Waarom ik (niett) op een Fixie

Een Fixie is een fiets zonder freewheel – dus geen vrijloop – die vaak zonder remmen wordt bereden. Het is een eenvoudig concept dat in de fietswereld heel wat emoties losmaakt: Motorrijders houden van fixies of verafschuwen ze. Om je te helpen beslissen aan welke kant je staat, beginnen we hier met een ode aan de fixie geschreven door Stephen Regenold, redacteur en oprichter van GearJunkie.com. Lees verder voor een anti-fixie betoog van Outside Online’s redacteur, Scott Rosenfield, een fervent fietser die geen fan is van de hipster’s favoriete rit.

In Praise of Fixies

De eerste keer dat ik op een fixie reed, in 2006, werd het bijna mijn dood. Ik bouwde wat snelheid op om een helling te beklimmen.
Op de top staarde ik voor me uit, de heuvel af, en begon af te dalen. In een oude gewoonte stopte ik met trappen en probeerde uit te stappen. Slechte zet. De pedalen dwongen mijn voeten in cirkels terwijl het frame lucht sneed op de steile afdaling.
De machine leefde! Dit paard wilde rennen, en ik was niet van plan het te stoppen. Ik voelde een roes, de roes van het rijden op de rug van iets wilds, een beetje gevaarlijk en bovenal gewoon snel en leuk.
Ik ben sindsdien niet meer gestopt.
De fixed gear ervaring is als niets anders op twee wielen. Het is een speciaal gevoel, een “bijna mystieke connectie”, zoals fietsenmaker/muze Sheldon Brown het verwoordt in zijn goed gelezen “Fixed Gear Bicycles for the Road.”
Brown, die in 2008 overleed, was geen hipster. Hij was een oude man met een baard die op gewone fietsen en fietsen met een vaste versnelling reed, waarbij de laatste volgens hem “meer als een verlengstuk van je lichaam aanvoelen dan een met freewheel uitgeruste machine.”
Ik ga verder: Fietsen met vrijloop voelen voor mij gebroken en slap aan in vergelijking met fietsen met vaste versnellingen. Door een fiets tot op de bodem uit te kleden – de freewheel, versnellingen en soms zelfs de rem weg te laten – krijg je de ultieme controle.
Je lichaam en je rijtechniek nemen de plaats in van de ontbrekende onderdelen. Je benen zijn je gas en je remmen. Je draait hard voor snelheid, en verzet je tegen de beweging van de draaiende cranks als je moet vertragen. Als je moe wordt, kun je niet meer uitrollen of terugschakelen naar een lichtere versnelling.
Sceptici zien fietsen met vaste versnellingen als ouderwets of gevaarlijk. Freewheels, versnellingen en (vooral) remmen zijn niet voor niets standaard geworden, toch?
Om zeker te zijn, is het aanschaffen van een fixie voor veel rijders een slecht idee. De meeste mensen hebben baat bij versnellingen en de mogelijkheid om uit te rollen tijdens lange toertochten of woon-werkverkeer in steden met veel heuvels. Het rijden op een fixed gear kost tijd om eraan te wennen. Het is ook niet geschikt voor mensen met een slechte conditie, en als je slechte knieën hebt, kan het rijden met een vaste versnelling je knieën verergeren.
Maar Telemark skiën kan ook pijn doen aan je knieën. Telemark is ook moeilijker dan alpine. Of wat dacht je van hardlopen op minimalistische schoenen? Sommige mensen raken geblesseerd, maar anderen winnen aan kracht, snelheid en (jawel) “contact” met de grond door het ontwerp tot het wezenlijke te beperken.
Wat remmen betreft, de meeste fixed gear rijders die ik ken, hebben er een op het voorwiel. Maar je kunt zonder remmen rijden als je eenmaal aan de machine gewend bent. Door tegendruk te geven op draaiende cranks rem je effectief, net als een remhendel dat kan. Als je sneller moet stoppen, kun je slippen door wat gewicht van het achterwiel te halen en je benen te blokkeren.
Na zes jaar gebruik heb ik mijn remmen in 2012 gedumpt. Ik heb ze bijna nooit gebruikt, alleen de handrem als ik moe was en geen zin had om de cranks onder druk te zetten. Het is moeilijk uit te leggen waarom, maar voor mij brengt het rijden zonder conventionele remmen me meer in sync met de weg en mijn omgeving. Ik raad zeker niet aan dat iedereen zich naar zijn garage haast om zijn remmen te verwijderen (remloos rijden vergt heel wat oefening, en is op sommige plaatsen verboden). Maar ondanks wat freewheelers denken, is stoppen zonder remmen zelden dramatisch of gevaarlijk.
Mijn huidige fixie is gebouwd op een scandium frame van de boetiek Wabi Cycles uit L.A., en neigt naar een circuit-fiets ontwerp. Met een gewicht van ongeveer 25 kilo en een versnelling van 48 x 16 is het een opmerkelijk veelzijdige fiets, een duivelse constructie die vanuit stilstand als een dragracer naar 25 mijl per uur kan springen en 30 of 50 mijl lang gelijke tred kan houden met mijn maatjes op stadsritten of landweggetjes.
Tijdens de sneeuwmaanden hier in Minneapolis, pendel ik op een winterklare fixie met een mountainbikeframe en spijkerbanden. De extra tractie en het “weggevoel” van de vaste versnelling heeft me over de streep getrokken na jarenlang op fietsen met freewheel door de sneeuw te hebben gereden.
Fixies blinken ook uit als trainingshulpmiddelen. Als duursporter en serieuze hardloper zeg ik graag dat rijden met een fixed gear net zoiets is als “hardlopen op een fiets”. Zonder freewheel ben je altijd aan het werk. Ik zweet meer en doe meer mijn best, door een grote versnelling in te drukken op heuvels waar ik niet anders kan komen, dan snel rond te draaien of weerstand te bieden aan de pedaalkracht als de zwaartekracht weer de overhand krijgt in de afdaling.
Uiteindelijk zullen fixie-haters haten. Of het nu gaat om het remdebat of de omarming door hipsters, het afkraken van de “vaste cultuur” is een populaire bezigheid. Maar vaste versnellingen zijn voor mij geen trend. Ik ben al jaren in de ban, sinds die fiets me in 2006 probeerde af te schudden. Ik ben weer op het paard gestapt, en sindsdien heb ik hem niet meer losgelaten.
-Stephen Regenold

Why Fixies Belong in the Garbage

Ik geef het toe: Fixies hebben een zekere aantrekkingskracht. Ze zijn eenvoudig, esthetisch aantrekkelijk en – in een heel bijzondere omgeving, zoals op de velodroom of in de vuilnisbak – zelfs functioneel. Maar in 99 procent van de gevallen is er beter gereedschap voorhanden.

Het is bijna te makkelijk om je af te zetten tegen fietsen met een vaste versnelling. Op hun best zijn fietsen een efficiënt, veilig en uiterst plezierig vervoermiddel. Maar als je een paar belangrijke onderdelen weghaalt, namelijk de remmen en de vrijloop, worden ze gevaarlijk en onpraktisch.

Iedereen die wel eens op een fiets heeft gezeten, weet dat automobilisten onvoorspelbaar kunnen zijn. Zelfs in het rustigste woon-werkverkeer op de weg moet je nogal eens uitwijken en noodremmen. Fietsers moeten absoluut in staat zijn om zo snel mogelijk te stoppen, en de remafstand van een fixie is naar verluidt twee keer zo lang als die van een fiets met voorremmen – in het beste geval.

Vaste versnellingen gekken zullen je vertellen dat een onervaren rijder meer kans heeft om zijn stuur om te gooien bij een noodstop op een wegfiets dan op een fixie. Als iemand die heeft geracet op het circuit en op de weg, het is veel intuïtiever om veilig te stoppen met behulp van twee remmen dan door achteruit te rijden.

Toegegeven, sommige rijders monteren voorremmen op hun fixies, wat ze iets praktischer maakt (en, afhankelijk van waar je woont, legaal). Maar als remmen een zekere mate van gezond verstand toevoegen, dan verminken ze ook de machine. Een fiets nemen die in wezen een stijlstatement is – een regelrechte belediging voor conformiteit en functionaliteit – en proberen hem praktisch te maken lijkt zelfvernietigend, bijna alsof je een hybride Hummer koopt. Natuurlijk, het is beter dan rijden zonder remmen, maar is het echt de beste optie?

Zelfs op het meest vlakke terrein zou de meerderheid van de mensen baat hebben bij een versnelling of de mogelijkheid om uit te rollen, iets wat de fixie zich niet kan veroorloven voor haar rijders. De meerderheid van de amateur fixie rijders eindigt met een te hoge versnelling en worstelen om op snelheid te komen vanuit stilstand, of met een te lage versnelling en woest trappen op de geringste afdalingen.

Fixie voorstanders beweren dat worstelen met je machines rijders dwingt om efficiënter te worden – dat je benen zich aanpassen aan het produceren van kracht over een scala van cadans. Volgens de wetenschap is dat argument volstrekt irrelevant; de snelste renners hebben in feite een van de zwaarste pedaalslagen, zoals blijkt uit een studie in het Journal of Medicine and Science in Sport and Exercise. En het omhoog trekken van de pedalen vermindert in feite je efficiëntie, zo bleek uit een ander onderzoek uit 2007.
Dan is er nog de kwestie van het vermeende superieure weggevoel van fixies. Het idee is dat je meer controle krijgt als je de functionaliteit van een fiets wegneemt. Maar bij controle gaat het erom het beste uit je lichaam en je motor te halen, niet om het beste uit een defecte machine te halen. Voor mij betekent dat moeiteloos accelereren en de optimale versnelling voor elke situatie. Stel je voor dat een F1-coureur je vertelt dat hij zijn auto upgradet naar iets met marginaal functionerende remmen en één versnelling om zich meer verbonden met de weg te voelen.

En hoezeer ik ook geprobeerd heb geen hekel aan hipsters te krijgen, fixies rijden niet alleen zichzelf. Er is een bepaalde categorie mensen die er bewust voor kiest om remmen, versnellingen en gevoeligheid in hun fietsen te mijden, en maar al te vaak houdt die persoon ook van PBR, Converse, en overdreven ironie. Sommigen zeggen dat het een “suïcidaal antwoord op de conditionering van de stad” is, een daad van rebellie tegen conformiteit. Maar als een subversieve daad een trend wordt, waartegen rebelleert hij dan precies?

De fixie is bedoeld voor de velodroom, en daar blinkt hij ook uit. Als je hem ergens anders voor gebruikt, is het niet meer dan een op het randje onfunctioneel cliché. Als je van plan bent om op de weg te rijden, zijn versnellingen de manier om te gaan.

-Scott Rosenfield