Nautilus

Nautilus, een van ten minste drie historische onderzeeërs (waaronder ’s werelds eerste door kernenergie aangedreven vaartuig) en een vierde onderzeeër die beroemd is in sciencefiction.

De Amerikaanse ingenieur Robert Fulton bouwde in 1800 in Frankrijk een van de vroegste duikboten met een subsidie van Napoleon. Een inklapbare mast en zeil zorgden voor de aandrijving aan de oppervlakte, en een handgedraaide propeller dreef het vaartuig aan wanneer het onder water was. Een opmerkelijk kenmerk waren de koperen platen over de met ijzer geribde romp. Ondanks enkele experimentele successen bij het duiken en zelfs bij het tot zinken brengen van schepen, slaagde Fulton er niet in de Nautilus verder te ontwikkelen, noch door de Fransen, noch door de Britten.

In 1870 werd Jules Verne’s klassieke science-fiction roman Twintigduizend mijlen onder zee gepubliceerd, waarin de reis van kapitein Nemo’s Nautilus onderzeeër werd beschreven.

In 1886 bouwden Andrew Campbell en James Ash in Engeland een Nautilus-onderzeeër die werd aangedreven door elektromotoren die werden gevoed door een accu; dit was een voorbode van de ontwikkeling van de onderzeeër die werd aangedreven door interne verbrandingsmotoren aan de oppervlakte en door elektrische accu’s wanneer hij onder water was.

De naam Nautilus werd gekozen voor het schip van de Amerikaanse marine dat op 21 januari 1954 te water werd gelaten als de eerste onderzeeër die in staat was langdurig, in plaats van tijdelijk, onder water te blijven. Aangedreven door voortstuwingsturbines die werden aangedreven door stoom geproduceerd door een kernreactor, was de Nautilus in staat om onder water te varen met snelheden van meer dan 20 knopen en kon bovendien een dergelijke snelheid bijna onbeperkt aanhouden. De Nautilus was veel groter dan de diesel-elektrische onderzeeërs die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden gebruikt, was 97 meter lang en woog 3.180 ton. Op 1-5 augustus 1958 maakte de Nautilus, onder leiding van commandant William R. Anderson, een historische onderwaterreis van Point Barrow, Alaska, naar de Groenlandzee, waarbij hij volledig onder de dikke ijskap van de Noordpool doorvoer. De Nautilus zette veel standaarden voor toekomstige nucleaire onderzeeërs, waaronder uitgebreide bescherming tegen mogelijke stralingsbesmetting en dieselelektrische hulpaggregaten. Het schip werd in 1980 uit de vaart genomen en werd vanaf 1985 tentoongesteld in de USS Nautilus Memorial and Submarine Force Library and Museum in Groton, Connecticut.