Pigmentatie: Abnormale Pigmentatie

admin

Birthmarks en andere huidpigmentatie (kleuring) aandoeningen treffen veel mensen. Enkele van de meest voorkomende problemen staan hieronder opgesomd. Als u denkt dat u een van deze pigmentatie-afwijkingen hebt, ga dan naar een arts of dermatoloog voor een officiële diagnose.

Boortevlekken

Zoals te verwachten, verschijnen deze abnormale huidverkleuringen bij de geboorte of slechts enkele weken na de geboorte. Hoewel de meeste moedervlekken niet kankerachtig zijn, kunnen bepaalde moedervlekken, die hieronder worden beschreven, gezondheidsrisico’s opleveren.

Pigmentvlekken

  • Nevus van Ota

Deze moedervlek wordt gekenmerkt door een blauwachtige of grijzige verkleuring van het gezicht en soms van het witte deel van het oog (sclera). De verkleuring wordt veroorzaakt door verhoogde hoeveelheden van het pigment (melanine) en de cellen die dit pigment produceren (melanocyten) in en rond de ogen. Patiënten met dit type moedervlek lopen een hoger risico op het ontwikkelen van melanoomkanker in het oog of het centrale zenuwstelsel. Bovendien kunnen zij glaucoom (verhoogde druk in hun ogen) ontwikkelen. Daarom moeten zij regelmatig worden onderzocht door een neuroloog en een oogarts. Mogelijke behandelingen voor deze huidverkleuring zijn plaatselijke (op de huid aangebrachte) bleekmiddelen, zoals hydrochinon, en laserbehandelingen.

  • Mongolische vlekken

Deze moedervlekken zien er gekneusd of blauwachtig uit en ontstaan meestal op de rug of de billen van baby’s. Deze verkleuring verdwijnt meestal tegen de leeftijd van 4 jaar en hoeft niet behandeld te worden.

  • Café-au-lait vlekken (Frans voor “koffie met melk”)

Dit zijn lichtbruine tot donkerbruine vlakke vlekken met gladde of onregelmatige randen. Ongeveer 10% van de algemene bevolking heeft 1 of 2 van deze vlekken, en heeft geen andere aandoening die ermee verband houdt. Bij 6 of meer van deze vlekken met een diameter van meer dan 0,5 cm kan er echter sprake zijn van de genetische aandoening neurofibromatose. Deze moedervlekken kunnen voor cosmetische doeleinden met een laser worden behandeld.

  • Nevi (moedervlekken)

Deze vlekken kunnen vleeskleurig tot licht- tot donkerbruin zijn. Ze kunnen plat of verheven zijn. Hoewel de meeste moedervlekken goedaardig (niet-kankerverwekkend) zijn en geen problemen veroorzaken, kunnen sommige veranderen en een huidkanker worden, melanoom genaamd. Daarom moeten moedervlekken in de gaten worden gehouden op bloedingen, pijn, jeuk, kleur, vorm, symmetrie, gelijkmatige randen en veranderingen in grootte.

  • Een manier om deze moedervlekken te controleren is ABCDE:
    • A voor asymmetrie. Als je je moedervlek in tweeën deelt, moeten beide kanten er hetzelfde uitzien.
    • B voor rand. De rand van je moedervlek moet gelijkmatig zijn.
    • C voor kleur. Uw moedervlek moet één kleur hebben. Je moedervlek mag geen verschillende kleuren hebben, vooral geen kleuren als rood of blauw.
    • D voor diameter. Moedervlekken met een diameter van minder dan 0,6 cm zijn meestal goedaardig. Als uw moedervlek groter wordt, vooral als hij groter is dan 0,6 cm, moet u hem laten controleren.
    • E voor evolueren of verheffen. Als uw moedervlek eerst plat was, maar nu verhoogd is, of als u bloedingen, korstjes, pijn of jeuk opmerkt, moet u dit laten onderzoeken.

Als een van deze kenmerken verandert, moet u uw moedervlekken laten onderzoeken. Als u een persoonlijke of familiale voorgeschiedenis van melanoom hebt, moet u uw moedervlekken regelmatig door een dermatoloog laten onderzoeken.

Vasculaire moedervlekken (van bloedvaten)

  • Maculaire vlekken

Maculaire vlekken verschijnen overal op het lichaam als milde rode vlekken, maar ze zijn niet verheven. Ze zijn de meest voorkomende vorm van vasculaire moedervlekken. Ze kunnen in twee vormen voorkomen: “engelenkusjes”, die op het voorhoofd en de oogleden kunnen verschijnen en meestal na de leeftijd van twee jaar verdwijnen; of “ooievaarsbeten”, die op de achterkant van de nek verschijnen en tot in de volwassen jaren kunnen blijven bestaan. Omdat deze vlekken vaak mild en ongevaarlijk zijn, hoeven ze niet te worden behandeld.

  • Hemangioom

Hemangiomen zijn gezwellen die bestaan uit vele kleine bloedvaatjes die samengeklonterd zijn. Sommige hemangiomen zijn ernstiger. Ze komen vaker voor bij vrouwen en te vroeg geboren baby’s. Deze moedervlek is meestal slechts een kleine vlek in het gezicht, op de romp of op de ledematen (armen en benen). Bij sommige kinderen kunnen hemangiomen echter groot zijn en snel groeien gedurende het eerste levensjaar.

Er zijn 2 soorten hemangiomen: aardbeien (of oppervlakkige), die licht verhoogd zijn en overal op het lichaam kunnen voorkomen; of caverneuze (diepe), dit zijn diepere moedervlekken die worden gekenmerkt door een blauwachtige kleur. Gelukkig gaan de meeste hemangioma’s vanzelf over: 50% wordt beter op 5-jarige leeftijd, 70% op 7-jarige leeftijd en 90% op 9-jarige leeftijd.

Als het hemangioom klein is en geen problemen veroorzaakt, kan het in de gaten worden gehouden om te zien of het beter wordt. Redenen om een hemangioom te behandelen zijn problemen met functies (zoals zicht, eten, gehoor of ontlasting), zweren, bloeden of pijn.

Indien nodig kunnen hemangiomen op verschillende manieren worden behandeld, die elk hun eigen risico’s met zich meebrengen. Corticosteroïde medicatie kan worden geïnjecteerd of oraal (via de mond) worden ingenomen. Risico’s van corticosteroïde medicatie zijn onder andere hoge bloeddruk, hoge bloedsuikerspiegel, slechte groei, of staar. Bepaalde hemangiomen kunnen ook worden behandeld met lasers om de groei ervan te stoppen en ze te genezen. Zeldzame risico’s van laserbehandeling zijn zweervorming en littekenvorming. Daarnaast worden zowel topische als orale medicatie met bètablokkers gebruikt om hemangiomen te behandelen, maar ook deze medicatie brengt risico’s met zich mee die zorgvuldig met uw dermatoloog moeten worden besproken. In zeldzame gevallen kan een hemangioom operatief worden verwijderd.

  • Portwijnvlekken

Een portwijnvlek verschijnt als een vlakke roze, rode of paarse vlek op het gezicht, de romp, de armen of de benen, en blijft levenslang aanwezig. Portwijnvlekken worden veroorzaakt door een abnormale ontwikkeling van de bloedvaten (haarvaten). Na verloop van tijd kan de portwijnvlek verheven en verdikt raken. Aangenomen wordt dat portwijnvlekken op oogleden een verhoogd risico op glaucoom met zich meebrengen. Artsen hebben vele manieren geprobeerd om portwijnvlekken te behandelen, waaronder bestraling, tatoeëren, bevriezen, dermabrasie, of sclerotherapie. Lasertherapie is momenteel de voorkeursbehandeling, omdat het de enige methode is die de haarvaatjes in de huid vernietigt zonder schade aan de rest van de huid toe te brengen. Portwijnvlekken kunnen worden gezien bij bepaalde medische aandoeningen, zoals het Sturge-Weber-syndroom, met als symptomen portwijnvlekken in het gezicht, gezichtsproblemen, stuiptrekkingen, mentale retardatie en misschien zelfs verlamming; en het Klippel-Trenaunay-syndroom, waarbij een ledemaat portwijnvlekken, spataderen en/of te veel bot- en weke delengroei vertoont. Beide syndromen zijn zeer zeldzaam.

Pigmentatiestoornissen van de huid

  • Albinisme

Albinisme, een erfelijke aandoening, wordt veroorzaakt door de afwezigheid van het pigment melanine, en leidt tot geen pigmentatie in de huid, het haar of de ogen. Albino’s hebben een abnormaal gen dat de productie van melanine beperkt. Er is geen genezing voor albinisme. Mensen die deze aandoening hebben moeten altijd een zonnebrandcrème gebruiken omdat ze veel meer kans hebben op schade door de zon en huidkanker. Albinisme kan bij elk ras voorkomen, maar komt het meest voor bij Kaukasiërs. Bovendien hebben bijna alle patiënten met albinisme problemen met hun ogen, zoals een verminderd gezichtsvermogen of abnormale oogbewegingen, en moeten zij door een oogarts worden gezien.

  • Melasma

Melasma (ook bekend als chloasma) wordt gekenmerkt door bruine of bruine vlekken die kunnen verschijnen op het voorhoofd, de wangen, de bovenlip, de neus en de kin. Hoewel deze aandoening vaak het “zwangerschapsmasker” wordt genoemd, kunnen ook mannen het krijgen. Het kan ook voorkomen bij vrouwen die anticonceptiepillen slikken of postmenopauzaal oestrogeen. Melasma kan na de zwangerschap verdwijnen, maar als het blijft bestaan, kan het worden behandeld met bepaalde crèmes op recept en sommige vrij verkrijgbare huidverzorgingsproducten. Daarnaast kunnen lasers die zich op pigment richten nuttig zijn. Vergeet niet uw dermatoloog te raadplegen voor een juiste diagnose van deze aandoening voordat u besluit het zelf te behandelen. Als u melasma heeft, gebruik dan altijd een zonnebrandcrème, want zonlicht verergert de aandoening.

  • Pigmentverandering (change) als gevolg van huidbeschadiging (post-inflammatoire hyper- of hypopigmentatie)

Als u een huidinfectie, blaren, brandwonden of ander trauma aan uw huid heeft gehad, kan er sprake zijn van een afname of toename van pigmentatie in het getroffen gebied. Dit type verandering is meestal niet blijvend, maar kan enkele maanden duren om te vervagen of beter te worden. Cosmetica kan worden gebruikt om het gebied te bedekken. In het geval van hyperpigmentatie (donkere vlekken) kunnen op recept verkrijgbare of vrij verkrijgbare oplichtende crèmes helpen de tijd te bekorten die nodig is om de vlekken te vervagen. U moet ook zonnebrandcrème dragen, want zonlicht kan ervoor zorgen dat de plekken langer donker blijven.

  • Vitiligo

Vitiligo is een aandoening waarbij het immuunsysteem van het lichaam de pigmentcellen (melanocyten) aanvalt, waardoor pigment verloren gaat. Andere ziekten van het immuunsysteem die in verband worden gebracht met vitiligo zijn diabetes, pernicieuze anemie, schildklieraandoeningen en de ziekte van Addison. Vitiligo veroorzaakt gladde, witte huidvlekken, meestal rond de mond en de ogen, of op de rug van de handen. Bij sommige mensen kunnen deze vlekken over het hele lichaam verschijnen. Er is geen genezing voor vitiligo, maar er zijn verschillende behandelingen, waaronder: uitwendige steroïdenpreparaten; uitwendige immunomodulatoren; uitwendige vitamine D-analogen; kleurstoffen of psoralenen (lichtgevoelige geneesmiddelen) gebruikt in combinatie met ultraviolet A (UVA) lichtbehandeling; en de Excimer laser, die gericht ultraviolet B (UVB) licht afgeeft. Bij alle behandelingen kan het 6 of meer maanden duren voordat ze effect sorteren.