Het dilemma van een omnivoor: hoeveel rood vlees is te veel?

In oktober 2019 publiceerde de Annals of Internal Medicine controversiële richtlijnen die Amerikanen adviseerden om door te gaan met het consumeren van rood en verwerkt vlees in de huidige hoeveelheden. De auteurs van de richtlijnen karakteriseerden vleeseters als enigszins niet in staat tot dieetverandering, en schilderden de voordelen voor het verminderen van de inname van rood en verwerkt vlees af als onbeduidend. Deze richtlijnen zijn in tegenspraak met eerdere studies die verwerkt vlees en rood vlees in verband brengen met vroegtijdige dood en een verhoogd risico op ziekten, waaronder hart- en vaatziekten (CVD) en kanker.

Als omnivoren in de war zijn, kun je ze dat moeilijk kwalijk nemen.

Amerikanen eten minder vlees, maar niet minder verwerkt vlees

Om hun argument kracht bij te zetten, verwezen de auteurs van het artikel naar een gemiddelde vleesinname in Noord-Amerika en West-Europa van twee tot vier porties per week. Maar we zijn Frankrijk niet, en ongeveer een derde van de Amerikanen eet meer dan dit. In feite eten we gemiddeld ongeveer vijf porties (17 ounces) rood en verwerkt vlees per week.

We hebben vooruitgang geboekt met het verminderen van onze consumptie van onbewerkt rund-, varkens- en lamsvlees in de afgelopen twee decennia. Maar onze consumptie van verwerkt vlees is onveranderd gebleven: worst, hotdogs en ham behoren tot ’s lands meest geliefde verwerkte vleessoorten.

Rood vlees en verwerkt vlees verhogen het ziekterisico

De boodschap van de Annals-richtlijnen was verbijsterend en werd soms slecht vertaald door de media, met sommige krantenkoppen die Amerikanen aanspoorden om hun consumptie op volle snelheid te laten toenemen.

Dit is met name alarmerend omdat uit recent onderzoek blijkt dat het eten van 3 1/2 porties vlees meer per week in verband wordt gebracht met een hoger risico op overlijden. Het eten van meer dan drie extra porties klinkt misschien als een aanzienlijke escalatie. Maar bedenk dat een standaard portie gelijk is aan ongeveer 3 ons, een portie ter grootte van een spel kaarten. Als je een steakhousefilet eet, die gewoonlijk tot 12 ons weegt, kun je ruwweg 3 1/2 portie in één maaltijd consumeren.

Het verband is sterker voor verwerkt vlees, dat een kleinere standaard portiegrootte heeft. Voor liefhebbers van bacon is het eten van slechts vier extra sneetjes dik gesneden bacon per week genoeg om het risico op overlijden te verhogen.

Rood en verwerkt vlees zijn ook in verband gebracht met een verhoogd risico op kanker. Volgens het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie is er voldoende bewijs om bewerkt vlees als kankerverwekkend (een kankerverwekkende stof) te bestempelen. Het consumeren van een dagelijkse portie van minder dan twee ons – het equivalent van twee plakjes ham of bologna – wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op kanker.

Minder rood vlees eten maakt ruimte voor gezonder voedsel

Het schetsen van de gezondheidsrisico’s van rood en verwerkt vlees zendt helaas een negatieve boodschap uit en gaat voorbij aan het grotere plaatje: velen van ons eten gewoon niet genoeg beschermende voedingsmiddelen, en minder vlees eten zou ruimte maken voor de voedingsmiddelen die we verwaarlozen.

Volgens de USDA eet bijna 90% van de Amerikanen niet de aanbevolen hoeveelheid groenten per dag. (De meeste mensen moeten streven naar twee tot vier kopjes per dag, afhankelijk van hun leeftijd en geslacht). Volwassenen eten niet genoeg peulvruchten, zoals bonen en linzen, en we consumeren ook niet genoeg zeevruchten. Het goede nieuws is dat het vervangen van wat rood en verwerkt vlees door volle granen, groenten, en eiwitten uit zee en plantaardige eiwitten je kan helpen langer te leven.

Dit is ook nuttig voor onze collectieve gezondheid, aangezien vee verantwoordelijk is voor 14% van de uitstoot van broeikasgassen die bijdragen aan klimaatverandering en onze planeet bedreigen. (Vis-, schaal- en schelpdierpraktijken dragen ook bij aan de opwarming van de aarde, maar alleen kreeft en krab komen in de buurt van vee, het meest populaire rode vlees van ons land en het dier dat verantwoordelijk is voor de grootste uitstoot van broeikasgassen.)

Verplaats de focus naar de voedingsmiddelen waarvan je meer zou moeten eten

Eindelijk bewijzen we de Amerikanen een slechte dienst als we ze afschilderen als niet in staat om te veranderen. We kunnen er niet van uitgaan dat het een last zou zijn om over te stappen van beef jerky naar noten of van ham naar tonijn.

Maar de vraag hoeveel vlees te veel is, is misschien wel de verkeerde vraag. We zouden ons eerder moeten afvragen: waar moeten we in plaats daarvan meer van eten?