James I en VI (1566 – 1625)

James I van Engeland en VI van Schotland ©James was koning van Schotland tot 1603, toen hij ook de eerste Stuartkoning van Engeland werd en het koninkrijk Groot-Brittannië stichtte.

James werd op 19 juni 1566 geboren in Edinburgh Castle. Zijn moeder was Mary, Koningin der Schotten en zijn vader haar tweede echtgenoot, Lord Darnley. Darnley werd vermoord in februari 1567. In juli werd Mary gedwongen afstand te doen van de troon ten gunste van haar jongste zoon. James’ leermeester, de historicus en dichter George Buchanan, had een positieve invloed en James was een bekwaam geleerde. Een opeenvolging van regenten regeerde het koninkrijk tot 1576, toen James de nominale heerser werd, hoewel hij pas in 1581 daadwerkelijk de macht overnam. Hij bleek een gewiekst heerser die de verschillende religieuze en politieke groeperingen in Schotland effectief onder controle hield.

In 1586 werden James en Elizabeth I bondgenoten bij het Verdrag van Berwick. Toen zijn moeder het jaar daarop door Elizabeth werd terechtgesteld, protesteerde James niet al te luid – hij hoopte Elizabeths opvolger te worden. In 1589 trouwde Jacobus met Anne van Denemarken. Drie van hun zeven kinderen overleefden de volwassen leeftijd.

In maart 1603 stierf Elizabeth en werd James koning van Engeland en Ierland in een opmerkelijk soepele machtsovergang. Na 1603 bezocht hij Schotland nog maar één keer, in 1617.

Een van James’ grote bijdragen aan Engeland was de geautoriseerde King James’s Version van de bijbel (1611), die de standaardtekst zou worden voor meer dan 250 jaar. Maar hij stelde de puriteinen teleur, die hoopten dat hij enkele van de meer radicale religieuze ideeën van de Schotse kerk zou invoeren, en de katholieken, die een mildere behandeling verwachtten. In 1605 werd een katholiek complot ontmaskerd om koning en parlement op te blazen. Jacobus’ rotsvaste geloof in het goddelijke recht van koningen en zijn voortdurende behoefte aan geld brachten hem ook herhaaldelijk in conflict met het parlement.

Over de grenzen probeerde Jacobus de Europese vrede te bevorderen. In 1604 maakte hij een einde aan de langdurige oorlog met Spanje en probeerde hij een huwelijk te regelen tussen zijn zoon en de Spaanse Infanta. Hij trouwde zijn dochter Elizabeth met de keurvorst van de palts, Frederik, die de leider was van de Duitse protestanten.

James oudste zoon Hendrik stierf in 1612 en zijn vrouw Anne in 1619. James zelf stierf op 27 maart 1625 en werd opgevolgd door zijn tweede zoon, Charles