Eten Hindoes vlees

Er zijn een aantal religies die te maken hebben met stereotiepe veronderstellingen over hun leden. Veel van die misvattingen en geruchten hebben meestal betrekking op voedsel. Dit speelt ook een rol wanneer mensen het verschil tussen bepaalde godsdiensten niet begrijpen en mensen die in een bepaald deel van de wereld leven, over één kam scheren. Deze veronderstellingen kunnen soms op het juiste spoor zitten, maar meestal zijn zij gewoon ronduit verkeerd. Het Hindoeïsme is een van die godsdiensten waar mensen veel verwarring over hebben.

Oten Hindoes vlees? Studies tonen aan dat 71% van alle Hindoes enige vorm van vlees eet. Hindoes die vlees eten, onderscheiden echter al het andere vlees van rundvlees, dat zij vermijden. De grootste misvatting is dat alle Hindoes vegetariërs zijn, wat niet het geval is.

Waarom geen rundvlees?

In Hindoe-families worden koeien behandeld als een moederlijk, gevend dier en vaak beschouwd als een ander lid van het gezin. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, beschouwen Hindoes koeien niet als goden en vereren ze hen niet. Zij beschouwen de koe echter wel als een heilig symbool van het leven dat beschermd en vereerd moet worden. In de oudste van de Hindoe geschriften, de Veda’s, wordt de koe geassocieerd met Aditi, de moeder van alle goden.

In Hindoe-afbeeldingen worden koeien vaak wit afgebeeld met kransen en bloemen als teken van de speciale verering van het geloof. Er is een feestdag die speciaal aan de heilige aard van de koe is gewijd, Gopastami genaamd, waarop alle koeien, zelfs diegenen die door de straten en dorpen lopen, worden gewassen en met bloemen worden getooid.Het schaden of doden van een koe – vooral voor voedsel – wordt door de meerderheid van de Hindoes als taboe beschouwd.

Hindoes zouden de koe zien als een bijzonder vrijgevig en onaardig schepsel dat veel meer aan de mens geeft dan zij neemt. Koeien produceren melk, kaas, boter, ghee, urine en mest. De eerste drie worden gegeten en gebruikt in de verering van de Hindoegoden, terwijl de laatste twee kunnen worden gebruikt in religieuze devotie, in boetedoening, of worden verbrand als brandstof. De koe is het meest vereerde dier in de Hindoe-cultuur.

Geschiedenis

In het oude India werden runderen en ossen aan de goden geofferd en werd het vlees gegeten. Maar zelfs in die tijd was het niet toegestaan koeien te gebruiken die melk produceerden. Dit kwam omdat melk zo’n kostbaar goed was voor de mensen. Met de opkomst van andere godsdiensten zoals het boeddhisme en het jainisme moesten de Hindoes echter stoppen met het eten van vlees. Velen werden vegetariërs als gevolg van de nieuw ontdekte filosofieën.

Koeien werden in de eerste eeuw na Christus geassocieerd met het hoogste kastensysteem, oftewel de Brahmanen. In die tijd was het doden van een koe hetzelfde als het doden van een Brahman, en er stond de doodstraf op. In die tijd werd Krishna, een incarnatie van Vishnu – een van de drie belangrijkste Hindoegoden – in de literatuur of in de kunst vaak afgebeeld als iemand die met koeien flirtte.

Eeuwenlang is het bekend geweest dat de oude Indiërs rundvlees aten. Zelfs na de opkomst van het vegetarisme in India gingen velen hiermee door. Zoals de meeste veehoudende culturen aten zij ook gecastreerde ossen, maar zij aten een koe tijdens rituelen of wanneer zij gasten of mensen met een hoge status ontvingen. Oude teksten die dateren uit 900 v.Chr. stelden dat een stier of koe moet worden gedood en gegeten als een gast arriveert. Deze teksten stelden dat de koe voedsel is en bevatten niet de rundvleesvrije beperkingen.

Tussen 300 v.Chr. en 300 n.Chr. werd in een Sanskritisch epos, de Mahabharata, de overgang naar het NIET eten van koeien uitgelegd in een beroemde mythe:

“Eens, toen er een grote hongersnood was, nam koning Prithu zijn pijl en boog en achtervolgde hij de Aarde om haar te dwingen voedsel voor zijn volk af te staan. De aarde nam de vorm van een koe aan en smeekte hem haar leven te sparen; zij stond hem toen toe haar te melken voor alles wat het volk nodig had.”

De mythe laat een overgang zien van het jagen op wild vee naar het behouden van hun leven, het domesticeren en het fokken voor hun melk. Deze overgang is naar landbouw en een herdersleven. Het toont de koe als het paradigmatische dier dat in staat is voedsel voort te brengen zonder ervoor gedood te worden. Hierdoor konden de Hindoes de koe ook in een heiliger licht zien, waardoor ze een hogere waardering kregen dan hun voorgangers.

Sommige Hindoes die wel vlees aten maakten een speciale uitzondering en aten wel het vlees van een koe. Sommigen hebben dit gelijkgesteld met een uitzondering op basis van status. Dat betekent dat hoe hoger de kaste, hoe groter de voedselbeperkingen. Verschillende religieuze sancties werden gebruikt om de beperking op het eten van rundvlees op te leggen, maar alleen onder de hogere kasten.

De argumenten tegen het eten van koeien werden een combinatie van een symbolisch argument over de zuiverheid en volgzaamheid van vrouwen en een religieus argument over de heiligheid van de Brahmanen. Dit was ook een manier voor kastes om te stijgen in de sociale rangorde. De lagere kasten gaven het rundvlees op toen zij hoger in het kastensysteem wilden komen door een proces dat bekend staat als “Sanskritisering”.

In de 19e eeuw was de koe-beschermingsbeweging op gang gekomen, waarbij de onderdrukking van met name Moslims een van de doelstellingen van de beweging was. Gandhi probeerde vegetarisme, en in het bijzonder de eis geen rundvlees te eten, tot een centraal principe van het Hindoeïsme te maken. Zijn houding tegenover koeien was verbonden met zijn idee van geweldloosheid.

Gandhi gebruikte het beeld van de aardkoe die door koning Prithu werd gemolken als symbool voor Moeder Aarde en zijn Indiase natie in wording. Zijn aandringen op de bescherming van de koe was een belangrijke factor in zijn falen om meer steun te verwerven van de moslimgemeenschap. Toch heeft hij nooit opgeroepen tot een verbod op het slachten van koeien in India. Hij verklaarde het volgende:

“Hoe kan ik iemand dwingen geen koeien te slachten, tenzij hij dat zelf wil? Het is niet zo dat er alleen maar Hindoes zijn in de Indiase Unie. Er zijn Moslims, Parsis, Christenen en andere religieuze groepen hier.”

Dus, hoewel er druk was om het slachten te verbieden, hield Gandhi rekening met de behoeften en levensstijlen van allen die in India leefden, en niet alleen de Hindoes. Hoewel sommige hindoes vonden dat het verbod er moest komen, is het er nooit van gekomen.

Hindoe-diëten vandaag de dag

Diëten in het Hindoeïsme variëren op basis van traditie, locatie, sociaaleconomische status en individuele levensstijlen. Sommigen denken dat heel India vegetariër is, terwijl anderen aannemen dat alle hindoes dat zijn. En natuurlijk zijn er ook mensen die denken dat alle mensen in India Hindoes ZIJN. Dit zijn allemaal misvattingen die tot verwarring en verkeerde informatie leiden.

Oeroude Hindoeteksten verbieden het eten van vlees ten strengste, omdat zij ahimsa-geweldloosheid tegen alle levensvormen aanbevelen. Dit omvat ook dieren, omdat zij geloven dat dit de sterfte van dieren tot een minimum beperkt.

Om die reden geven veel Hindoes vandaag de dag de voorkeur aan een vegetarische levensstijl en methoden van voedselproductie die in overeenstemming zijn met de natuur, mededogen en respect voor alle levensvormen in de natuur.

(Vegetariërs- een vegetariër is iemand die geen vlees, gevogelte, wild, vis, schelpdieren of bijproducten van het slachten van dieren eet. Hun dieet bevat verschillende hoeveelheden fruit, groenten, granen, peulvruchten, noten en zaden. Lacto-vegetariërs zijn vegetariërs die dierlijk vlees en eieren vermijden, maar wel zuivelproducten consumeren.)

Het dieet van veel Hindoes bevat eieren, vis of vlees. Bij het slachten van dieren of vogels voor consumptie gebruiken Hindoes de jhatka-methode, of snelle dood, omdat Hindoes geloven dat dit het trauma en het lijden van het dier minimaliseert.Hindoe bedelmensen (sannyasin) vermijden zelfs het bereiden van hun eigen voedsel en vertrouwen op bedelen voor restjes of het oogsten van zaden en vruchten uit bossen, omdat dit de kans op schade aan andere schepselen minimaliseert.

Hindoes hebben altijd de reputatie gehad vegetariërs te zijn. Dit is zo’n wijdverbreide gedachte dat veel mensen weinig of niets weten van het hindoeïsme als religie, omdat zij ervan overtuigd zijn dat zij geen vlees eten omdat zij koeien vereren. Deze onjuiste informatie leidt tot misverstanden en misvattingen die verband houden met de regio’s in heel India.

Hindoeïstische geschriften over het niet eten van vlees

De Hindoeïstische geschriften ondersteunen het spirituele geloof in een vegetarisch dieet. Hoewel dit nooit een absolute voorwaarde voor alle mensen is geweest, zijn de meeste Hindoes van mening dat het eten van een vegetarisch dieet zeer verdienstelijk is. Er zijn een aantal passages die de voordelen bespreken, waarvan dit er drie zijn die het meest bekend zijn:

• “De zonden die door geweld worden veroorzaakt, beknotten het leven van de dader. Daarom zouden zelfs degenen die bezorgd zijn om hun eigen welzijn zich moeten onthouden van het eten van vlees.” – Mahabharata, Anushasana Parva115.33
• “Hoe kan hij het ware mededogen beoefenen, die het vlees van een dier eet om zijn eigen vlees vet te mesten?” – Tirukural 251
• “Die edele zielen die meditatie en andere yogische manieren beoefenen, die altijd voorzichtig zijn met alle wezens, die alle dieren beschermen, zijn degenen die werkelijk serieus bezig zijn met spirituele praktijken.” – Atharva Veda 19.48.5

Ondanks dat de Hindoe geschriften een vegetarisch dieet ondersteunen, tonen studies aan dat de meeste Hindoes GEEN vegetariërs zijn. In een recent onderzoek gaf 71% van de bevolking aan vlees te eten. Van dat aantal wordt 80% van het land als Hindoe beschouwd. Hoewel er verschillen zijn in diëten op basis van regio’s, toont dit aan dat Hindoes nog steeds vlees eten. Sommigen eten zelfs rundvlees.

Aan de grens met Pakistan hebben de staten Gujarat, Rajasthan en Punjab een hoger aantal vegetariërs dan de andere gebieden. Ongeveer 3/4 van de mensen in deze gebieden eet geen vlees – dat zijn mensen van verschillende religieuze sekten en niet alleen Hindoes. Al deze groepen hebben echter een sterke traditie als vegetariërs. In het zuiden en oosten van India vormen vegetariërs daarentegen een kleine minderheid van de bevolking.

Hoewel er regionale verschillen zijn in de verdeling van moslims en christenen, de twee grootste minderheidsgodsdiensten in India, hebben geen van beide een geschiedenis die verbonden is met vegetarisme. Dit onderzoek toont aan dat diëten meer een regionale traditie is dan economie of geloof. Zelfs in gebieden waar er strikt vegetarische gemeenschappen zijn, zijn er ook groepen mensen die vlees eten.

Dit gezegd hebbende, heeft India wel het hoogste percentage vegetariërs ter wereld. Bijna 30% van de Indiase bevolking is vegetariër. De landen die het dichtst in de buurt komen, hebben slechts minder dan de helft van het percentage niet-vleeseters. Dat zijn Zwitserland, Taiwan en Israël. (op 13-14%). In Europa, Noord- en Zuid-Amerika en Oost-Azië ligt het percentage onder de 10% en veel volken zitten in de lage enkele cijfers.

Hierdoor is het gemakkelijk te begrijpen waarom mensen zonder grondige kennis van de demografie van het land aannemen dat het gebied geheel uit vegetariërs bestaat. Vergeleken met de Verenigde Staten en Europa zijn er in India veel meer vegetariërs. Hoewel de studies zeggen dat religie hierbij geen grote rol speelt, is het gemakkelijk te zien dat de geschiedenis van deze cultuur diep verbonden is met de religieuze overtuigingen van de voorvaderen en ook al is de bevolking niet volledig vegetarisch, de intentie is nog steeds aanwezig.

Het is ook belangrijk op te merken dat, hoewel het aantal vegetariërs in India veel lager is dan ooit werd gedacht, het aantal mensen dat om ethische redenen voor een vegetarisch dieet kiest, lijkt toe te nemen. Deze toename lijkt wereldwijd te zijn met een grotere beweging naar plantaardige diëten. In de Verenigde Staten is 6% van het land nu veganist (geen vlees, zuivel of eieren) terwijl 30% van de bevolking ervoor kiest minder vlees te eten in hun dieet – vooral rundvlees (rood vlees). De kleinere aantallen kunnen enigszins verwarrend zijn, maar nog maar enkele jaren geleden was er in de VS slechts een veganistische bevolking van 0,5%.

De cijfers lijken aan te tonen dat de perceptie dat vlees de hoeksteen is van een gezond dieet aan het verschuiven is. In de VS blijkt uit onderzoek dat bijna de helft van de tieners van mening is dat een dieet met minder vlees gezond is. Dit gaat hand in hand met de bevindingen dat uit de percentages vegetariërs per leeftijdsgroep blijkt dat slechts 1% babyboomers zijn, 4% generatie X en 12% millennials. Met deze trend zou de volgende generatie percentages kunnen hebben die overeenkomen met die van India.

Als we echter kijken naar het dieet van de Indiërs, dan zien we dat de meerderheid van de vegetariërs daar geen recente bekeerlingen zijn. Zij hebben niet voor vlees gekozen om minder cholesterol binnen te krijgen of voor een soort darmspoeling.

Hindoeïsme is een van ’s werelds oudste religies met complexe wortels die een breed scala aan praktijken en een groot aantal godheden omvatten. De vormen en geloofsovertuigingen weerspiegelen de enorme diversiteit van India, waar de meeste van zijn een miljard volgelingen leven.

Het is belangrijk erop te wijzen dat het hindoeïsme meer is dan een godsdienst. Het hindoeïsme is een cultuur, een manier van leven en kent een zeer strikte gedragscode. De term die de Indiërs gebruiken om de Hindoe-religie te beschrijven is Sanatana Dharma, wat eeuwig geloof betekent, of de eeuwige manier waarop dingen zijn. Het geloofssysteem en de praktijken van de Hindoes zijn zeer divers en variëren naargelang de tijd en de individuen. Zoals we in de bovenstaande informatie hebben gezien, verschilt het ook per gemeenschap en regio in India.

In tegenstelling tot andere religies in de regio, zoals het boeddhisme, jainisme of sikhisme, heeft het hindoeïsme geen stichter. De autoriteit achter de godsdienst berust op een groot aantal heilige teksten die de Hindoes regels verschaffen voor hun rituelen, verering, pelgrimstochten en dagelijkse activiteiten. De oudste van deze teksten dateren van vierduizend jaar geleden, terwijl de oudste beelden en tempels zo’n tweeduizend jaar later werden gemaakt. We hebben gezien dat sommige van deze teksten informatie bevatten over dieetbeperkingen, maar sommigen binnen de gemeenschap kozen ervoor om deze teksten niet naar de letter te volgen en kozen ervoor om bij gelegenheid vlees en zelfs rundvlees te eten.

Gemeenschappelijke overtuigingen in de Hindoe-religie zijn onder meer:

• geloof in vele goden, die worden gezien als manifestaties van één enkele eenheid. Deze godheden zijn verbonden met universele en natuurlijke processen.
• de voorkeur voor één godheid zonder anderen uit te sluiten of te verwerpen
• geloof in de universele wet van oorzaak en gevolg (karma) en reïncarnatie
• geloof in de mogelijkheid van bevrijding en vrijlating (moksha) waardoor de eindeloze cyclus van geboorte, dood en wedergeboorte (samsara) kan worden opgelost

Religie doordringt vele aspecten van het Hindoe-leven, en religieuze observantie is niet beperkt tot één locatie, tijdstip of het gebruik van een bepaalde tekst. Het neemt vele vormen aan: thuis, in de tempel, op pelgrimstocht, door yogabeoefening, dans of muziek, langs de weg, bij de rivier, door het nakomen van sociale verplichtingen, enzovoort. Voor sommige Hindoes houdt dit de eerder besproken dieetbeperkingen in, maar voor anderen dient het beoefenen van de andere aspecten van hun godsdienst om hun geloofssysteem te versterken zonder hun voedselinname te beperken.

Het Hindoeïsme is de op twee na grootste godsdienst ter wereld en tevens ’s werelds oudste godsdienst, die teruggaat tot 10.000 v.C. Het is moeilijk te begrijpen waarom er niet meer bekend is over de godsdienst of de cultuur van de Hindoes. Het is belangrijk te onthouden dat niet alle Hindoes vegetariërs zijn, en van degenen die dat niet zijn, eten de meesten geen rundvlees. Echter, met meer dan 1 miljard volgelingen die verspreid over verschillende delen van India leven, zou het onmogelijk zijn om de gehele Hindoe bevolking dezelfde beperkingen tot op de letter te laten volgen.

Learn More

Als u geïnteresseerd bent in het leren over andere religies in de wereld, bekijk dan dit boek over wereldreligies op Amazon.