Neussprays: Meer dan de neus lang is?

14 mei 2001 — Een veel voorkomend ingrediënt in neussprays kan meer kwaad dan goed doen, zo blijkt uit nieuw onderzoek van de Eastern Virginia Medical School in Norfolk.

Zoutsprays die zonder recept verkrijgbaar zijn, worden gebruikt om droge neusslijmvliezen te bevochtigen, vuil uit de neusholte te verwijderen en de werking van de slijmvliezen te verbeteren; ze worden ook vaak gebruikt na een sinus- of neusoperatie. Veel in de handel verkrijgbare zoutoplossingen hebben een toegevoegd conserveermiddel om te voorkomen dat bacteriën erin groeien.

Het probleem lijkt te zitten in het meest gebruikte conserveermiddel, benzalkoniumchloride (BKC), waarvan onderzoekers zeggen dat het belangrijke cellen in de neus doodt. Deze cellen, neutrofielen genaamd, zijn overal in de neus en de mond aanwezig en vormen een eerstelijns verdediging tegen binnendringende organismen. Het lichaam moet over voldoende functionerende neutrofielen beschikken om infecties, waaronder sinusitis, met succes te kunnen bestrijden.

“Ik denk dat deze studie belangrijk is omdat het de eerste keer is waarvan we weten dat iemand heeft aangetoond dat er schadelijke bijwerkingen zijn van zoutoplossing in de neus,” zegt hoofdauteur Mark Boston, MD, die zijn bevindingen presenteerde op de jaarlijkse bijeenkomst van de Triological Society, die dit jaar werd gehouden in Palm Desert, Calif.

“Ander onderzoek heeft aangetoond dat steroïdesprays met het conserveermiddel de neutrofiele functie kunnen remmen, maar wij hebben aangetoond dat het de cellen vernietigt en intracellulaire inhoud vrijgeeft,” zegt Boston, een senior resident in de afdeling otolaryngologie-hoofd-halschirurgie aan de Eastern Virginia Medical School.

Boston en zijn collega’s onderzochten onder een microscoop monsters van neutrofielen van vrijwilligers die hun mond hadden gespoeld met ofwel een neusspray met BKC of een vergelijkbare zoutoplossing zonder het conserveringsmiddel. Bovendien stelden zij menselijke neutrofielen bloot aan een zoutoplossing met verschillende concentraties BKC en gedurende verschillende hoeveelheden tijd. In beide experimenten stelden de onderzoekers vast dat de neutrofielen die aan BKC waren blootgesteld, werden gedood, terwijl de neutrofielen die aan de neusspray zonder conserveermiddel waren blootgesteld, vrijwel intact bleven.

“Ik denk dat het belangrijk is te beseffen dat neusspray met zoutoplossing gewoon zout water is. Het heeft vele voordelen in termen van het bevochtigen van de neus en het verwijderen van vuil en slijm, en ik moedig het gebruik ervan aan wanneer dat is aangewezen. …” zegt Boston. “Omdat het zout water is, zou het echter veilig moeten zijn en hoeven er geen conserveringsmiddelen aan te worden toegevoegd, vooral als deze conserveringsmiddelen de symptomen kunnen verergeren.”