Geschiedenis
De Hindoe-mythologie wordt beschouwd als een van de oudste mythologieën ter wereld, maar onderscheidt zich van haar andere historische tegenhangers – omdat de uitgebreide reikwijdte, in tegenstelling tot de Mesopotamische, Egyptische en Griekse mythologieën, nog steeds doorwerkt in de diverse sociaal-religieuze kringen van het hedendaagse India. Wat de geschiedenis betreft, worden de eerste vermeldingen van de verschillende Hindoegoden en -godinnen gevonden in de Vedische literatuur, die zinspeelt op hun Indo-Europese oorsprong. Maar in de loop der tijd zijn deze goden, hun verhalen en de daarmee verbonden aspecten, net als bij veel andere vergelijkbare oude pantheons, geëvolueerd of volledig veranderd – en weerspiegelen zo de dynamische en veelzijdige overgang van de vroege Vedische beschaving naar wat wij kennen als de huidige Indiase beschaving. Laten we, deze factoren in overweging nemend, eens een blik werpen op 15 belangrijke oude Hindoe goden en godinnen waarvan je op de hoogte moet zijn.
Oeroude Vedische Hindoegoden en -godinnen –
1) Indra – de Koning van de Deva’s
Indra was de belangrijkste god in het pantheon van de Vedische mythologie (samen met de boeddhistische en jain pantheons), en wordt als zodanig nog steeds beschouwd als een belangrijke godheid onder de hedendaagse Hindoegoden en -godinnen. Verwijzend naar de Indo-Europese wortels van de vroege Vedische religie, wordt Indra (ook bekend als Devendra) vaak gezien als de Indiase tegenhanger van Europese godheden als Zeus, Perun, en zelfs Odin en Thor.
Van laatstgenoemde werd hij vereerd als de koning van de Deva’s (welwillende goddelijke wezens) die de aspecten van donder, stormen, regens, en de stroming van rivieren symboliseerden. Op grond van zijn status onder de vroege Hindoegoden, voerde Indra, gezeten op zijn imposante witte olifant Airavata en gewapend met zijn bliksemschicht Vajra, ook het bevel over de hemelse Devas (die in de Swarga of Svarga Loka of hemel verbleven) tegen hun tegenstanders – de kwaadwillige demonische entiteiten bekend als de Asuras.
Wat de Indiase Hindoe scheppingsmythe betreft, Indra – de leider van de Deva’s, werd geboren uit Purusha, een mannelijke oer-entiteit. En gezien zijn talrijke heldendaden in het mythische verhaal, wordt Indra ook wel de Vrtrahan genoemd (‘de doder van de slangendemon Vritra’) en staat hij bekend als de vader van Arjuna, een van de helden van het Indiase epos Mahabharata.
Maar in de loop der tijd heeft het verhaal ook de neiging om de ‘negatieve’ eigenschappen van de krijgerkoning van de goden af te beelden, zoals zijn voorliefde voor de bedwelmende drank soma en zijn amoureuze activiteiten met andermans vrouwen. In post-Vedische literatuur wordt hij soms zelfs belachelijk gemaakt vanwege zijn vluchtige gedrag, waarmee hij narratief zinspeelt op de toenemende prominentie van andere Hindoegoden, zoals de Trimurti – drievoudige god (later in het artikel besproken).
2) Agni – De vuurgod
De letterlijke Sanskrietterm voor vuur, Agni, is niet verwonderlijk de belangrijkste vuurgodheid onder de oude Hindoegoden en -godinnen. In dat verband is de hypothese geopperd dat Agni mogelijk de op één na belangrijkste van de vroege Indiase goden was (na Indra), zoals wordt gesuggereerd door het aantal hymnen dat aan hem is gewijd in de Rig Veda.
Interessant genoeg staat vuur nog steeds centraal in het thema van de Hindoeïstische verering, met zijn cruciale rol in de verschillende yajna’s (riten). En zelfs buiten zijn aspect van vuur in het aardse domein, symboliseerde Agni andere vormen van energie in de ‘atmosfeer’, waaronder zowel de bliksem als de zon.
Daarnaast werd/wordt Agni ook gezien als het goddelijke medium dat de offers (gebracht tijdens yajna’s) aan de Hindoe goden accepteert, waarmee hij in wezen zinspeelt op zijn vroege rol als de ‘verbinding’ of boodschapper tussen andere goddelijke wezens. Na verloop van tijd wordt de reikwijdte van Agni, in plaats van een fysieke manifestatie van een vuurgod, meer beschouwd als een voorstelling van transformerende energie die geïnternaliseerd wordt. De rol van vuur blijft echter nog steeds belangrijk in het Hindoeïsme, gaande van de verschillende festiviteiten en rituelen, zoals Diwali en huwelijksceremonies.
3) Surya – De Zonnegod
De letterlijke Sanskriet term voor de zon, Surya is de belangrijkste zonnegodheid onder de Hindoegoden en -godinnen. De Zonnegod, ook bekend onder synoniemen als Aditya, Ravi en Bhaskara, wordt in de Vedische literatuur, die dateert van circa 1500-1000 v.Chr., vereerd als de ondersteuner van het leven (prakriti).
Intrigerend genoeg is zijn scheppingsmythe, ondanks het feit dat hij een van de oudere goden van de Indiase Hindoe-mythologie is, vaak een ingewikkelde route, met een verhaal dat suggereert dat hij de zoon van Dyaus (hemel) was, terwijl een ander verhaal laat doorschemeren dat hij verwekt werd door Kasyapa (een Vedische wijsgeer) en Aditi (de ‘grenzeloze’ moeder van de goden). In ieder geval, passend bij zijn status als de stralende zon, wordt Surya vaak afgebeeld op een schitterende manier als een machtige figuur gezeten bovenop een opzichtige strijdwagen – getrokken door zeven paarden en bestuurd door Aruna, de personificatie van de dageraad.
Maar zoals het lot was van de meeste vroege Vedische Hindoegoden en -godinnen, werd Surya later vereenzelvigd met en een composiet gemaakt van andere prominente goden zoals Vishnu (hun samengestelde vorm staat bekend als Surya Narayana in de Yajur Veda). In het mythische verhaal wordt de ‘degradatie’ enigszins weerspiegeld door het knippen van Surya’s immense kracht, waarvan de gloeiende scherven werden gebruikt voor het maken van destructieve ‘goddelijke’ wapens die door andere Deva’s werden gebruikt (zoals de drietand van Shiva en de lans van Karthikeyan).
Hoewel Surya, in tegenstelling tot sommige van zijn vroege Vedische broeders, nog steeds in zeer hoog aanzien staat in het hedendaagse Hindoeïsme, zoals blijkt uit Surya Namaskar, een oude techniek van zonnegroet die wordt gebruikt in verschillende Yoga-regimes.
4) Varuna – De God van de Hemel en de Oceanen
Een raadselachtige Vedische godheid onder de Hindoegoden die eerst met de hemel werd geassocieerd. Varuna (‘hij die omvat’) symboliseerde later de krachten van oceanen, wolken en water. Wat dit laatste betreft, werd hij vaak afgebeeld met zijn voertuig, de Makara – een hybride zeedier dat vaak wordt aangetroffen in andere oude Indiase motieven.
Naast de hemel en de oceanen vermeldt de Rig Veda ook hoe Varuna de bewaker is van de morele wet die zowel Rta (rechtvaardigheid) als Satya (waarheid) omvat. In dat opzicht vervult de god zijn dubbele rol als de meedogenloze bestraffer van de zondaars en de barmhartige vergever van de berouwvolle.
Varuna wordt soms ook in verband gebracht met de god Mitra, en samen worden de (samengestelde) Mitra-Varuna vereerd als de goden van eden en sociale zaken. Heel intrigerend hebben enkele geleerden de hypothese geopperd dat Varuna tot de oudste van de Indo-Arische goden behoorde, rond het 2e millennium v.Chr., en dat de figuur plaats heeft gemaakt voor Rudra (‘de bruller’), de Vedische god van de wind, de storm, en de jacht.
Wat het mythische verhaal betreft, vermeldt de Rig Veda Varuna zowel als een Asura (demonisch wezen) en een Deva (hemels wezen), wat suggereert dat Varuna als Deva kan zijn aangenomen na de nederlaag van Vritra en de verandering van de kosmische orde door Indra.
5) Yama – De God van de Onderwereld en de Dood
De belangrijkste godheid van de dood en de onderwereld onder de hindoegoden en -godinnen (en ook het boeddhistische pantheon), Yama werd/wordt vereerd als de beschermgod van de voorouders en de goddelijke rechter over de heengegane zielen.
Ook bekend onder zijn andere bijnamen Dharmaraja (‘heerser van rechtvaardigheid’) en Mrityu (‘dood’), wordt Yama in de Veda’s genoemd als de eerste sterveling die stierf (waardoor hij de voorrang kreeg om over zijn overleden broeders te heersen). In de Vishnu Purana wordt hij echter, samen met zijn tweelingzus Yami, geprezen als de zoon van Vivasvat (een aspect van Surya), de stralende zonnegod van de Hindoe mythologie, en Saranyu-Samjna, de Hindoe godin van het geweten.
Intrigerend genoeg werd Yama, in tegenstelling tot sommige andere ‘meedogenloze’ dodengodheden in diverse mythologieën, vaak (maar niet altijd) afgeschilderd als een bedachtzame entiteit die alle rechtvaardige en gepaste processen doorliep om het lot van een menselijke ziel te beoordelen. Vaak geholpen door zijn trouwe scribent Chitragupta en zijn register Agrasandhani (dat de daden van de veroordeelde persoon registreert), heeft Yama de macht om ofwel onsterfelijkheid aan de ziel aan te bieden (die dan in inhoud verblijft onder het beschermheerschap van Yama) of wedergeboorte aan te bieden (wat dus een nieuwe kans op een goed leven suggereert).
Aan de andere kant kan Yama ook besluiten een ziel te veroordelen, die dan volgens de mythische vertelling wordt verbannen naar de 21 niveaus van de hel (hoe lager de lagen, hoe erger het lot). Wat zijn afbeelding betreft, werd/wordt Yama vaak afgebeeld met zijn donkergroene (of blauwe) huid, terwijl hij zijn roede draagt (gemaakt van een fragment van Surya) en bovenop een buffel rijdt.
Post-Vedische Hindoegoden en -godinnen –
6) Saraswati – De Godin van de Kennis
Een vrouwelijke godheid van wijsheid, kunst, muziek, kennis en het schrift (alfabet), Saraswati (of Sarasvati – ‘zij die water of spraak bezit’) was/is een belangrijke figuur onder de oude Hindoegoden en -godinnen. In feite begon zij als een vroege Vedische godin die het aspect van rivieren en moeders symboliseerde, hoofdzakelijk in verband met haar krachten van genezing en zuivering.
Dit laatste wordt eerder omhelsd door haar witte (en nogal sobere) kledij, verstoken van felle kleuren en opzichtige juwelen. Op soortgelijke wijze vermelden de latere Indiase religieuze en seculiere teksten hoe deugd in de kern een aspect is van Saraswati.
En ondanks haar oudere Vedische oorsprong stond Saraswati hoog aangeschreven in de latere Hindoe teksten en riten. Daarom wordt ze vaak gerekend tot de Tridevi (drie grote Hindoe-godinnen – Parvati, Lakshmi, en Saraswati, die vrouwelijke tegenhangers zijn van de drie grote mannelijke Hindoe-goden).
Gewoonlijk afgebeeld met vier handen die de aanhangsels van haar echtgenoot Brahma weerspiegelen (later in het artikel besproken), draagt Saraswati haar reeks van voorwerpen doordrenkt van symboliek – pustaka (boek), mala (krans), en bina (een muziekinstrument); en wordt vaak vergezeld door een zwaan die zuiverheid belichaamt.
7) Brahma – De Schepper onder de Opperste Triade
De godheid van de schepping onder de belangrijkste hindoegoden en de schepping, Brahma is een van de Trimurti – een drie-eenheid van godheden die de kern vormt van het Hindoeïstische pantheon vanaf de post-Vedische periode tot heden. Brahma, ook bekend onder de namen Svayambhu (‘de zelf-geborene’) en Gyaneshwar (‘de heer van de kennis’), zou in het mythische verhaal de schepper zelf van de kosmos en de orde zijn.
En terwijl de Purana’s (post-Vedische literatuur) vermeldt hoe hij werd geboren uit een lotus (verwant aan de navel van Heer Vishnu), wordt Brahma in de Upanishads ook vaak gezien als een aspect van de metafysische werkelijkheid dat verder gaat dan de traditionele grens van morfologie (of personificatie) die met mythische wezens wordt geassocieerd.
Als we het over de Vedische literatuur hebben, wordt Brahma soms gelijkgesteld aan Prajapati, een vroege Vedische godheid die een behoorlijk evoluerende rol in de Hindoe-mythologie heeft gehad. Wat betreft Brahma’s fysieke kenmerken (wanneer hij wordt afgebeeld), wordt de god afgebeeld als een oude, wijze man met zijn vier hoofden – mogelijk een toespeling op de schepping van de vier Veda’s.
En hoewel hij een van de leden is van de eerder genoemde Trimurti, zijn er maar heel weinig tempels in India die aan Brahma zijn gewijd; opnieuw mogelijk een toespeling op hoe zijn rol als schepper is ingehaald door andere Hindoegoden die belast zijn met behoud en wedergeboorte.
8) Vishnu – De Bewaarder onder de Allerhoogste Drie-eenheid
Een van de belangrijkste goden onder de verschillende Hindoegoden en -godinnen, Vishnu (geteld als een van de Trimurti-drie-eenheid van goden), wordt geassocieerd met de rol van het behoud van het universum (of zijn metafysische tegenhanger Brahman). In wezen wordt hij vereerd als de ‘bewaarder’ of ‘beschermer’ van de geordende kosmos, waarbij de laatste rol vaak betrekking heeft op het Hindoe-concept van Avatars.
Het Avatar (‘nederdaling’) concept heeft betrekking op de incarnatie van de godheid in de materiële wereld, wiens taak er meestal in bestaat de mensheid te helpen en het kwaad uit de wereld te zuiveren. In dat verband wordt gezegd dat Vishnu tien Avatars (Dashavatar) heeft, waarbij de laatste avatar Kalki nog geboren moet worden. In de Hindoe-mythologie hielp de eerste avatar Matsya (in de gedaante van een vis) Manu, de stamvader van de mensheid, te ontsnappen aan een catastrofale overstroming (waarmee hij zinspeelde op de aloude zondvloedtrope), terwijl de zevende avatar – de eminente held Rama wordt afgebeeld als iemand die de demonenkoning Ravana verslaat (in het Indiase epos Ramayana).
Het moge duidelijk zijn dat Vishnu, ook bekend onder zijn andere namen Narayana, Jagannath (de oorsprong van de term ‘juggernaut’), en Hari, een cruciale rol speelt in het mythos van de Hindoegoden en -godinnen. In feite wordt hij beschouwd als de opperste godheid door de Vaishnavi sekte van de Hindoes.
Als voor wat betreft zijn iconografie, wordt Vishnu afgebeeld in zijn karakteristieke lichtblauwe huid, met een lotus, foelie, discus, en schelp in zijn elk van zijn vier handen. En heel intrigerend, vanuit het perspectief van de geschiedenis, Vishnu, hoewel vermeld in de Rig Veda, kreeg pas voorrang op andere goden (zoals Indra) in de latere stadia van de post-Vedische periode – dus een afspiegeling van de overgang van de vroege Vedische religie naar het huidige Hindoeïsme.
9) Shiva – De Vernietiger onder de Opperste Drie-eenheid
De andere belangrijkste godheid onder de hindoegoden en -godinnen, Shiva (het derde lid van de Trimurti-triade) wordt geassocieerd met het verbijsterende concept van tijd en speelt zo zijn tegenstrijdige rol in de op handen zijnde vernietiging (of dood) en regeneratie van de kosmos. In essentie speelt Shiva, ook bekend als Mahadeva (de Allerhoogste God), de welwillende rol van het scheppen en beschermen van het ‘goede’, terwijl hij ook zijn ongeëvenaarde woede toont in het vernietigen van het ‘kwade’, wat op zichzelf al zinspeelt op de dualiteit van de natuur.
Met betrekking tot het eerste speelt Shiva wel zijn cruciale rol in het verwekken van een aantal andere belangrijke Hindoegoden, waaronder Ganesha en Karthikeyan (later in het artikel besproken). Bovendien wordt zijn gemalin Parvati vaak geïncarneerd als krachtige vrouwelijke entiteiten zoals de prachtige Durga en de meedogenloze Kali om de kwade Asuras en demonen te bestrijden.
Nu, net als de abstracte associaties met de andere leden van de Trimurti, wordt Shiva soms ook gezien als een grenzeloze en transcendente entiteit die zowel chaos als orde omvat – en dus betekent zijn krachtige (en zelfs cataclysmische) dans van Tandava de cyclus van schepping, behoud en ontbinding.
Wat zijn iconografie betreft, Shiva wordt vaak afgebeeld als de goddelijke asceet met zijn matte haar, onverzorgde uiterlijk, de Vasuki slang om zijn nek gewikkeld, en een drietand (trishul). En terwijl Shiva de voorkeur geeft aan zijn diepe meditaties boven op de afgelegen berg Kailash, beveelt hij ook de kracht van agni (vuur) voor vernietiging en damaru (trommel) die de schepping inluidt.
10) Shakti – De Godin van de Macht
Letterlijk vertaald naar kracht of macht in het Sanskriet, heeft Shakti onder de Hindoegoden en -godinnen (samen met de Vedische goden) betrekking op de manifestatie van de primordiale kosmische energie. Gezien de associatie met schepping (of geboorte) op elementair niveau, wordt Shakti vaak beschouwd als vrouwelijk van vorm en krijgt daarom de bijnaam van “De Grote Goddelijke Moeder”. Haar moederlijke vorm, ook bekend als Adi Shakti of Adi Parashakti (‘opperste energie’) wordt niet alleen gelijkgesteld aan de schepping, maar ook vereerd als de brenger (of agent) van verandering.
In termen van de Hindoe-mythologie wordt Shakti vaak gezien als de vrouwelijke energie die binnen Shiva is gereserveerd. Met andere woorden, zij belichaamt de scheppende kracht van Shiva (vaak geïdentificeerd als zijn gemalin en geliefde Parvati), en als zodanig vertegenwoordigen acht andere moedergodinnen de Shakti (kracht) van hun mannelijke tegenhangers.
Shakti wordt ook vereerd als Tripura Sundari of gewoon Devi (godin) – de eeuwige vrouwelijke entiteit wier essentie wordt gevonden in tal van manifestaties, variërend van macht (Durga), kennis (Saraswati) tot rijkdom (Lakshmi). Daarom beschouwt de Shakta-sekte van de Hindoes Shakti of Devi als het Opperwezen dat de vrouwelijke kracht van de metafysische werkelijkheid omvat.
11) Durga – De demonenbestrijdende krijgersgodin
Een prachtige manifestatie van Shakti (of Parvati), Durga is een van de belangrijkste vrouwelijke goden onder de Hindoegoden en -godinnen. Ook bekend onder andere namen, waaronder Amba, Bhavani, en de alomtegenwoordige Devi, wordt Durga (wat letterlijk ‘onoverwinnelijk’ of ‘onaantastbaar’ betekent) vereerd als een krijgersgodin die tot taak heeft het kwaad te verslaan en zo de ruimte van vrede en voorspoed te beschermen.
Een populaire mythische figuur in India, de eerste vermeldingen van Durga (of Durgi) werd gevonden in de Rig Veda, hoewel haar verhaal werd geformuleerd in latere Hindoe folklore en literatuur. Volgens dit post-Vedische verhaal werd de vrouwelijke Durga geschapen door de gecombineerde Shakti van de Trimurti (Brahma, Vishnu, en Shiva) en mogelijk andere Devas met als doel Mahishasura te bevechten en te verslaan – de kwade demon die gesterkt werd door de gunst dat geen man (of mannelijk) hem kon doden.
En zo schreed Durga voort bovenop haar leeuw, gekleed in een prachtig gewaad en harnas en gewapend met duizend machtige wapens (in haar duizend handen) aangeboden door de andere goden uit Swarga (paradijs). In het mythische verhaal bereikt zij haar doel met glans en wordt daarom geprezen als de demonen-dodende godin Mahishasuramardini (‘de doder van Mahishasura’).
Wat het historische perspectief betreft, deze populaire trope van Durga die haar nemesis verslaat en de wereld verlost van het kwaad was mogelijk al gevestigd rond de 6e eeuw na Christus, zoals gesuggereerd door epigrafische inscripties in het vroege Siddhamatrika-schrift.
12) Kali – de godin van de vernietiging
Terwijl Durga de grootsheid van Shakti omhelst, vertegenwoordigt Kali, onder de Hindoegoden en -godinnen, de gewelddadige aard van Shakti (kracht). De vrouwelijke vorm van Kalam (wat donker gekleurd of donkerblauw betekent), Kali wordt vaak afgebeeld als één van de incarnaties van Parvati’s huid (die de godin afwerpt), terwijl één beroemde legende haar zelfs vermeldt als de manifestatie van de vernietigende kracht van Durga zelf.
Dit mythische verhaal gaat over hoe Kali voortkwam uit het voorhoofd van Durga nadat deze (samen met haar helpers Matrikas) in verwarring was gebracht door een Asura demon genaamd Raktabija – die zichzelf kloonde uit elke druppel bloed die op de grond viel. De Hindoe tekst Devi Mahatmyam (geschreven tijdens circa 6e eeuw AD) beschrijft de afschrikwekkende aard van Kali –
Uit het oppervlak van haar (Durga’s) voorhoofd, woest met frons, kwam plotseling Kali van verschrikkelijk gelaat, gewapend met een zwaard en een strop. Met de vreemde khatvanga (staf met het hoofd van een schedel), versierd met een krans van schedels, gekleed in tijgervel, zeer ontstellend vanwege haar uitgemergelde vlees, met gapende mond, angstig met haar tong die uitsteekt, met diep roodachtige ogen, de regionen van de hemel vullend met haar gebrul, onstuimig toeslaand en de grote asura’s in dat leger afslachtend, verslond zij die hordes van de vijanden van de deva’s.
De rooftocht van Kali was/is een populair motief in de Hindoe-verering, en als zodanig wordt de gewelddadige godin vaak vereerd bij de crematieplechtigheden (meestal geassocieerd met slagvelden). Wat de geschiedenis betreft, wordt Kali weliswaar vermeld in de Atharva Veda en latere Upanishads, maar haar prominente rol als godinnenfiguur onder de Hindoegoden kwam mogelijk pas na de 6e eeuw na Christus.
13) Ganesha – De god van het intellect en de kunsten
Een van de populaire goden onder de Hindoegoden en -godinnen, Ganesha, ook bekend als Ganapati en Vinayaka, is visueel opvallend door zijn olifantenhoofd. In het mythische verhaal is hij de zoon van Shiva en Parvati, en als zodanig wordt hij meestal afgebeeld als een joviale godheid met een aangename persoonlijkheid en mollige fysieke attributen.
Daarom wordt Ganesha vaak vereerd als de beschermgod van het intellect, de letteren, de kunsten en de wetenschappen, die ook verantwoordelijk is voor het scheppen van de orde en de klassen van de mensen (Ganapati betekent ‘heer van de klassen of categorieën’). Wat zijn aparte ‘olifantenhoofd’ betreft, heeft de populaire mythe betrekking op hoe Shiva onbewust zijn oorspronkelijk menselijke hoofd afsloeg (nadat de oppergod de toegang tot zijn eigen verblijfplaats was ontzegd door Ganesha omdat deze laatste de wacht hield toen Parvati aan het baden was). De berouwvolle Shiva echter, die later de identiteit van zijn zoon vernam, verving het deel door dat van een machtig olifantenhoofd.
Historisch gezien werd Ganesha (of tenminste Ganapati), net als veel van de andere grote Hindoegoden en -godinnen, vermeld in de Rig Veda (zijn naam komt ook voor in de boeddhistische tantra’s). De evolutie van de godheid, samen met zijn waarneembare olifantenvorm, werd echter mogelijk ontwikkeld tegen de 6e eeuw AD. Bovendien werd Ganesha in de 10e eeuw na Christus bevoordeeld door de Indiase kooplieden en handelaren die over het hele subcontinent en Zuidoost-Azië verre handelsnetwerken opbouwden.
14) Lakshmi – De godin van Auspiciousness
De belangrijkste godheid van rijkdom, rijkdom en voorspoed onder de Hindoegoden en -godinnen. Lakshmi werd/wordt vaak afgebeeld als de gemalin (en ook als Shakti) van Vishnu. In het mythische verhaal werd Lakshmi geboren uit het karnen van de oeroceaan (een proces dat bekend staat als de Samudra Manthan), en nadat ze uit het krachtige water tevoorschijn was gekomen koos ze Vishnu als haar eeuwige metgezel.
Daarmee werd ze verbonden met het lot van Vishnu, waardoor ze ook de vorm van vrouwelijke Avatars kon aannemen die de mannelijke Avatars van haar echtgenoot konden vergezellen. Bovendien vertegenwoordigt Lakshmi, ook bekend als Sri, op symbolisch niveau de goddelijke en gunstige kwaliteiten van haar metgezel, en roept daarmee de kracht op van een relatie tussen man en vrouw (wat dit laatste betreft wordt Lakshmi vaak vereerd tijdens Hindoe huwelijksceremonies).
Wat betreft haar aspecten die gericht zijn op geluk, rijkdom en gunstigheid, wordt het beroemde Indiase festival Diwali gevierd ter verering van Lakshmi. Interessant genoeg werd Lakshmi in de vroege Vedische religie beschouwd als het symbool (of teken) van geluk dat verbonden is met de geboorte van elke sterveling. Na verloop van tijd (rond de 1e eeuw na Christus) werd de symboliek gepersonifieerd als een gracieuze, charmante en soevereine vrouwelijke godheid die geassocieerd werd met de gelukkige essentie van Shakti.
15) Kartikeya – De Heraut van de Hemel
De eeuwig jeugdige godheid onder de hindoegoden en -godinnen, Kartikeya, staat ook bekend als Kumara, Skanda en Murugan (‘de jeugd’) – waarbij de laatste een belangrijke godheid is onder het Tamil-volk dat niet alleen in India woont, maar ook in andere delen van de wereld, waaronder Sri Lanka, Singapore, Mauritius, Indonesië en Maleisië.
In het mythische verhaal wordt Kartikeya vaak afgebeeld als de zoon van Shiva en Parvati, waarbij één legende vermeldt hoe Kartikeya werd uitgebroed in Ganga (bewaard door de hitte van Agni) nadat Shiva per ongeluk zijn sperma had gemorst terwijl hij de liefde bedreef met Parvati. Het schitterende karakter van het kind trok de aandacht van de Krittikas, vrouwelijke entiteiten die hun moederliefde wilden overbrengen – en zo gaven deze Krittikas, gesymboliseerd door de zeven helderste sterren van de Pleiaden cluster, hun collectieve naam aan het kind – Kartikeya (‘van de Krittikas’).
Als het op de afbeelding aankomt, is Kartikeya (of zijn Murugan aspect), gezeten op zijn pauw, vaak gekleed in koninklijke kleding en harnas, terwijl hij zijn reeks wapens draagt, waaronder zijn krachtige speer Vel (bij gelegenheden, wordt hij ook afgebeeld met zes hoofden – Shanmukha). De visuele motieven en de aanvullende verhalen stellen Kartikeya gewoonlijk voor als de Hindoeïstische (filosofische) god van de oorlog, die de hemelse gastheer was en de machtige demonische Asura Taraka versloeg.
Wat de geschiedenis betreft, hoewel sommige versies van Kartikeya (zoals Kumara) voorkomen in de vroege Vedische literatuur (vóór 1000 v.Chr.), is het mogelijk dat de godheid pas na de 3e eeuw v.Chr. bekendheid verwierf – zoals blijkt uit de Indiase heldendichten en de Sangam-literatuur.
Familieboom van Hindoegoden en -godinnen –
Featured Image Credit: Artwork by Nisachar (DeviantArt)
And in case we have not attributed or misattributed any image, artwork or photograph, we apologize in advance. Please let us know via the ‘Contact Us’ link, provided both above the top bar and at the bottom bar of the page.