MMR-vaccin (Mazelen-, bof- en rodehondvaccin)

Het MMR-vaccin biedt bescherming tegen drie ernstige ziekten: mazelen, bof en rodehond. Vóór de invoering van vaccins kwamen deze drie ziekten veel voor en de meeste mensen kregen er ooit mee te maken, meestal als kind. Hoewel veel mensen het overleefden zonder langetermijneffecten, hielden anderen er ernstige handicaps aan over en stierven sommige kinderen. Tot de complicaties van mazelen behoren een dodelijke longontsteking en encefalitis (ontsteking van de hersenen). In het jaar voordat in het Verenigd Koninkrijk een vaccin werd ingevoerd, stierven 99 mensen aan complicaties van mazelen. De bof kan doofheid en hersenvliesontsteking veroorzaken, en in het verleden werden door rodehond veel baby’s geboren met ernstige afwijkingen (bekend als het Congenitaal Rubella Syndroom).

Het vaccin kan veilig op hetzelfde moment worden toegediend als andere vaccins in het schema (zie het volledige Britse routineschema voor details over de andere vaccins). Het is een combinatievaccin, waardoor een kind minder injecties nodig heeft. Lees meer over combinatievaccins en meervoudige vaccinaties en waarom deze geen risico vormen voor het immuunsysteem van uw baby.

MR-vaccins bevatten levende mazelen-, bof- en rodehondvirussen die zijn verzwakt (attenuated). Deze stimuleren het immuunsysteem, maar veroorzaken geen ziekte bij gezonde mensen. Het MMR-vaccin mag echter niet worden gegeven aan mensen die klinisch immunosuppressief zijn (zie hieronder).

In het Verenigd Koninkrijk worden twee merken MMR-vaccin gebruikt: MMRVaxPro (zie de bijsluiter ) en Priorix (zie de bijsluiter ).

Uitbraken van mazelen in het VK en Europa

Tussen 2001 en 2013 was er een sterke stijging van het aantal mazelengevallen in het VK, en drie mensen overleden. Het aantal gevallen is sinds 2013 gedaald, maar het aantal gevallen van mazelen is nog steeds hoger dan aan het eind van de jaren negentig en lijkt in 2018 weer te stijgen. In 2018 waren er 966 laboratoriumbevestigde mazelengevallen in Engeland – bijna vier keer zoveel als het totale aantal bevestigde gevallen in 2017 (259 gevallen). De meeste gevallen van mazelen zijn voorgekomen bij mensen die niet gevaccineerd zijn, vooral jongeren vanaf 15 jaar die de MMR-vaccinatie gemist hebben toen ze jonger waren. Ongeveer 30% van de besmette personen is in het ziekenhuis opgenomen.

Op dit moment worden de meeste gevallen van mazelen in het Verenigd Koninkrijk in verband gebracht met reizen in Europa. Er zijn ook gevallen in verband gebracht met muziekfestivals en andere grote openbare evenementen. Public Health England adviseert mensen te controleren of ze zijn ingeënt tegen mazelen voordat ze naar het buitenland reizen of naar grote openbare evenementen in het Verenigd Koninkrijk of elders gaan.

Het aantal gevallen van mazelen is momenteel hoog in verschillende Europese landen. In 2017 waren er meer dan drie keer zoveel mazelengevallen als in 2016. In 2016 en 2017 waren er 49 sterfgevallen door mazelen in Europa, en in november 2018 waren er nog eens 33 sterfgevallen geweest (zie rapporten van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding ). Er zijn bijzonder ernstige uitbraken geweest in Servië, Oekraïne, Georgië, Griekenland, Roemenië, Italië en Frankrijk. Ongeveer 95% van de gevallen betrof baby’s en kinderen jonger dan 1 jaar die nog niet gevaccineerd waren. Reizigers hebben onlangs een aantal gevallen van mazelen naar het Verenigd Koninkrijk gebracht, en verwacht wordt dat deze zullen aanhouden.

Het aantal gevallen van mazelen is momenteel hoog in verschillende Europese landen. In 2018 waren er meer dan 82.500 mazelengevallen in Europa . Dat is meer dan drie keer zoveel als in 2017, en 15 keer zoveel als in 2016. In 2016 en 2017 waren er 49 sterfgevallen door mazelen in Europa, en 2018 kende nog eens 72 sterfgevallen. Sommige landen hebben gemeld dat meer dan 60% van de gevallen van mazelen in het ziekenhuis is opgenomen. Zie de regelmatige verslagen van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding . Er zijn bijzonder ernstige uitbraken geweest in Servië, Oekraïne, Georgië, Griekenland, Roemenië, Italië en Frankrijk. Ongeveer 95% van de gevallen betrof baby’s en kinderen jonger dan 1 jaar die nog niet waren ingeënt. Reizigers hebben onlangs een aantal gevallen van mazelen naar het Verenigd Koninkrijk gebracht, en verwacht wordt dat deze zullen aanhouden.

Wie moet worden gevaccineerd en hoeveel doses zijn nodig?

inderen krijgen twee doses MMR-vaccin. De eerste dosis wordt gegeven op 12-13 maanden volgens het Britse schema. Het vaccin wordt meestal niet eerder gegeven omdat uit onderzoek is gebleken dat het niet zo goed werkt bij kinderen jonger dan 1 jaar. (Zie de korte video onder ‘Is het vaccin veilig?’ onderaan de pagina.) Een boosterdosis wordt gegeven op 3 jaar en 4 maanden op hetzelfde moment als de kleuterbooster.

Het MMR-vaccin mag niet worden gegeven aan mensen die klinisch immunosuppressief zijn (hetzij door behandeling met medicijnen of door een onderliggende ziekte). De reden hiervoor is dat de verzwakte virussen in het vaccin zich te veel zouden kunnen vermeerderen en ernstige infecties zouden kunnen veroorzaken. Dit geldt ook voor baby’s van wie de moeder tijdens de zwangerschap of de periode waarin zij borstvoeding gaf een immunosuppressieve behandeling heeft ondergaan. Zie voor meer informatie de MHRA’s Drug Safety Update (april 2016) .

Er is een inhaalprogramma voor kinderen, tieners en jongvolwassenen die het MMR-vaccin hebben gemist. Iedereen van welke leeftijd dan ook die niet zeker weet of hij of zij twee doses mazelen-, bof- en rodehondvaccin heeft gehad, kan zijn of haar huisarts om het MMR-vaccin vragen.

Omdat er in Europa en elders mazelen zijn uitgebroken, wordt alle reizigers geadviseerd te controleren of zij up-to-date zijn met de MMR-vaccinatie voordat zij op reis gaan. Als u met een baby reist, kan het MMR-vaccin vanaf de leeftijd van zes maanden worden gegeven voordat u naar een land reist waar mazelen een risico vormt of waar een uitbraak plaatsvindt. Zie de Travel Health Pro website voor meer informatie.

Eenmalige vaccins tegen mazelen, bof en rodehond zijn in het Verenigd Koninkrijk niet verkrijgbaar via de NHS en worden door de NHS ook niet aanbevolen (zie de verklaring van Public Health England ). Individuele vaccins tegen bof en rodehond worden nergens ter wereld meer geproduceerd.

Het MMR-vaccin wordt uit voorzichtigheid niet aanbevolen voor zwangere vrouwen. Er zijn echter geen bekende risico’s verbonden aan het ontvangen van het MMR-vaccin tijdens de zwangerschap of vlak voor de zwangerschap. Zie deze verklaring van Public Health England voor meer informatie.

Welke bescherming geeft het vaccin?

Na twee doses MMR-vaccin is ongeveer 99 van de 100 mensen beschermd tegen mazelen, ongeveer 88 van de 100 zijn beschermd tegen bof, en bijna iedereen is beschermd tegen rodehond.

Veiligheid van het MMR-vaccin

Er is inmiddels een groot aantal onderzoeken dat geen enkel bewijs toont voor een verband tussen het MMR-vaccin en autisme. In de korte film hieronder vertellen deskundigen waarom zij geloven dat er geen verband is. Zie ‘Is het vaccin veilig?’ onderaan deze pagina voor een volledige lijst van studies.