Inflammatie: Hoe het te meten, hoe het te verminderen

Interieur: Temidden van alle krantenkoppen over ontstekingen en anti-inflammatoire diëten, hoe gezondheidswerkers het huidige onderzoek kunnen vertalen naar solide, praktisch advies als ze de vragen van mensen beantwoorden over hoe je ontstekingen kunt meten en de beste anti-inflammatoire voedingsmiddelen.

Ontstekingen. De ogen van sommige mensen worden glazig bij het noemen van iets dat te wetenschappelijk is. Anderen glimlachen bij het zien van de kans om het dossier met artikelen over dit onderwerp te delen. Voor mij kan het ontmoedigend aanvoelen: kan ik de wetenschap op een begrijpelijke manier uitleggen zodat ik niet ineenkrimp als ik een opname hoor?

We worden overspoeld met informatie – en verkeerde informatie – over ontstekingen en over hoe eetgewoonten deze kunnen bevorderen of verminderen. Het kan aanvoelen alsof je geconfronteerd wordt met een stapel van 1000 puzzelstukjes die voor je op tafel zijn gedumpt. Misverstanden die het gevolg zijn van de chaos kunnen een barrière vormen om mensen te helpen de hype te omzeilen en zich te concentreren op wat onderzoek aantoont.

Net zoals je een puzzel begint met het sorteren van stukjes en het vinden van enkele hoeken, laten we beginnen met de belangrijkste concepten die mensen moeten begrijpen over ontsteking en hoe het wordt gemeten. Daarna gaan we kijken hoe u op die basis kunt voortbouwen om de vragen van mensen te beantwoorden over ontstekingsremmende voedingsmiddelen en supplementen die overal in de krantenkoppen worden aangeprezen.

Hoe ontstekingen te meten: Wat u moet weten

Inflammatie kan in het lichaam in verschillende vormen voorkomen:

• Aute ontsteking treedt snel op na een verwonding, zoals een splinter in uw vinger of een infectie. In een meesterlijk georkestreerde verdediging brengt een verhoogde bloedstroom naar het gebied witte bloedcellen en lichaamseiwitten die de indringer aanvallen en het gewonde weefsel genezen. Als de bedreiging is opgelost, eindigt de ontsteking.
• Chronische ontsteking is een voortdurende verdedigingsreactie van het lichaam wanneer schadelijke krachten doorgaan die uiteindelijk bloedvaten en andere lichaamsweefsels kunnen beschadigen, waardoor de ontwikkeling van gezondheidsproblemen op de lange termijn wordt versneld.

Als wetenschappers bestuderen hoe ontsteking de gezondheid beïnvloedt en hoe deze kan worden tegengegaan, meten ze een breed scala aan eiwitten voor celsignalering die worden afgescheiden door immuun- en andere lichaamscellen.

Wat is een CRP-test?

Een bloedtest die bekend staat als CRP (C-reactief proteïne) is een veelgebruikte manier om ontsteking te meten.

CRP is een markereiwit dat in de lever wordt geproduceerd en niet alleen in onderzoek wordt gebruikt, maar ook in de klinische zorg. “Gewone” CRP-tests (gewoonlijk gerapporteerd als milligram per deciliter – mg/dl) kunnen zeer hoge ontstekingsniveaus identificeren, zoals die welke worden gezien bij ernstige infecties of ontstekingsziekten zoals reumatoïde artritis en lupus. Normale CRP is echter niet gevoelig genoeg om laaggradige ontstekingen op te sporen.

Hooggevoelige CRP – hsCRP – spoort laaggradige ontstekingen op die als chronische aandoening een marker van ziekterisico zijn. Voor hsCRP worden de niveaus gerapporteerd als milligram per liter (mg/L):

• Minder dan 1 mg/L is het gezondst.
• Tussen 1 en 3 mg/L wijst op een gemiddeld risico.
• Boven de 3 mg/L wijst op een hoog risico. Maar een niveau boven de 10 mg/L hoeft niet te duiden op een chronisch ziekterisico. Het kan het gevolg zijn van een infectie of een andere kortdurende oorzaak van ontsteking. In dat geval wordt aanbevolen de test over 2 tot 3 weken te herhalen (waarbij de laagste waarde, niet het gemiddelde van de twee tests, wordt gebruikt om het risico te beoordelen).

Wanneer zou een CRP-test beslissingen kunnen sturen?

Bij bekende coronaire hartziekte voorspellen hogere hsCRP-niveaus een verhoogd risico op een herhaalde grote cardiovasculaire gebeurtenis binnen de komende vijf jaar, volgens de Cardiovascular Inflammation Reduction Trial (CIRT). Onderzoekers in deze studie concluderen dat een combinatie van lipidenverlagende en ontstekingsremmende leefstijl- en farmacologische interventies mogelijk de meeste belofte inhoudt voor de beste uitkomsten.

Voor mensen met een borderline of intermediair risico kan hsCRP een rol spelen bij beslissingen over preventieve interventies. Op basis van 10-jaars cardiovasculaire risicoformules wordt een hsCRP van 2,0 mg/L of hoger geïdentificeerd als een risicoverhogende factor in de 2019-richtlijn over primaire preventie van hart- en vaatziekten van het American College of Cardiology (ACC) en de American Heart Association (AHA). Hoewel een eenmalige verhoging van hs-CRP ( ≥3,0 mg/L) het risico op CVD verhoogde, toonde aanhoudende verhoging gedurende vier jaar een nog sterkere dosisafhankelijke associatie met verhoogd CVD in een prospectieve cohortstudie in China. Het verhoogde risico bleef ook na correctie voor cardiovasculaire risicofactoren bestaan, en omvatte meer dan een verdubbeling van het risico op een myocardinfarct binnen de volgende vier jaar in vergelijking met mensen zonder CRP-verhoging.

Zelfs met normale bloedlipiden en lage cardiovasculaire risicoscores voorspelt een hsCRP boven de mediaan nog steeds een groter risico op een atherosclerotische CVD-gebeurtenis op de lange termijn, gebaseerd op bevindingen van de Atherosclerosis Risk in Communities (ARIC)-studie.

Het middelpunt (mediaan) van hsCRP-niveaus in de Verenigde Staten ligt in de buurt van 2 mg/L.
Bijna 1 op de 4 mensen heeft niveaus van meer dan 3 mg/L, volgens een Journal of the American College of Cardiology review.

1 op de 4 Amerikanen kan ontstekingsbiomarker-niveaus hebben die wijzen op een hoog risico. Click To Tweet

Waarom chronische ontsteking een waarschuwingsteken is

Hartaandoeningen zijn meer dan het traditionele beeld van “verstopte leidingen”.

• Inflammatie speelt een rol bij de ontwikkeling en destabilisatie van atherosclerotische plaque in bloedvaten.
• Inflammatie in bloedvaten bevordert “vasculaire remodeling” die leidt tot een stijfheid in slagaders. Dit kan de bloeddruk verhogen en hoge bloeddruk minder ontvankelijk maken voor medicijnen die erop gericht zijn deze onder controle te houden.

Kankerrisico wordt in meerdere studies ook in verband gebracht met een verhoogd hsCRP. Er zijn solide bewijzen voor de redenen voor een dergelijk verband. Maar het is belangrijk om na te gaan hoe studies zich aanpassen voor andere invloeden op het kankerrisico, omdat factoren als roken en obesitas ook buiten de effecten op ontsteking het kankerrisico kunnen verhogen.

• Op den duur kan ontsteking het DNA beschadigen, waardoor het proces van kankerontwikkeling begint.
• Ontstekingseiwitten lijken ook de progressie van kanker te bevorderen via verschillende metabolische routes.

Het risico op diabetes type 2 kan ook toenemen met een verhoogde hsCRP. Chronische laaggradige ontsteking wordt beschouwd als een belangrijke factor die leidt tot insulineresistentie. En frequente hoge bloedsuikers kunnen op hun beurt bijdragen aan oxidatieve stress die meer ontsteking bevordert.

De beste anti-inflammatoire voedingsmiddelen? Behind the Headlines

Het is bewezen dat hoe je eet ontstekingen kan helpen bestrijden. Maar hoe kun je wijs worden uit alle krantenkoppen die het “ultieme” of “beste ooit” ontstekingsremmende voedingsmiddel aankondigen?

Voorzichtig: Verwar laboratorium- en menselijke studies niet

Veel van de studies die in de krantenkoppen over ontstekingsremmende keuzes worden genoemd, zijn laboratoriumstudies waarin afzonderlijke voedingsstoffen of verbindingen uit voeding aan dieren worden toegediend of zelfs aan geïsoleerde cellen worden toegevoegd. Deze studies vormen een goed uitgangspunt om potentiële componenten van een ontstekingsremmend dieet te spotten.

Maar wend je niet tot deze studies als de basis voor je beslissingen over gezonde voeding.

• Veel potentieel ontstekingsremmende verbindingen – zoals een groot aantal verschillende polyfenolen in thee, bessen, uien, soja, druiven en specerijen als kurkuma en gember – worden afgebroken tot kleinere, gemakkelijker opneembare verbindingen voordat ze het spijsverteringskanaal verlaten en in het bloed circuleren. Het testen van de grote verbinding is dus niet het testen van wat daadwerkelijk de lichaamscellen bereikt.
• Of het nu om voedingsstoffen of medicijnen gaat, de dosis is belangrijk. Zelfs wanneer de “juiste” stof is getest en ontstekingsremmende effecten laat zien, vertelt dat ons niet welke hoeveelheden we in ons dieet nodig zouden hebben om een voordeel te krijgen.
• Wanneer voedingsstoffen of verbindingen in deze studies ontstekingsremmende effecten laten zien, kunnen de krantenkoppen – of onze interpretatie daarvan – ons ertoe brengen aan te nemen dat “meer beter is”. Verkeerd.

Ook al leidt een overmaat aan zeer reactieve deeltjes, bekend als “vrije radicalen”, tot oxidatieve stress die ontstekingen kan versterken, het doel voor gezondheid is niet om deze deeltjes volledig te verwijderen. Onderzoek toont nu aan dat lage niveaus van deze vrije radicalen actie uitlokken van het natuurlijke antioxidant afweersysteem van het lichaam. Dit systeem bestaat uit een verscheidenheid aan bindende verbindingen en enzymen die vrije radicalen omzetten in minder reactieve vormen.

Laboratoriumstudies kunnen potentieel aantonen, maar maak ze niet de basis voor het plannen van een anti-inflammatoir dieet. Click To Tweet

Hoe onderzoek een krachtige strategie tegen ontstekingen uitwerkt

Een hulpmiddel om het ontstekingsremmende potentieel van dagelijkse voedingskeuzes te evalueren is de Dietary Inflammatory Index (DII). Het is een score gebaseerd op 45 verschillende voedingsstoffen en verbindingen die volgens onderzoek afzonderlijk een potentiële invloed (goed of slecht) hebben op ontstekingen.

• In een nationaal voedingsonderzoek onder meer dan 5.000 volwassenen hadden mensen in het bovenste kwart van de DII-score (wat betekent dat ze meer ontstekingsgevoelig zijn) 81% meer kans op een CRP-niveau in de hoge-risicocategorie van meer dan 3.0 mg/L dan mensen in het onderste kwart van de scores (meest ontstekingsbevorderende diëten). Meer ontstekingsbevorderende diëten zoals geïdentificeerd door de DII-scores zijn ook in verband gebracht met een groter risico op colorectale kanker, insulineresistentie (de eerste stap op weg naar diabetes type 2), en een grotere sterfte aan kanker en hart- en vaatziekten.

Een ander hulpmiddel voor het bestuderen van ontstekingsremmende diëten is de EDIP-score (Empirical Dietary Inflammatory Pattern). Onderzoekers van Harvard hebben de EDIP ontwikkeld op basis van 18 verschillende voedingsgroepen, waarvan de helft naar verwachting ontstekingsbevorderend is en de andere helft ontstekingsremmend.

• De hoogste scores op de op voedingsmiddelen gebaseerde EDIP (meer ontstekingsbevorderend) werden geassocieerd met ongeveer 40 tot 60 procent hogere niveaus van hsCRP in vergelijking met de laagste scores, zelfs na correctie voor niet-diëtetaire factoren waarvan bekend is dat ze invloed hebben op ontsteking. En de hoogste scores op een index die de voedingsgerichte DII en voedingsgerichte EDIP combineerde, vertoonde nog grotere verhogingen van de hsCRP.

Hoe maak je een ontstekingsremmend dieet?

Naast de observationele studies die gebruikmaken van scores zoals de DII en de EDIP, leveren ook gerandomiseerde gecontroleerde interventiestudies bewijs voor een ontstekingsremmend dieet.

• Het toevoegen van de vier componenten van het Portefeuille-dieet – viskeuze vezels, plantaardige eiwitten, noten en sterolen – aan een dieet met weinig verzadigd vet en relatief weinig totaal vet verlaagde de hsCRP met 32% vergeleken met hetzelfde dieet zonder die toevoegingen, volgens een analyse waarin zeven verschillende trials werden gecombineerd.
• Eetpatronen in mediterrane stijl verlaagden de hsCRP in vergelijking met de gebruikelijke diëten van mensen of diëten nadat mensen waren geïnstrueerd over een vetarm of algemeen gezond dieet, vooral wanneer de analyse van 15 trials werd beperkt tot die die ten minste drie maanden duurden.

De sterkste basis voor het creëren van een ontstekingsremmend dieet komt van het grote geheel van laboratoriumstudies, observationele studies waarbij grote groepen mensen betrokken zijn, en interventiestudies die kunnen controleren voor andere potentiële invloeden.

◊ ◊ ◊ ◊ ◊

Voor een gratis tipblad met 3 belangrijke stappen voor een meer ontstekingsremmend dieet, Klik Hier.

◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊ ◊

Wat ondersteunt onderzoek als doel voor anti-inflammatoir eten?

Hoewel ontstekingsremmende eetgewoonten enigszins kunnen verschillen tussen de studies, vertonen ze verschillende gemeenschappelijke kenmerken. Creëer een persoonlijke strategie met keuzes die passen bij individuele voorkeuren uit een mix van deze componenten:

• Voeding rijk aan antioxidanten en verbindingen die de antioxidantverdediging van het lichaam ondersteunen ♦ Groenten, fruit, volle granen, peulvruchten (gedroogde bonen en linzen), noten en zaden leveren antioxidantvoedingsstoffen en een breed scala aan polyfenolen en andere fytochemicaliën die de celsignalering en het complexe lichaamssysteem van antioxidant-enzymen en andere elementen lijken te beïnvloeden. Koffie, thee, cacao en extra vierge olijfolie kunnen ook verbindingen leveren die de antioxidante en ontstekingsremmende afweer lijken te ondersteunen.

• Voedingsmiddelen die gezondheidsbeschermende darmbacteriën ondersteunen ♦ Bepaalde groenten, fruit, volle granen, peulvruchten, noten en zaden bevatten prebiotica, wat betekent dat ze darmbacteriën voeden waarvan is aangetoond dat ze de gezondheid bevorderen. Andere leveren verbindingen die door darmbacteriën worden omgezet in bepaalde vetzuren en andere stoffen die waarschijnlijk ontstekingsremmend werken.

• Voedingsmiddelen die omega-3-vetzuren leveren die worden gebruikt om ontstekingsremmende verbindingen te produceren ♦ EPA en DHA zijn twee omega-3-vetzuren die voornamelijk in vis en algen voorkomen en die door het lichaam kunnen worden omgezet in ontstekingsremmende verbindingen. Er is meer onderzoek nodig naar het potentieel van ALA (de plantaardige vorm van omega-3) om ontstekingen tegen te gaan, met tot nu toe veelbelovende resultaten.

Kijk naar je algemene eetgewoonten. Welk deel van uw voedselkeuzes bestaat uit voedingsmiddelen zoals deze?

Kan het stimuleren van gezonde eetgewoonten echt iets opleveren?

De cruciale vraag:

• Als je verschuivingen aanbrengt om je eetgewoonten gezonder te maken, kan het ontstekingsniveau dan veranderen?
  • Hoogste scores op de kwaliteit van het dieet bij vrouwen in de Nurses’ Health Study II hielden verband met lagere niveaus van hsCRP. En vrouwen bij wie de kwaliteit van het dieet gedurende 13 jaar het meest verbeterde, vertoonden een daling van 11 procent in hsCRP, terwijl vrouwen bij wie het dieet het minst verbeterde, een stijging van 16 procent in de ontstekingsmarker vertoonden.
  • Voor elke 10-punts verbetering in een gezonde, plantaardige voedingsindex – wat duidt op een verhoogde consumptie van volle granen, groenten, fruit, peulvruchten, noten en gezonde oliën – daalde de hsCRP met ongeveer 18 procent. Dat was na correctie voor gezondheids- en levensstijlfactoren die ontsteking kunnen beïnvloeden. En zelfs na het aanpassen voor gewicht en gewichtsverandering gedurende 13 jaar, daalde hsCRP nog steeds aanzienlijk.

  Dieetkwaliteitsscores leggen verschillende aspecten van gezond eten vast. Toch zijn de resultaten vergelijkbaar, wat aantoont dat het veranderen van gewoonten ontstekingsremmend kan werken.Click To Tweet