Vertel Me Alles Wat Ik Moet Weten Over Cognitieve Dissonantie

Wat Betekent Cognitieve Dissonantie Nu Precies?

Laten we zeggen dat u hebt gesport als een baas – u betaalt voor virtuele trainingssessies, u jogt door uw wijk, u bedwingt elke wandelroute binnen een straal van vijf mijl – en u eet gezond, allemaal in een zoektocht om die quarantaine 15 te laten vallen.

Dan ga je boodschappen doen en zie je een bak met eetbaar koekjesdeeg, die je in je karretje legt met de gedachte dat je er maar hier en daar een lepeltje van zult nemen. Ook al koop je het, je weet dat je het niet had moeten nemen, want, nou ja, sabotage.

Dit is cognitieve dissonantie – een mentaal conflict dat optreedt wanneer je overtuigingen niet overeenkomen met je daden. “Het is een ongemakkelijke gemoedstoestand wanneer iemand tegenstrijdige waarden, houdingen of perspectieven heeft over hetzelfde,” zegt psychiater Grant H. Brenner MD, FAPA, medeoprichter van Neighborhood Psychiatry, in Manhattan. “De mate van ongemak varieert met het onderwerp, evenals met hoe goed de persoon omgaat met zelfcontradictie.”

Een ander voorbeeld is de roker die heel goed weet dat nicotine longkanker veroorzaakt, maar toch trekjes neemt om de angst van het moment te verlichten – en zich vervolgens schaamt en schuldig voelt. “Er is een soort discrepantie tussen wat je waarden zijn en wat je op dat moment voelt,” zegt Thea Gallagher, PsyD, assistent-professor en directeur van de polikliniek van het Center for the Treatment and Study of Anxiety (CTSA) in de Perelman School of Medicine aan de Universiteit van Pennsylvania. Of neem de veganist die een leren tas koopt, de milieubewuste man die een auto koopt die op gas rijdt, en zo kan ik nog wel even doorgaan.

Hoewel cognitieve dissonantie op zichzelf niet noodzakelijkerwijs een slechte zaak is, “kan het tot problemen leiden wanneer mensen vermijden om met psychisch ongemak om te gaan – tenzij het probleem vanzelf oplost, wat meestal onwaarschijnlijk is bij een innerlijk conflict,” aldus Dr. Brenner.

Hoewel cognitieve dissonantie op zichzelf niet noodzakelijkerwijs een slechte zaak is, “kan het tot problemen leiden op de lange termijn,” zegt Dr. Brenner. Brenner.

En onderzoekers geloven dat het geen automatisch gevoel is dat we krijgen als we tegenstrijdige overtuigingen hebben – we ervaren het alleen als we ons ervan bewust zijn dat er een tegenstrijdigheid is.

Waar komt de term vandaan?

Vroeg in 1957 bedacht de psycholoog Leon Festinger de term na wat een baanbrekend experiment zou worden. Festinger en zijn collega vroegen 71 proefpersonen om een uur lang snooze-waardige taken uit te voeren, zoals het draaien van de wasknijpers op een pegboard. Ze kregen $1 of $20 betaald om een wachtende deelnemer te vertellen dat de taak leuk was. Toen de proefpersonen daarna werd gevraagd het experiment te evalueren, beoordeelden degenen die $1 hadden betaald het als leuker dan degenen die $20 hadden betaald.

Verwarend, toch? Wat het experiment aantoonde was dat de proefpersonen die $1 betaalden dissonantie ervoeren. Waarom? Omdat $1 niet genoeg was om te liegen, dus overtuigden ze zichzelf ervan dat de taak eigenlijk wel leuk was. Omdat de 20 dollar groep geloofde dat het bedrag genoeg was om te liegen, ervoeren zij geen dissonantie.

Om het verder uit te splitsen, de dissonantie deed zich voor tussen de cognitie van de 1 dollar groep (ze wilden echt niet liegen) en hun gedrag (ze logen daadwerkelijk). Het uitvoeren van een taak die inconsistent is met iemands overtuigingen staat bekend als gedwongen naleving. En om het inconsistente gedrag in overeenstemming te brengen met hun overtuigingen, verminderden ze de dissonantie die ze voelden door hun houding ten opzichte van de actie te veranderen (melden dat het leuk was).

Wat Festinger’s theorie aantoonde was dat mensen consistentie nodig hebben tussen hun houding en gedrag – ook al wordt het bereiken van dat evenwicht niet altijd op een rationele manier bereikt.

Onderzoekers hebben zelfs verschillen gevonden in hersenactiviteit tijdens een staat van cognitieve dissonantie. Hersenscans toonden aan dat beslissingen geassocieerd met hogere niveaus van cognitieve dissonantie een zichtbaar elektrofysiologisch signaal uitlokten in de prefrontale cortex van de hersenen, het gebied dat interne conflicten en fouten controleert.

Wat zijn de effecten van cognitieve dissonantie?

In het moment, kan cognitieve dissonantie ongemak, stress, en angst veroorzaken. En de mate van deze effecten hangt vaak af van hoeveel ongelijkheid er is tussen de tegenstrijdige overtuigingen, hoeveel de overtuigingen betekenen voor die persoon, en met hoe goed de persoon omgaat met zelf-contradictie.

Dus, bijvoorbeeld, een veganist die pleegouders is voor babydieren en vrijwilligerswerk doet in een plaatselijk asiel kan veel meer stress ervaren door het eten van vlees dan laten we zeggen iemand die het altijd heeft over lichaamsbeweging maar nooit van de bank afkomt. “Mensen kunnen psychologische stress ervaren omdat ze weten dat ze zelfcompassie zouden moeten hebben, maar tegelijkertijd een diep gevoel van schaamte en spijt voelen,” zegt Gallagher.

Dankzij het ongemak dat cognitieve dissonantie veroorzaakt, kunnen mensen hun beslissingen rationaliseren – zelfs als ze tegen hun overtuigingen ingaan – zich verre houden van gesprekken over bepaalde onderwerpen, hun overtuigingen of daden voor anderen verbergen, of zelfs het advies van een arts negeren. Uiteindelijk helpen al deze tactieken hen alleen maar hun gedrag te herhalen, waar ze het eigenlijk toch niet mee eens zijn. Hallo, levende, ademende oxymoron.

Hoe kan het van invloed zijn op de keuzes die we maken?

Cognitieve dissonantie kan problematisch zijn als je destructief gedrag begint te rechtvaardigen of te rationaliseren. Of als je jezelf enorm gaat stressen door te proberen de dissonantie te rationaliseren.

“Ik heb patiënten die op dating apps gaan en me vertellen dat het enige wat ze krijgen afwijzing is. Ik herinner ze er graag aan dat ze ook mensen hebben afgewezen, en dat het niet zo’n groot probleem was. Ze haatten hen niet. Ze dachten niet dat ze walgelijk waren. Ze hadden gewoon zoiets van, “Oh, deze persoon is niets voor mij. Maar als ze het op zichzelf betrekken, zijn ze harder en internaliseren de gedachte tot ‘Ik ben verschrikkelijk. Niemand houdt van mij. Ik ben gewoon een loser.’ Dit destructieve denkpatroon versterkt de dissonantie en kan gedragingen vormen om deze negatieve cyclus voor de lange termijn opnieuw uit te spelen,” zegt Gallagher.

“Niet veel van ons gaan ergens naartoe met de gedachte: ‘Hé, ik wil vandaag echt mijn overtuigingen hierover in twijfel trekken.’ We houden meestal graag vast aan onze overtuigingen. Mensen lossen de dissonantie op door meer informatie te zoeken die bevestigt wat ze willen geloven, in plaats van te proberen het op een andere manier aan te vechten, wat uiteindelijk alleen maar leidt tot bevestiging van de vooringenomenheid,” zegt Gallagher.

Wanneer cognitieve dissonantie niet wordt aangepakt, kan het niet alleen angst veroorzaken, maar kan het ook leiden tot verminderde besluitvorming, zegt Dr. Brenner. Aan de andere kant, echter, “wanneer cognitieve dissonantie op de juiste manier wordt aangepakt, kan het leiden tot betere besluitvorming en een groter zelfbewustzijn,” zegt hij.

“Het kan nuttig zijn als je het kunt identificeren en jezelf kunt afvragen: ‘Waarom? Hoe ben ik op deze plek gekomen? Hoe kan ik het oplossen? Welk gedrag kan ik vertonen om dit aan te vechten?” zegt Gallagher.

Wat zijn de signalen dat je last kunt hebben van cognitieve dissonantie?

Tekenen dat u cognitieve dissonantie ervaart zijn onder andere:

• Algemeen ongemak dat geen duidelijke of heldere bron heeft
• Confusie
• Gevoel van conflicten over een betwist onderwerp
• Mensen die zeggen dat je een hypocriet bent
• Zich bewust zijn van tegenstrijdige opvattingen en/of wensen maar niet weten wat ermee te doen

“Het ontwikkelen van een gevoel van innerlijk conflict is een goede zaak om op te merken omdat het kan leiden tot starre overtuigingen en plotselinge veranderingen in overtuigingen en gedragingen,” legt dr. Brenner legt uit. “Als concurrerende waarden, overtuigingen, houdingen, enz. niet worden opgelost of geïntegreerd, wordt het vermogen van groepen om een constructieve dialoog te voeren sterk belemmerd, waardoor het moeilijk, zo niet onmogelijk, wordt om tot een bevredigend compromis te komen,” zegt hij.

Wat kun je doen om cognitieve dissonantie te verlichten?

Het goede nieuws is dat het oplossen van cognitieve dissonantie vaak tot positieve veranderingen kan leiden. En het gaat niet altijd om grote veranderingen. Soms kan een kleine verschuiving in perspectief al een heel eind in de richting van gezondere denkpatronen gaan.

“De sleutel is het identificeren, beoordelen en uitzoeken hoe je het oplost,” zegt Gallagher. “Je moet vaststellen welke waarden van jou zijn en welke waarden van iemand anders zijn. En als je de waarden van iemand anders overneemt, dan moet je jezelf afvragen waarom,” zegt ze. Dus, bijvoorbeeld, als iemand zegt: ‘Ik kan niet geloven dat je geld uitgeeft aan een huishoudster. Je moet erachter komen wat je waarden zijn en wat belangrijk voor je is, en dan moet je daar oké mee zijn, zegt Gallagher. “Soms is er geen goed of fout; het is wat het beste is voor jou en deze tijd in je leven.”

Dissonantie kan worden verminderd door bestaande overtuigingen te veranderen, nieuwe overtuigingen toe te voegen, of het belang van de overtuigingen te minimaliseren. Neem bijvoorbeeld een voorbeeld dat Festinger voorstelde: Een zware roker die weet dat roken slecht is voor zijn gezondheid, zal dissonantie ervaren omdat hij doorgaat met puffen. Hij kan de dissonantie verminderen door:

• te stoppen met roken
• zijn overtuigingen over het effect van roken op zijn gezondheid te veranderen (dat het geen longkanker veroorzaakt)
• een nieuwe overtuiging toe te voegen door te zoeken naar de positieve effecten van roken (het vermindert angst en gewichtstoename)
• Het belang van de overtuiging verminderen door zichzelf ervan te overtuigen dat de risico’s van roken minuscuul zijn vergeleken met het risico van een auto-ongeluk

Het leven kan ingewikkeld zijn en onze acties en overtuigingen kunnen soms moeilijk te begrijpen zijn. Je bewust zijn van verontrustende discrepanties is echter een belangrijke eerste stap om ze aan te pakken. En nog iets om in gedachten te houden: we groeien en ontwikkelen ons in de loop van ons leven, dus de cognitieve dissonantie waar we nu mee worstelen kan na verloop van tijd verdwijnen.

Cognitieve dissonantie FAQs