Patronen van meerpartijenregering: Levensvatbaarheid en verenigbaarheid van coalities

Coalitietheorie staat centraal in ons begrip van het verband tussen de ontwikkeling van het partijenstelsel, de samenstelling van de partijregering en de relatie tussen de uitvoerende en de wetgevende macht. Ik betoog dat regeringsvorming cruciaal is voor het begrijpen van de levenscyclus van partijregering. Ik beschouw de relaties tussen partijen in het parlement en partijen in de regering als principaal-agent relaties, wat duidt op het indirecte karakter van representatief bestuur. De studie van (coalitie)regeringen mag geen eenmalig spel zijn en mag niet worden uitgevoerd zonder rekening te houden met de contextuele variatie of de tijdsdimensie: de coalitiepraxis om een nieuwe regering te vormen is niet alleen een post-electoraal ‘spel’ dat binnen het parlement en de regering tussen partijen wordt gespeeld, maar ook een serieuze oefening van partijen om beleidsvoorkeuren te vertalen in een levensvatbaar akkoord dat, in grote lijnen, de keuzes van de kiezers honoreert. De vergelijkende analyse van 17 gevestigde parlementaire democratieën na 1990 dient om deze punten te illustreren.