Spastische Cerebrale Parese
Wat is Spastische Cerebrale Parese?
Spastische Cerebrale Parese is een ontwikkelingsstoornis die wordt veroorzaakt door beschadiging van de hersenen voor de geboorte, tijdens de bevalling, of binnen de eerste levensjaren.
Deze aandoening verhindert de normale ontwikkeling van de motoriek.
Deze vorm van cerebrale parese maakt eenvoudige taken vaak moeilijker, zoals lopen of het oppakken van kleine voorwerpen. Sommige kinderen met spastische CP ontwikkelen ook bijkomende aandoeningen als gevolg van hun hersenletsel. Voorbeelden van deze samen voorkomende aandoeningen zijn aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) en epilepsie.
Typen spastische CP
Er zijn 4 hoofdtypen cerebrale parese, en elke CP-diagnose kan verder worden uitgesplitst om de hersenbeschadiging en de bijbehorende symptomen nauwkeuriger te beschrijven. De verschillende typen spastische cerebrale parese worden ingedeeld op basis van de plaats van de bewegingsproblemen. Kinderen met spastische CP kunnen bijvoorbeeld spierstijfheid hebben in één arm, beide benen of één volledige zijde van hun lichaam.
Spastische diplegie
Spierstijfheid treedt voornamelijk op in de benen. Deze vorm van CP kan ook de beweeglijkheid van de armen van het kind licht beïnvloeden.
Spastische hemiplegie
Een kant van het lichaam wordt getroffen door bewegingsproblemen, waarbij de arm meestal stijver is dan het been.
Spastische quadriplegie
Alle vier de ledematen worden getroffen, evenals de romp en het gezicht. Kinderen met quadriplegie hebben vaak ook andere aandoeningen, zoals epilepsie.
Oorzaken en risicofactoren
Cerebrale parese is een verzamelnaam voor bewegingsstoornissen in de ontwikkeling die worden veroorzaakt door een hersenletsel. Elk type cerebrale parese wordt veroorzaakt door schade aan een specifiek deel van de hersenen.
Spastische cerebrale parese wordt veroorzaakt door schade aan de motorische cortex en de piramidale tracten van de hersenen, die de motorische cortex met het ruggenmerg verbinden. Inzicht in de functie van de motorische cortex en de piramidale tractus helpt te verklaren hoe schade aan deze systemen van invloed is op de beweging van mensen met spastische CP.
Schade aan de motorische cortex
De motorische cortex bevindt zich in de hersenschors, het grootste deel van de hersenen. De motorische cortex bestaat uit verschillende delen die verantwoordelijk zijn voor het doorgeven van signalen aan andere delen van de hersenen om beweging te regelen.
Een belangrijk aspect van de motorische cortex in relatie tot cerebrale parese is de regulatie van vrijwillige beweging. Schade aan dit deel van de hersenen maakt vrijwillige bewegingen moeilijker te controleren en minder vloeiend, of “spastisch”.
Schade aan de piramidale traktaten
De piramidale traktaten in de hersenen zijn de wegen van communicatie tussen de hersenschors en de zenuwen in het ruggenmerg. Als de piramidale tracten beschadigd zijn, kan de motorische cortex niet de juiste signalen naar het ruggenmerg sturen. Het ruggenmerg is de ene helft van het centrale zenuwstelsel; de andere helft wordt gevormd door de hersenen en de hersenstam. Deze delen van de hersenen zijn essentieel voor zintuiglijke functies zoals zicht, tast en beweging.
De motorische cortex en piramidale tracten kunnen beschadigd raken door:
- Prenatale hersenbloeding of infectie
- Gebrek aan zuurstof naar de hersenen tijdens de geboorte
- Hersentrauma of infectie na de geboorte
Verschillende risicofactoren kunnen de kans op het optreden van een ontwikkelingshersenletsel vergroten. Een slechte gezondheid van de moeder en een laag geboortegewicht zijn slechts enkele van de risicofactoren voor elke vorm van cerebrale parese.
Tekenen en symptomen
De tekenen en symptomen van spastische cerebrale parese zijn bij elk kind anders. Verschillen in symptomen zijn afhankelijk van de ernst van het hersenletsel van het kind en van eventuele bijkomende stoornissen die aanwezig kunnen zijn.
In het algemeen zijn de meest voorkomende symptomen van spastische CP:
- Stijf, gespannen spieren (hypertonie) aan een of beide zijden van het lichaam
- Verhoogde bewegingen
- Beperkte mobiliteit
- Onregelmatige gang
- Kruiste knieën
- Knieën strekken zich niet volledig
- Lopen op de tenen
- Contracturen
- Amandone reflexen
Co-voorkomende problemen kunnen zich ook voordoen, zoals gehoor- en gezichtsstoornissen, maar deze zijn niet direct gerelateerd aan de cerebrale parese; ze worden veroorzaakt door het oorspronkelijke aangeboren letsel.
In de eerste levensjaren van een kind kan het erg moeilijk zijn om de tekenen van cerebrale parese te herkennen. Dit komt doordat de symptomen zich meestal pas openbaren als een kind ontwikkelingsmijlpalen begint te missen. Tijdens de peuterleeftijd vertonen veel kinderen dezelfde schokkerige reflexen als bij spastische CP. Het kan tot de leeftijd van 5 jaar duren voordat de diagnose cerebrale parese volledig wordt gesteld.
Behandeling van spastische cerebrale parese
De behandeling van spastische CP verschilt van geval tot geval. De ernst van de symptomen, de plaats van de bewegingsproblemen en eventuele secundaire aandoeningen zijn de belangrijkste factoren bij het uitstippelen van de behandeling. Er zijn echter vijf hoofdbehandelmethoden voor CP: fysiotherapie, ergotherapie, spraaktherapie, medicatie en chirurgie.
Fysiotherapie
De eerste behandeling die kinderen met spastische CP voorgeschreven krijgen, is meestal fysiotherapie. Het doel van fysiotherapie is om het kind zo veel mogelijk zelfstandigheid te geven. Bij deze behandeling staan flexibiliteitsoefeningen en het rekken van stijve spieren centraal.
Fysiotherapeuten maken meestal gebruik van dagelijkse range-of-motion (ROM) en rekoefeningen om de beweeglijkheid van gewrichten en zachte weefsels te verbeteren. Fysiotherapeuten gebruiken vaak aan de leeftijd aangepast speelgoed en spelletjes om de therapie plezierig te maken voor het kind. Deze vorm van therapie kan helpen de algehele motoriek te verbeteren en eventuele toekomstige complicaties te voorkomen.
Opleidingstherapie
Een andere vorm van therapie die wordt gebruikt om kinderen met spastische CP te behandelen, is bezigheidstherapie. Het doel van ergotherapie is het verbeteren van het vermogen van een kind om dagelijkse taken en activiteiten zelfstandig uit te voeren thuis, op school, op het werk en in de openbare ruimte.
De ergotherapeuten voeren oefeningen uit die gericht zijn op bepaalde spieren in de pols, onderarm, duim en bovenlichaam. Deze behandeling is gunstig voor spastische CP omdat ze gericht is op het verbeteren van de motorische controle, de bilaterale coördinatie en de kracht van het bovenlichaam. Ergotherapeuten kunnen ook beoordelen of er behoefte is aan verschillende hulpmiddelen, zoals een adaptieve schaar of schrijfgerei.
Spraaktherapie
Spraaktherapie wordt gebruikt om de mondbewegingen bij kinderen met spastische CP te verbeteren. Het doel van logopedie is het versterken van de spieren die voor de spraak worden gebruikt, wat helpt bij de articulatie en coördinatie. Sommige kinderen met dit type CP kunnen last hebben van kwijlen of moeite hebben met slikken of spreken. Door oefeningen uit te voeren met communicatiehulpmiddelen kunnen de motorische en cognitieve vaardigheden en het zelfvertrouwen worden verbeterd.
Spraaktherapie biedt kinderen met spastische CP de middelen om hun gedachten duidelijk te communiceren en met anderen om te gaan. Deze vorm van therapie kan ook helpen om kauwen, ademhalen en slikken minder moeilijk te maken, waardoor een normale groei en ontwikkeling mogelijk wordt.
Medicatie
Medicatie, zoals benzodiazepinen, wordt oraal ingenomen om spierstijfheid te verlichten en de beweging in het hele lichaam te verbeteren. Er zijn ook medicijnen die spierstijfheid in specifieke delen van het lichaam, zoals de benen of armen, kunnen behandelen.
Als een kind met spastische CP ook epileptische aanvallen heeft, schrijven artsen vaak medicijnen voor die de frequentie van deze aanvallen kunnen beheersen. Ook kunnen medicijnen als diazepam (Valium) worden gebruikt om de spieren te ontspannen. Dit is vooral nuttig bij de behandeling van spasticiteit in de onderbenen. Het doel van het gebruik van medicijnen voor dit type CP moet zijn om medicijnen te vinden met de meest effectieve resultaten en zo min mogelijk negatieve bijwerkingen.
chirurgie
chirurgie kan een groot deel van de behandeling voor kinderen met spastische cerebrale parese uitmaken. Er zijn verschillende soorten operaties die worden gebruikt om gewrichtsdislocaties, verkorte spieren en zintuiglijke beperkingen die een normale motorische functie belemmeren, te corrigeren. Selectieve Dorsale Rhizotomie (SDR) is een veel voorkomende operatie bij kinderen met spastische cerebrale parese. Het doel van deze operatie is de spieren te ontspannen en de mobiliteit op verschillende gebieden te verbeteren.
Het leven met CP
Elk kind met CP is anders, en sommige kinderen hebben meer behandeling nodig dan anderen. Een gemeenschappelijk doel van ouders is om hun kind een zo goed mogelijk leven te geven. Er is hulp beschikbaar voor ouders die de behandelingsmogelijkheden en de kosten van de aandoening van hun kind willen onderzoeken.
Om meer te weten te komen over spastische cerebrale parese kunt u onze gratis Cerebral Palsy Guide downloaden. Deze gids bevat meer dan 12 pagina’s met diepgaande informatie voor kinderen en ouders van een kind met CP.