, co-host van Slate’s Lexicon Valley podcast. “Ouderen’ heeft vaak de connotatie van zwak en afhankelijk. Wat beledigend is als je dat niet bent en neerbuigend eufemistisch als je dat wel bent.”

Het bezwaar dat hij het vaakst heeft waargenomen met betrekking tot de uitdrukking ‘ouderen’,” zegt Vuolo, “is vergelijkbaar met dat van ‘doven’ of ‘gehandicapten’. Zo’n constructie creëert een categorie zonder te erkennen dat de categorie uit individuen bestaat. Met andere woorden, het is onpersoonlijk en anders-zijn. Het is een beetje alsof je ‘die mensen’ zegt. “

Hoe oud is bejaard? “Eerder oud,” volgens Merriam-Webster, die de zaken niet echt helpt. “Being past middle age.”

Elderly is een oud bijvoeglijk naamwoord dat honderden jaren teruggaat. Het komt van een nog ouder zelfstandig naamwoord, elder, dat de Oxford English Dictionary terugvoert tot de 10e eeuw en definieert als “in ruimere zin, een voorganger, iemand die in vroeger dagen leefde.”

In veel kringen is het woord “elder” een geprezen titel van verering. Ons wordt verteld onze ouderen te respecteren. We kijken op naar oudere staatslieden. We buigen voor stamoudsten.

Tot op de dag van vandaag kiezen bepaalde religieuze groeperingen, zoals de Presbyterianen, “oudsten” om hun gemeenten te leiden. Kerkoudsten kunnen jong zijn; ze kunnen man of vrouw zijn. Evenzo worden veel steden bestuurd door wethouders – de Britse manier om te zeggen oudere mannen. Ook wethouders kunnen van verschillende leeftijden en geslachten zijn.

Where Earth Meets Sky

Het woord was niet altijd zo verwerpelijk. In het Amerika van het begin van de 20e eeuw was “bejaard” sociaal gezien te prefereren boven het woord “oud.”

“Wij vinden uw gebruik van het woord bejaard prettig,” merkte de adviescolumnist Dr. William Brady van de Atlanta Constitution in 1918 op. “Misschien zouden we nu meer vrienden hebben als we niet hadden aangedrongen op iets ouds als we bejaard bedoelden.”

Maar tegen 1956 kankerden sommige Amerikanen op de beschrijving. Toen een 20-jarig meisje in een verhaal in de Washington Post een 40-jarige man “bejaard” noemde, reageerden de lezers. De krant publiceerde het advies van de hoofdredacteur aan zijn personeel over het gebruik van het woord. “Veel van ons oude mensen van in de 50 vinden het niet leuk om bejaard genoemd te worden,” zei de redacteur. “

Als je veel ouder bent dan nu, zul je ontdekken dat het moment waarop iemand bejaard wordt precies hetzelfde is als de plaats waar de aarde en de hemel elkaar ontmoeten.”

Hij voegde eraan toe: “Als je 16 bent, vraag je je af hoe een oude man van 30 erin slaagt zich voort te slepen. Als je 30 bent, voel je dat 60 net zo oud is als Methusalem. Als je 60 bent, denk je dat ‘bejaarden’ mensen van in de 90 zijn.”

Nu, 57 jaar later, worstelt de Washington Post nog steeds met de vraag. Een recente kop verwees naar een 68-jarige man als “bejaard”. Lezers reageerden.

“Ik vind het nauwelijks treffend,” merkte een schrijver van een brief aan de redactie op.

“Wat is er mis met ‘bejaard’ zijn?” counterde een andere lezer. “Onze samenleving zal onze fetisj met de jeugd pas opgeven als we onze leeftijd en de vele omschrijvingen ervan, waaronder ‘volwassen’, ‘doorgewinterd’ en ‘bejaard’, leren omarmen. “

Zo oud als je je voelt

De nationale hang naar een lange levensduur bereikt nieuwe niveaus. Onderzoekers vertellen ons dat 90 de nieuwe 50 is. Er worden steeds meer producten gemaakt om oudere mensen er uit te laten zien en zich te laten voelen als jongere mensen. En zo blijft de ouderenlijn als een fata morgana in het woestijnzand verschuiven.

De wijste Amerikaanse ouderen zullen het er wellicht nooit over eens worden wie bejaard is en wie niet. In de overheidsinstellingen van Rhode Island begint bejaard zijn officieel bij 60 jaar. In Hawaii begint dat bij 55 jaar. Op nationaal niveau biedt het IRS Tax Counseling for the Elderly-programma gratis belastingadvies aan iedereen die 60 jaar of ouder is.

Op het einde is “bejaard” misschien meer een staat van zijn – of gevoel – dan een bepaalde leeftijd. En de vraag is misschien niet of iemand anders je als bejaard ziet, maar of je jezelf als bejaard ziet.

Jon Carroll, een columnist voor de San Francisco Chronicle, noemt zichzelf al zo’n 20 jaar een “bejaarde man”. “Soms voel ik me meer bejaard dan anderen,” zegt Carroll, die 69 is. “Ik deins niet meer terug voor ‘bejaard’ of ‘oud’; ik deins meer terug voor eufemismen als ‘senior citizen’ of ‘gouden jaren’. “

Hij vindt het belangrijk dat ouderen “de woorden voor ‘oud’ – ook een goed woord – terugnemen en de angel eruit halen. Het is OK om oud te zijn.”

En tegelijkertijd is het de moeite waard en ontnuchterend om te bedenken dat veel mensen tragisch genoeg niet eens de kans krijgen om oud te worden.