Innovatieve lesideeën | Leermiddelen
Wat is hogere-orde denken?
Vroeger was het leren uit het hoofd waar het om ging.
Latijn? Leer je grammatica uit je hoofd.
Wiskunde? Leer je tafels net zo lang tot het antwoord op 12 keer 9 niet meer is dan een reflex, zoals wanneer de dokter met een hamertje op je knie slaat.
Nu is er geen twijfel meer mogelijk: leren uit je hoofd heeft zijn plaats. Als je belangrijke data in je geheugen wilt prenten, dan is uit je hoofd leren een heel effectieve methode.
Maar wat als je meer wilt dan feiten en cijfers uit je hoofd leren? Wat als de vraag niet is wanneer de Eerste Wereldoorlog begon, maar waarom de Eerste Wereldoorlog begon?
Dergelijke vragen vereisen dat we op een andere manier denken dan vragen die kunnen worden beantwoord door simpelweg de informatie uit ons hoofd op te rapen.
Wanneer vragen van ons vragen om creatief bezig te zijn, innovatief te reageren, of te evalueren, dan moeten we hogere-orde-denken.
Wanneer we het over hogere-orde-denken hebben, doelen we op denkvaardigheden die verder gaan dan het louter onthouden van feiten en cijfers. Dit type denken stelt hogere eisen aan onze cognitieve verwerkingscapaciteiten dan andere typen denken.
Waarom zijn hogere-orde denkvaardigheden belangrijk voor onze leerlingen?
Hogere-orde denkvaardigheden zijn veel moeilijker aan te leren dan de lagere-orde vaardigheden, maar daarom zijn ze des te belangrijker.
Afgezien van het feit dat vragen die een groter beroep doen op de hogere-orde denkvaardigheden van leerlingen zwaarder wegen in examens, zijn er verschillende redenen waarom leerlingen ze moeten leren en oefenen in de klas.
Hogere-orde-denken:
-
Maakt een grotere waardering van kunst en literatuur mogelijk, waardoor ons plezier en onze levenservaring worden verrijkt
-
bevordert essentiële vaardigheden zoals kritisch denken en probleemoplossing
-
Worden door werkgevers veel gevraagd en zullen naar verwachting in de toekomst steeds meer gevraagd worden
-
Het gaat om overdraagbare vaardigheden die in zeer uiteenlopende contexten van essentieel belang kunnen zijn.
Hoe leer ik hogere-orde-denken in mijn klas?
Zoals we al hebben gezegd, stelt hogere-orde-denken hogere eisen aan de cognitieve verwerking en dit type denken kan, niet verrassend, moeilijker zijn om te leren en te onderwijzen.
In de onderstaande strategieën vindt u een mix van concepten en activiteiten die kunnen worden gecombineerd en aangepast om hogere-orde-denken in uw klas te stimuleren.
De relevantie van de taxonomie van Bloom
Een van de sleutels hier ligt in het stellen van vragen die van leerlingen verlangen dat ze hogere denkniveaus bereiken om ze te beantwoorden.
Het soort vragen dat hogere denkniveaus van onze leerlingen vraagt, kan goed worden geïllustreerd aan de hand van de taxonomie van Bloom.
In dit bekende classificatiesysteem en de hiërarchische organisatie van denktypen, vereisen de lagere-orde-denktypen zoals onthouden, begrijpen en toepassen minder cognitieve verwerking dan de hogere-orde-typen zoals analyseren, evalueren en creëren.
De taxonomie van Bloom classificeert leerdoelen naar complexiteit en is daarom een nuttig middel om hogere-ordevragen te identificeren.
Volgens Bloom’s zijn er 6 niveaus van leerdoelen: onthouden, begrijpen, toepassen, analyseren, evalueren en creëren.
De eerste 3 worden beschouwd als het gebruik van lagere niveaus van denken, terwijl de laatste 3 worden geclassificeerd als hogere niveaus van denken.
Als we vragen voor onze leerlingen samenstellen die leerlingen uitdagen op de niveaus 4, 5 en 6 (analyseren, evalueren, creëren), dan zullen onze leerlingen hogere niveaus van denken moeten gebruiken om te antwoorden.
Laten we nu eens kijken hoe we elk van de 3 hogere niveaus in de taxonomie van Bloom kunnen gebruiken om vragen te genereren die het denken in hogere niveaus bij onze leerlingen stimuleren.
Hogere-ordevragen
We bekijken elk van de 3 hogere-ordeniveaus om beurten.
Eerst definiëren we kort elk van de termen. Daarna geven we een lijst van trefwoorden die kunnen worden gebruikt om instructies voor een hogere-orde denktaak te formuleren. En ten slotte geven we een aantal nuttige vragen om het hogere-orde-denken op dit niveau te stimuleren.
1. Analyseren – Verbanden en relaties onderzoeken door dingen in delen op te splitsen
Keywords: Analyze, Categorize, Classify, Compare, Contrast, Discover, Divide, Examine, Group, Inspect, Sequence, Simplify.
Question Starters:
-
Why did x happen?
-
What is the relationship between x and y?
-
What were the advantages of x?
-
What were the disadvantages of x?
-
What was the turning point?
-
What were the causes of x?
-
What were the effects of x?
2. Evaluate – Defending or justifying our opinions and beliefs
Keywords: Assess, Choose, Determine, Evaluate, Justify, Compare, Rate, Recommend, Select, Agree, Appraise, Prioritize, Support, Prove, Disprove.
Question Starters:
-
Why was it important that…?
-
Do you think x was a good thing?
-
Do you agree/disagree that…?
-
What was the writer’s viewpoint on x?
-
What is your opinion on x?
-
What is the best solution to the problem of x?
3. Create – Generating new ideas and alternatives
Keywords: Change, Construct, Design, Develop, Imagine, Improve, Invent, Formulate, Plan, Produce, Predict, Propose, Modify, Solve.
Question Starters:
-
How would you improve x?
-
What changes would you make to x?
-
How do you think x would feel?
-
What outcome do you predict?
-
Can you think of another suitable title for x?
-
How would you end this?
The Socratic Method
The origins of this classic teaching technique stretch right back to the wily old ancient Greek himself. Socrates’ strategy for higher order thinking and critical inquiry involved a process of thoughtful questioning and discussion. This practice effectively engages the student’s analytical and critical faculties.
Het Socratisch vraagproces vereist dat de leraar de leerling niet direct informatie geeft, maar een reeks vragen stelt die het begrip van de leerling ontwikkelt en hem bewust maakt van de grenzen van zijn eigen kennis.
De vragen die worden gesteld moeten een open karakter hebben. De vragen moeten open van aard zijn, omdat ze bedoeld zijn om een gezamenlijke dialoog en discussie mogelijk te maken, zodat de leerling beter leert door te redeneren en te analyseren. Dit is niet bedoeld als een wedstrijd tussen ideeën, maar als een verkenning gericht op het bereiken van een zo rationeel mogelijk begrip van de ideeën en de inhoud.
Twee bijzonder nuttige strategieën die de Socratische methode in de klas aanmoedigen zijn Socratische Cirkels en Socratische Seminars.
Laten we ze eens stuk voor stuk bekijken:
Socratische cirkels
Een zeer effectief middel om samenwerkend leren te bevorderen, Socratische cirkels moedigen leerlingen aan om verschillende perspectieven en interpretaties van een bepaald onderwerp te verkennen en te analyseren.
Hier ziet u hoe deze strategie in de praktijk werkt:
1. Eerst groepeert u de leerlingen in twee concentrische cirkels. Er is een binnenste en een buitenste cirkel.
2. Geef vervolgens de leerlingen van de binnenste cirkel de opdracht om het opgedragen leesmateriaal te lezen, te analyseren en te bespreken. Er moet een tijdsbestek voor deze taak worden vastgesteld, bijvoorbeeld 10 minuten.
3. Terwijl de binnenste kring het materiaal bespreekt, moet de buitenste kring zwijgen en de dialogen van de binnenste kring observeren.
4. Als de toegewezen tijd om is, krijgt de buitenste kring 10 minuten (of een andere geschikte hoeveelheid tijd) om de discussies van de binnenste kring te evalueren, waarbij ze feedback en commentaar geven terwijl de binnenste kring luistert.
5.
Als de feedbacksessie is afgelopen, wisselen de binnenste en de buitenste kring van plaats en wordt de oefening herhaald met de rollen van de groepen omgekeerd.
Socratische seminars
In een Socratisch seminar faciliteert de docent een groepsdiscussie die is gericht op een specifiek leerdoel.
De vragen moeten leerlingen helpen hun eigen mening over het onderwerp te evalueren en moeten gericht zijn op het stimuleren van een dieper begrip van de stof.
Om een eerlijke deelname te garanderen, moeten docenten duidelijke richtlijnen opstellen voor de groepsinteractie. Dit zal helpen om discussies op het juiste spoor te houden en te voorkomen dat ze van hun taak afdwalen of dat de discussie ontaardt in persoonlijke aanvallen of andere irrationele uitwisselingen.
Om te zorgen voor optimale interacties moeten docenten te allen tijde proberen goede modellen van denken en interactie te laten zien.
Het Socratisch seminar biedt leerlingen de gelegenheid hun onderliggende veronderstellingen en overtuigingen kritisch te analyseren en te onderzoeken en vervolgens verder te gaan.
Conceptueel denken
Leerlingen aanmoedigen conceptueel te denken betekent dat ze worden aangemoedigd verbanden te leggen tussen verschillende aspecten van hun leren.
In plaats van verschillende ‘feiten’ los van elkaar te zien en te leren, zorgt denken in termen van concepten ervoor dat leerlingen hun denken organiseren door ideeën te clusteren rond een enkel, centraal idee.
Zo kunnen we bijvoorbeeld boksen, turnen, voetbal, tennis, wielrennen en basketbal simpelweg categoriseren als sport.
We kunnen ons begrip van deze sporten ook vergroten door te erkennen dat boksen, tennis, wielrennen en gymnastiek individuele sporten zijn, terwijl voetbal en basketbal teamsporten zijn.
Door ons denken op een dergelijke manier te organiseren, creëren we een mentale voorstelling van dingen die bij elkaar horen en dingen die dat niet doen. We zien overeenkomsten en verschillen waar die niet onmiddellijk zichtbaar waren.
Stimuleer conceptueel denken in de klas door leerlingen te vragen overeenkomsten en verschillen tussen dingen aan te wijzen. U kunt hun suggesties vastleggen met lijndiagrammen om verschillende verbanden tussen dingen weer te geven. Dit stimuleert een meer genuanceerde benadering van categoriseren en kan worden toegepast op brede kennisgebieden.
Inferenties
Wanneer we leerlingen iets willen laten afleiden uit beperkt bewijsmateriaal, zullen we hen routinematig vragen om ’tussen de regels door te lezen’.
Het is belangrijk om onze leerlingen de gelegenheid te geven in de klas te oefenen met het maken van gevolgtrekkingen, omdat we niet altijd het geluk hebben alle bewijzen bij de hand te hebben voordat we een oordeel vellen.
Ervoor zorgen dat onze leerlingen taken krijgen die hen vragen iets af te leiden, stimuleert hen om de inhoud van dichtbij te lezen, en om zich met die inhoud bezig te houden en die inhoud op een dieper niveau te evalueren dan met vluchtig lezen mogelijk zou zijn.
Creatief denken
Creativiteit heeft te maken met originaliteit en flexibiliteit van denken. Het is een moeilijke vaardigheid om te beheersen en het is geen verrassing dat het in de taxonomie van Bloom het hoogste denkniveau is, waar het soms ‘synthese’ wordt genoemd.
Niet alleen is creativiteit een van de moeilijkste vaardigheden om te beheersen, het is ook een van de moeilijkste dingen om te onderwijzen.
Maar er zijn een aantal dingen die u kunt doen om uw leerlingen aan te moedigen creatief te denken in de klas. In de eerste plaats is dat het creëren van een cultuur in de klas waarin originaliteit wordt gewaardeerd en waarin experimenteren wordt aangemoedigd.
In essentie is creativiteit een vorm van afwijkend denken die onmogelijk is zonder enige bereidheid om af te wijken van de meer platgetreden en uitnodigende paden van denken. Het is dan ook noodzakelijk om ervoor te zorgen dat dit soort denken in uw klas wordt beloond.
Hoe kan ik een klassencultuur van hogere-orde denken aanmoedigen?
Nu u een goed begrip hebt van de verschillende methoden en strategieën voor hogere-orde denken, vraagt u zich misschien af hoe u hogere-orde denken daadwerkelijk dagelijks in de klas kunt aanmoedigen.
De beste manier om hogere-orde denken tot een gewoonte in de klas te maken, is door het zelf bij elke gelegenheid te laten zien.
Er zijn een aantal manieren waarop je dit kunt doen. Bijvoorbeeld,
● Doe je denkwerk hardop – Velen van ons, als leraren, gebruiken instinctief verschillende soorten hogere-orde-denken in de klas zonder het zelfs te beseffen. We beschouwen het analyseren en evalueren van informatie als vanzelfsprekend, zozeer zelfs dat we de processen hebben geautomatiseerd.
Voor veel van onze leerlingen is diep nadenken over nieuwe informatie echter een vaardigheid die ze nog moeten ontwikkelen. Door hardop te denken, wanneer we voor een probleem staan of nieuwe informatie moeten verwerken, modelleren we onze methoden van diep denken voor onze leerlingen. Dit biedt hen een routekaart om in de toekomst zelfstandig hun eigen kritisch denkvermogen in te zetten.
● Uitbreiding van het curriculum – Ondanks veel positieve ontwikkelingen in de onderwijswereld, blijft veel van ons leren op basis van het curriculum gebaseerd op kennis. Hoewel veel van deze kennis ongetwijfeld nuttig is, kan het vaak leiden tot een afhankelijkheid van gesloten vraagstelling, waarbij specifieke antwoorden het expliciete doel zijn van elke vraagstelling. Om leerlingen de kans te geven op een hoger niveau te denken, moet u ervoor zorgen dat uw lessen vragen met een open einde bevatten. Maak van hogere-orde-denken een gewoonte – Als u de leerlingen laat zien hoe u in uw eigen denkproces hogere-orde-denken toepast en de leerlingen zelf de gelegenheid biedt om hogere-orde-denken toe te passen, werkt u eraan dat deze aanpak een gewoonte wordt onder uw leerlingen. Dit vergt tijd en voortdurende versterking en aanmoediging. Klassikale displays en vragenkaartjes zijn twee effectieve manieren om hogere-orde-denken onder de aandacht te brengen in uw klas.
Hoe beoordeel ik de ontwikkeling van hogere-orde-denken bij mijn leerlingen?
Zoals met de meeste klassikale beoordelingen, beoordeelt u uw leerlingen aan de hand van de leerdoelen die u voor hen hebt vastgesteld. In het geval van hogere-orde-denken, kan het samenstellen van leerdoelen met behulp van taal, zoals hierboven beschreven in verwijzing naar de taxonomie van Bloom, de beoordeling des te gemakkelijker maken, als het vanaf het begin wordt toegepast.
Het is ook nuttig om hier onderscheid te maken tussen de twee belangrijkste soorten beoordeling: formatieve beoordeling en summatieve beoordeling.
Formatieve beoordeling (of voortdurende beoordeling) wordt grotendeels gebruikt om de planning te informeren. Het beoordelen van hogere-orde-denken op een continue basis kan effectief gebeuren door mondelinge vragen in de klas, gebruik makend van de sleutelwoorden en vraagoproepen die eerder in dit artikel besproken werden. Dit kan ook gebeuren in de vorm van schriftelijke taken. De reacties van de leerlingen op dit soort vragen kunnen nuttige gegevens opleveren om u te helpen begrijpen hoe u verder moet gaan met uw planning en uw onderwijs.
Summatieve beoordeling (of beoordeling aan het eind van een onderwerp, semester, jaar enzovoort) kan een beetje lastiger zijn als het gaat om het beoordelen van de ontwikkeling van denkvaardigheden van hogere orde. In tegenstelling tot de meer op kennis gebaseerde gebieden van onderwijzen en leren, probeer je hier geen momentopname te maken van de feiten die je hebt onthouden. Terwijl een meerkeuzetoets goed kan werken voor het beoordelen van dat type leren, is een projectbeoordeling wellicht geschikter voor het beoordelen van denkvaardigheden van hogere orde in de klas.
U kunt uw leerlingen bijvoorbeeld vragen om te laten zien wat ze hebben geleerd, of om op basis van wat ze hebben geleerd een nieuw product te maken. In wezen gaat het erom een beoordelingsmogelijkheid te creëren waarmee u het vermogen van de leerlingen kunt beoordelen om met hun nieuwe begrip een synthese te maken en iets te creëren.
In het kort
Hogere-orde-denken houdt in dat leerlingen verder gaan dan het eenvoudigweg opnoemen van feiten en het precies herhalen van wat ze hebben geleerd.
Het richt zich meer op hoe we denken, dan op wat we denken. Het vereist van de leerling dat hij iets ‘doet’ met wat hij heeft geleerd, in plaats van het simpelweg te onthouden en te herhalen wanneer dat nodig is, zoals we zouden kunnen doen in een examen. Dit ‘doen’ kan handig worden ingekapseld in de vorm van werkwoorden als creëren, evalueren, ontwerpen, analyseren enz.
Hogere-orde denken is een vaardigheid. En net als elke andere vaardigheid kan het worden aangeleerd en verbeterd door oefening.
Om ervoor te zorgen dat onze leerlingen de kans krijgen om hun hogere-ordevaardigheden te verwerven en aan te scherpen, moeten we mogelijkheden scheppen in de klas.
We moeten een geest van onderzoek in onze klaslokalen stimuleren, en ook een cultuur in de klas creëren die deze geest van onderzoek zo aanmoedigt dat het een gewoonte wordt. De oefeningen en strategieën hierboven zullen dat proces een beetje op gang helpen brengen.