Formatieve evaluatie

Formatieve evaluatie verwijst naar een brede waaier van methodes die leerkrachten gebruiken om tijdens een les, een eenheid of een cursus, evaluaties uit te voeren van het begrip, de leerbehoeften en de academische vooruitgang van de leerlingen. Formatieve beoordelingen helpen docenten bij het identificeren van concepten die studenten moeilijk begrijpen, vaardigheden die ze moeilijk kunnen verwerven, of leerstandaarden die ze nog niet hebben bereikt, zodat aanpassingen kunnen worden gemaakt in lessen, instructietechnieken en academische ondersteuning.

Het algemene doel van formatieve beoordeling is om gedetailleerde informatie te verzamelen die kan worden gebruikt om de instructie en het leren van studenten te verbeteren terwijl het gebeurt. Wat een beoordeling “formatief” maakt, is niet het ontwerp van een toets, techniek of zelfevaluatie op zich, maar de manier waarop deze wordt gebruikt, d.w.z. om veranderingen in het onderwijs en het leren aan te brengen.

Formatieve beoordelingen worden vaak vergeleken met summatieve beoordelingen, die worden gebruikt om de voortgang en prestaties van leerlingen te evalueren aan het eind van een specifieke instructieperiode, meestal aan het eind van een project, eenheid, cursus, semester, programma of schooljaar. Met andere woorden, formatieve beoordelingen zijn voor het leren, terwijl summatieve beoordelingen over het leren gaan. Of zoals assessment expert Paul Black het formuleerde: “Wanneer de kok de soep proeft, is dat formatieve assessment. Wanneer de klant de soep proeft, is dat summatieve beoordeling.” Opgemerkt moet echter worden dat het onderscheid tussen formatief en summatief in de praktijk vaak vaag is, en dat opvoeders er uiteenlopende interpretaties en meningen over kunnen hebben.

Veel opvoeders en deskundigen zijn van mening dat formatieve beoordeling een integraal onderdeel is van effectief onderwijs. In tegenstelling tot de meeste summatieve beoordelingen, die opzettelijk gescheiden worden gehouden van de instructie, worden formatieve beoordelingen geïntegreerd in het onderwijs- en leerproces. Een formatieve beoordelingstechniek kan bijvoorbeeld zo eenvoudig zijn als een leraar die leerlingen vraagt hun hand op te steken als ze denken dat ze een nieuw geïntroduceerd concept hebben begrepen, of het kan zo geavanceerd zijn als leerlingen een zelfbeoordeling van hun eigen schrijven laten maken (meestal met behulp van een rubric met criteria), die de leraar dan bekijkt en van commentaar voorziet. Terwijl formatieve evaluaties de leerkracht helpen om leerbehoeften en -problemen te identificeren, helpen ze in veel gevallen ook om de leerlingen een beter inzicht te geven in hun eigen academische sterktes en zwaktes. Wanneer studenten weten wat ze goed doen en waar ze harder aan moeten werken, kan dit hen helpen meer verantwoordelijkheid te nemen over hun eigen leren en academische vooruitgang.

Hoewel dezelfde beoordelingstechniek of proces in theorie zowel voor formatieve als summatieve doeleinden kan worden gebruikt, zijn veel summatieve beoordelingen ongeschikt voor formatieve doeleinden omdat ze geen bruikbare feedback geven. De scores van gestandaardiseerde toetsen zijn bijvoorbeeld pas maanden nadat de leerlingen de toets hebben gemaakt beschikbaar voor docenten (zodat de resultaten niet kunnen worden gebruikt om lessen of onderwijs aan te passen en leerlingen beter voor te bereiden), of de beoordelingen zijn niet specifiek of fijnmazig genoeg om docenten en leerlingen de gedetailleerde informatie te geven die ze nodig hebben om te verbeteren.

Hieronder volgen een paar representatieve voorbeelden van formatieve beoordelingen:

• Vragen die docenten tijdens het leerproces stellen aan individuele leerlingen en groepen leerlingen om te bepalen met welke specifieke concepten of vaardigheden ze moeite hebben. Een grote verscheidenheid van opzettelijke vraagstrategieën kan worden gebruikt, zoals het formuleren van vragen op specifieke manieren om meer bruikbare antwoorden uit te lokken.
• Specifieke, gedetailleerde en constructieve feedback die docenten geven op het werk van studenten, zoals dagboekaantekeningen, essays, werkbladen, onderzoekspapers, projecten, niet-gecijferde quizzen, labresultaten, of kunstwerken, ontwerpen, en prestaties. De feedback kan bijvoorbeeld worden gebruikt om een werkstuk te herzien of te verbeteren.
• “Exit slips” of “exit tickets” die snel de antwoorden van studenten op vragen van een leraar aan het einde van een les of lesperiode verzamelen. Op basis van de antwoorden kan de leraar de volgende les aanpassen om concepten die leerlingen niet hebben begrepen of vaardigheden waarmee ze moeite hebben, aan te pakken. “Een soortgelijke strategie wordt aan het begin van een les gebruikt om vast te stellen wat leerlingen van eerdere leerervaringen hebben onthouden.
• Zelfevaluaties die leerlingen vragen na te denken over hun eigen leerproces, te reflecteren op wat ze goed doen of waar ze moeite mee hebben, en te verwoorden wat ze hebben geleerd of nog moeten leren om aan de verwachtingen van de cursus of de leerstandaarden te voldoen.
• Peerbeoordelingen die leerlingen in staat stellen elkaar te gebruiken als leermiddelen. Bijvoorbeeld, “workshopping” een stuk van het schrijven met klasgenoten is een veel voorkomende vorm van peer assessment, vooral als studenten volgen een rubriek of richtlijnen verstrekt door een leraar.

Naast de hierboven genoemde redenen, kunnen docenten formatieve beoordeling ook gebruiken om:

• Studenten te focussen op het leerproces en de intrinsieke waarde ervan, in plaats van op cijfers of extrinsieke beloningen.
• Studenten aan te moedigen voort te bouwen op hun sterke punten in plaats van zich te fixeren of te blijven stilstaan bij hun tekortkomingen. (Voor een verwante discussie, zie groeimindset.)
• Help leerlingen zich meer bewust te worden van hun leerbehoeften, sterke punten en interesses, zodat ze meer verantwoordelijkheid kunnen nemen voor hun eigen onderwijsgroei. Leerlingen kunnen bijvoorbeeld leren hoe ze hun eigen vooruitgang zelf kunnen beoordelen en hun gedrag zelf kunnen reguleren.
• Leerlingen meer gedetailleerde, precieze en bruikbare informatie geven. Omdat cijfers en testscores slechts een algemene indruk geven van academische prestaties, meestal aan het eind van een instructieperiode, kan formatieve feedback helpen bij het verduidelijken en ijken van leerverwachtingen voor zowel studenten als ouders. Studenten krijgen een duidelijker begrip van wat er van hen wordt verwacht, en ouders hebben meer gedetailleerde informatie die ze kunnen gebruiken om het onderwijs van hun kind effectiever te ondersteunen.
• Het verhogen of versnellen van de onderwijsprestaties van alle studenten, terwijl ook leerachterstanden en prestatieverschillen worden verkleind.

Reform

Hoewel het concept van formatieve beoordeling pas sinds de jaren zestig bestaat, hebben onderwijzers “formatieve beoordelingen” in verschillende vormen gebruikt sinds de uitvinding van het onderwijs. Als een opzettelijke schoolverbeteringsstrategie, echter, heeft formatieve evaluatie groeiende aandacht gekregen van opvoeders en onderzoekers in de laatste decennia. In feite wordt het nu algemeen beschouwd als een van de meer effectieve instructiestrategieën gebruikt door leraren, en er is een groeiende hoeveelheid literatuur en academisch onderzoek over het onderwerp.

Scholen zijn nu meer geneigd om leraren aan te moedigen of te verplichten om formatieve beoordelingsstrategieën in de klas te gebruiken, en er zijn een groeiend aantal mogelijkheden voor professionele ontwikkeling beschikbaar voor docenten over het onderwerp. Formatieve beoordelingen zijn ook integrale onderdelen van gepersonaliseerd leren en andere onderwijsstrategieën die zijn ontworpen om lessen en instructie af te stemmen op de verschillende leerbehoeften en interesses van individuele leerlingen.

Debat

Hoewel er relatief weinig onenigheid is in de onderwijsgemeenschap over het nut van formatieve beoordeling, kunnen debatten of meningsverschillen voortkomen uit verschillende interpretaties van de term. Bijvoorbeeld, sommige docenten geloven dat de term losjes wordt toegepast op vormen van beoordeling die niet “echt” formatief zijn, terwijl anderen geloven dat formatieve beoordeling zelden gepast of effectief wordt gebruikt in de klas.

Een ander veel voorkomend debat is of formatieve beoordelingen kunnen of moeten worden beoordeeld met cijfers. Veel docenten zijn van mening dat formatieve beoordelingen alleen als echt formatief kunnen worden beschouwd als ze niet worden beoordeeld en uitsluitend worden gebruikt om het leren van leerlingen te verbeteren. Als cijfers worden toegekend aan een quiz, test, project, of ander werkproduct, zo gaat de redenering, dan worden ze de facto summatieve beoordelingen – d.w.z, Het geven van een cijfer verandert de beoordeling in een prestatie-evaluatie die wordt vastgelegd in het studiedossier van de leerling, in plaats van een diagnostische strategie die wordt gebruikt om het begrip en de voorbereiding van leerlingen te verbeteren voordat ze een toets of opdracht krijgen.

Sommige docenten maken ook onderscheid tussen “zuivere” formatieve beoordelingen – beoordelingen die dagelijks door docenten worden gebruikt terwijl ze leerlingen instrueren – en “tussentijdse” of “benchmark”-beoordelingen, dat zijn meestal periodieke of driemaandelijkse beoordelingen die worden gebruikt om te bepalen waar leerlingen staan in hun leervorderingen en of ze op weg zijn om aan de verwachte leerstandaarden te voldoen. Terwijl sommige docenten kunnen aanvoeren dat elke beoordelingsmethode die diagnostisch wordt gebruikt als formatief kan worden beschouwd, met inbegrip van tussentijdse beoordelingen, beweren anderen dat deze twee vormen van beoordeling gescheiden moeten blijven, gezien het feit dat verschillende strategieën, technieken en professionele ontwikkeling nodig kunnen zijn.

Sommige voorstanders van formatieve beoordeling vermoeden ook dat testbedrijven sommige tussentijdse gestandaardiseerde tests verkeerd bestempelen en op de markt brengen als “formatief” om munt te slaan uit en te profiteren van de populariteit van het idee. Sommige waarnemers zijn sceptisch dat commerciële of voorverpakte producten authentiek formatief kunnen zijn, met het argument dat formatieve beoordeling een verfijnde instructietechniek is, en om het goed te doen is zowel kennis uit de eerste hand nodig van de leerlingen die beoordeeld worden als voldoende training en professionele ontwikkeling.

The Glossary of Education Reform door Great Schools Partnership is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GelijkDelen 4.0 Internationale Licentie.