Verhoedde het hoofdletsel van keizer Moctezuma II en de daaropvolgende dood de val van de Azteekse natie?

Dit artikel analyseert het hoofdletsel van keizer Moctezuma als een van die verwondingen die de loop van de geschiedenis hebben beïnvloed. De dood van de keizer veranderde aantoonbaar het lot van een hele natie en leidde tot de ondergang van de Azteekse beschaving. Moctezuma stierf in de avonduren van 30 juni 1520 in zijn paleis in de Azteekse hoofdstad Tenochtitlan, terwijl hij een gevangene was van de Spaanse conquistadores. De keizer had zijn volk toegesproken in een poging hen over te halen de vijandelijkheden tegen Hernán Cortés, zijn Spaanse soldaten, en Indiaanse bondgenoten te staken. Zowel Spaanse als Indiaanse contemporaine bronnen documenteren dat hij een ernstige hoofdwond opliep toen een van zijn eigen krijgers hem sloeg met een steen die uit een slinger was geworpen. Echter, na de verovering van Mexico werd door Spaanse broeders informatie verzameld uit Indiaanse verhalen, liederen en afbeeldingen, die de mogelijkheid opriepen dat Moctezuma stierf door wurging of steken door toedoen van de Spanjaarden. Er is zelfs een suggestie van zelfmoord. Deze kwestie blijft onopgelost en emotioneel beladen. De historische en klinische analyse van de gebeurtenissen rond Moctezuma’s dood geven aan dat de keizer hoogstwaarschijnlijk stierf ten gevolge van hoofdletsel. De auteur heeft getracht een neutrale analyse te geven, maar is het met Benjamin Keen eens dat neutraliteit wellicht onbereikbaar is, hoe ver het onderwerp van historisch onderzoek ook afstaat van het heden.