Hoe (en waarom) je kleuters uitlegt wat een penis is

Iedereen met een penis weet dat het soms lijkt alsof hij een eigen wil heeft. Penissen krimpen en groeien op ongelegen of verwarrende momenten. Ze worden gevoelig. Soms gaan ze zweten. Ze zijn er in gesneden en ongesneden varianten. Volwassen mannen nemen dit grotendeels voor lief – dat is een leugen, maar laten we verder gaan – maar voor kleine jongens kan de schijnbare autonomie van hun penis angstaanjagend zijn. Dit is waarom ouders moeten uitleggen hoe het oude aas en tackel werkt. Dit kan ontmoedigend zijn. Toch is er een manier om angst op afstand te houden: Kleine kinderen gaan het niet raar maken. Alleen volwassenen maken het raar.

“Ik vertel ouders altijd dat zij degene zijn die het moeilijk maken,” zegt Stacey Honowitz, supervisor van de Sex Crimes and Child Abuse Unit van het Florida State Attorney’s office en auteur van Genius With a Penis, Don’t Touch, eraan toevoegend dat het van cruciaal belang is dat ouders niet proberen om met eufemismen hun weg te effenen. Een penis bij elke andere naam is een taboe, en taboes staan tussen kinderen en leren. Dat kan uiteindelijk een kind in gevaar brengen. Een kind dat zich ongemakkelijk voelt om over zijn genitaliën te praten, zal zich ongemakkelijk voelen om het aan volwassenen te vertellen als het door een ander op ongepaste wijze is aangeraakt. Honowitz heeft in haar werk gezien dat het gebruik van niet-anatomische termen voor genitaliën zelfs het onderzoek naar misbruik kan bemoeilijken. Dit is niet alleen een opvoedtip, het is een veiligheidskwestie.

Honowitz stelt voor dat ouders benadrukken dat penissen een specifieke functie hebben: plassen. Ze biedt een soort draaiboek aan om ouders te helpen het uit te leggen. “Net zoals je je hoofd gebruikt om te denken, je vingers om potloden te pakken en je voeten om te lopen, gebruik je je penis om naar het toilet te gaan,” zegt Honowitz. “Dat maakt het niet anders of speciaal dan elk ander lichaamsdeel, want elk lichaamsdeel is speciaal.”

Het probleem voor ouders is dat het belangrijkste gebruik voor geslachtsdelen drastisch verschuift wanneer een persoon de puberteit bereikt. Plotseling dienen die delen voor plezier en voortplanting in plaats van uitscheiding. Kinderen hebben die context niet. Dus alle schaamte of verlegenheid om over de penis van een zoon te praten, komt voort uit de wereld die voor hen vreemd is – en dat minstens een decennium lang zal blijven. Gesprekken met kinderen over hun lichaam kunnen het beste worden gevoerd binnen de context van hun realiteit, die grotendeels seksloos en zeker onschuldig is.

Herkenning van de penis als een orgaan, met lichaamsfuncties die net zo verschillend zijn als een oog of een hart, zal de gesprekken over geslachtsdelen ook veel gemakkelijker maken. Dat geldt vooral als het gaat om die beangstigende of nieuwsgierigheid opwekkende erecties van vierjarigen, aldus Honowitz. Want kinderen begrijpen dat lichaamsdelen soms onverwachte dingen doen. Een arm kan in slaap vallen en tintelen, bijvoorbeeld. Spasmen in het middenrif kunnen de hik veroorzaken. Dit zijn dingen die gebeuren zonder dat een kind erover nadenkt. Erecties buiten de seksuele aantrekkingskracht om zijn vrijwel hetzelfde.

“Soms als we ergens naar kijken, begint ons oog vanzelf te trillen. We hebben het niet onder controle,” raadt Honowitz aan om erop te wijzen. “En soms doet onze penis ook andere dingen. Als je naar het toilet gaat en merkt dat je penis groter is dan normaal, doet je lichaam soms andere dingen, net als je oog.”

Een penis is anders dan de meeste andere lichaamsdelen, omdat hij, net als een vulva, bedekt moet zijn. Een snugger of bijdehand kind zal je graag op dit onderscheid wijzen. Maar het is niet nodig om het bedekken gelijk te stellen aan schaamte. Want het bedekken van geslachtsdelen heeft te maken met bescherming. Ze zijn immers een gevoelig en belangrijk deel van het lichaam. Mensen dragen zonnebrillen om hun ogen te beschermen. Ze dragen schoenen en handschoenen om hun voeten en handen te beschermen. Het is dus belangrijk om een penis bedekt te houden om hem ook te beschermen.

Als een kind nog steeds bang, angstig of nieuwsgierig is over wat zijn penis doet, kunnen vaders ingrijpen en wat kameraadschap bieden. Een zoon vertellen dat wat zijn penis doet volkomen normaal is en dat het ook bij vaders gebeurt, is een goede geruststelling. Hetzelfde geldt voor het feit dat zelfs een grote man als zijn vader zijn penis moet beschermen door hem bedekt te houden. Vanaf daar is het gewoon hen laten weten dat als ze zich ontspannen alles te zijner tijd weer wordt zoals het was.

“Voeg toe: ‘Er is niets mis met je,'” zegt Honowitz. “Dat is het belangrijkste. Ze hoeven niet bang te zijn.”