trypsine

trypsine, enzym dat eiwitten afbreekt; het wordt vaak een proteolytisch enzym, of proteïnase genoemd. Trypsine is een van de drie voornaamste verterende proteïnasen, de andere twee zijn pepsine en chymotrypsine. In het spijsverteringsproces breekt trypsine samen met de andere proteïnasen de eiwitmoleculen uit de voeding af tot hun samenstellende peptiden en aminozuren. Trypsine zet het verteringsproces (begonnen in de maag) voort in de dunne darm, waar een licht alkalisch milieu (ongeveer pH 8) zijn maximale enzymatische activiteit bevordert. Trypsine, dat in een inactieve vorm door de alvleesklier wordt geproduceerd, lijkt qua chemische samenstelling en structuur opmerkelijk veel op het andere voornaamste pancreasproteïnase, chymotrypsine. Beide enzymen blijken ook soortgelijke werkingsmechanismen te hebben; residuen van histidine en serine worden in de actieve sites van beide gevonden. Het voornaamste verschil tussen de twee moleculen lijkt gelegen te zijn in hun specificiteit, d.w.z. dat elk alleen actief is tegen de peptidebindingen in eiwitmoleculen die carboxylgroepen gedoneerd hebben gekregen door bepaalde aminozuren. Voor trypsine zijn deze aminozuren arginine en lysine, voor chymotrypsine zijn dit tyrosine, fenylalanine, tryptofaan, methionine en leucine. Trypsine is het meest onderscheidende van alle proteolytische enzymen wat betreft het beperkte aantal chemische bindingen dat het zal aanvallen. Hiervan is goed gebruik gemaakt door chemici die geïnteresseerd zijn in de bepaling van de aminozuursequentie van eiwitten; trypsine wordt veel gebruikt als reagens voor de ordelijke en ondubbelzinnige splitsing van dergelijke moleculen.