Everyday Sociology Blog

Door Karen Sternheimer

Tijdens een recente wandeling door mijn buurt zag ik een overvloed aan plastic roze flamingo’s op het gazon van verschillende gezinnen. Ze vielen meteen op als ongewoon; ze hadden er dagen eerder nog niet gestaan, en ze verschenen op verschillende gazons in verschillende straten.

Wat zat er achter deze nieuwe rage? Zijn roze flamingo’s de nieuwe must-have voor gazondecoratie?

Ik dacht dat dit onwaarschijnlijk zou zijn in de buurt, een upper-middle class wijk die wordt bevolkt door professionals uit Los Angeles. Tuinornamenten hebben een symbolische betekenis, en roze flamingo’s worden – terecht of onterecht – in verband gebracht met een gebrek aan smaak en smakeloosheid. Stedelijke professionals, vooral in het imago bewuste Los Angeles, zijn meer geneigd om te proberen een lucht van verfijning uit te stralen.

De huiseigenaren hier spenderen veel tijd en geld aan hun tuinen, en weinig of geen hebben plastic gazonversieringen. Zoals u op de foto’s hieronder kunt zien, hebben veel huizen een weelderige tuinaanleg en de bewoners zijn zeer toegewijd aan het verzorgen ervan (of betalen anderen om dat te doen). Borden van landschapsarchitecten sieren vaak voortuinen, en degenen die het weten kunnen de “hipste” ontwerper aan hun vrienden en buren aanbevelen.

U ziet hier slechts een paar voorbeelden van tuinen in de buurt. In feite worden mooie tuinen hier zo gewaardeerd dat een lokale club regelmatig rondleidingen aanbiedt van enkele van de beste tuinen van de gemeenschap. Het is een hele prestatie om aan deze rondleiding deel te nemen. Tuinen met plastic gazonversieringen zullen waarschijnlijk geen positieve aandacht krijgen, en toch verschijnen ze op steeds meer gazons….
Ik vond een aanwijzing voor dit mysterie toen ik langs een plaatselijke kerk liep die een bijzonder grote zwerm plastic flamingo’s op zijn goed onderhouden gazon had staan. Er hing een roze spandoek boven met de tekst “De Flamingo’s komen eraan!” en ik dacht dat de plastic vogels wel iets te maken moesten hebben met een door de kerk gesponsord programma.

Toen zag ik een bordje aan een van de flamingo’s op een ander gazon hangen; zoals je op de foto hieronder kunt zien, zijn de flamingo’s daar door iemand anders dan de bewoner van het huis neergezet om de huiseigenaar over te halen geld te doneren. Om de flamingo’s te laten verwijderen, moest de ontvanger een donatie doen. De ontvanger wordt ook aangemoedigd om het gazon van een vriend te “vlooien”, zodat deze ook een bijdrage kan leveren.

Nadat ik online keek, ontdekte ik dat andere gemeenten ook roze flamingo’s gebruiken voor liefdadigheidsevenementen. Een bedrijf dat de flamingo’s in bulk verkoopt, geeft ideeën over hoe je ze kunt gebruiken om een inzamelingsactie te houden; een suggestie is zelfs om degenen die “gevlokt” zijn een extra “verzekering” te laten betalen om er zeker van te zijn dat ze niet opnieuw door iemand anders worden gevlokt.

De site flockofpinkflamingos.com beschrijft degenen die een flock krijgen als “slachtoffers” van een “hit list”; de roze flamingo’s zijn duidelijk deels gekozen om de ontvanger in verlegenheid te brengen. Hoewel dit niet expliciet wordt vermeld, gaat men ervan uit dat de mensen die worden geflocked te vernederd zullen zijn om de flamingo’s in hun voortuin te houden en zo snel mogelijk een donatie zullen doen.

Deze veronderstelling werkt alleen als genoeg mensen de roze flamingo’s smakeloos vinden of bang zijn dat hun buren dat ook vinden, waarbij wordt uitgegaan van noties van sociale klasse. De Franse socioloog Pierre Bourdieu merkte op dat sociale klasse niet alleen gaat over hoeveel geld we hebben, maar voor een deel ook wordt bepaald door het esthetische onderscheid dat we maken over onze kleding, ons eten en ja, onze huizen.

Volgens Bourdieu ontlenen we cultureel kapitaal aan het kennen van de ongeschreven regels van een bepaalde sociale groep. Bijvoorbeeld weten welke vork je moet gebruiken bij een formeel banket, wat je wel en niet moet zeggen in bepaalde sociale contexten, welke merken je wel en niet moet kopen, zijn allemaal voorbeelden van cultureel kapitaal. De inzamelingsactie voor flamingo’s is gebaseerd op de veronderstelling dat de toegestroomden allemaal weten dat roze plastic ornamenten geen cadeau zijn, maar een manier om iemand voor sociale spot te nomineren.

In buurten waar gazonversieringen zoals roze flamingo’s gebruikelijk zijn, zou deze inzamelingsactie niet werken. Het zou ook niet effectief zijn om het huis van een vreemde te bevolken: die kan de flamingo’s gewoon weggooien. Door een vriend te flocken, is de kans groter dat de ontvanger sociale druk voelt om bij te dragen en niet gierig over te komen.

Dit is een voorbeeld van informele sociale controle, waarbij ons gedrag wordt beïnvloed door degenen die het dichtst bij ons staan. We hebben er misschien geen moeite mee om een vreemde die om een donatie vraagt op te hangen of een brief waarin om geld wordt gevraagd weg te gooien, maar het is moeilijker om nee te zeggen tegen iemand die we kennen. Dat geldt vooral voor mensen die we regelmatig zien, of in het voorbeeld van de flamingo, die lid zijn van dezelfde kerk als waar we heen gaan.

We kunnen veel leren over de fijne kneepjes van sociale klasse door gewoon een wandeling te maken. Welke lessen over sociale klasse hebt u in uw buurt gevonden?