Wat is een oeverwal?
In zijn gedicht “The Dry Salvages,” beschreef T.S. Eliot de rivier als “een sterke bruine god,” een krachtige kracht die, hoewel vaak geduldig en koesterend, zich vaak ontembaar en genadeloos toont. De grootste steden in de geschiedenis van de mensheid zijn verrezen aan de oevers van rivieren en aan zee, maar daarbij kozen hun bouwers ervoor om te leven in een nauwe beslotenheid met een weerbarstige kracht. Rivieren hebben hele gemeenschappen weggespoeld of hun loop veranderd om welvarende koninkrijken in het stof te laten verdwijnen. Zelfs nu nog dreigen oceaanstormen eeuwenlange menselijke inspanningen te vernietigen.
Mensen proberen al duizenden jaren de problemen van het veranderende waterpeil het hoofd te bieden. Een van de oudste wapens tegen rivieren en oceanen is de waterkering, ook wel dijk genoemd. Een dijk is eenvoudigweg een door de mens aangelegde wal om te voorkomen dat een rivier buiten zijn oevers treedt of dat de golven van de oceaan ongewenste gebieden binnendringen.
Advertentie
Advertentie
In New Orleans proberen de dijken twee taken te vervullen: Aan de ene kant van de stad beschermen dijken tegen overstromingen van de Mississippi, en aan de andere kant helpen ze Lake Pontchartrain op afstand te houden.
In delen van Nederland houden dijken het oceaanwater tegen, zodat duizenden kilometers land, waarvan een groot deel op of onder zeeniveau ligt, niet kunnen worden teruggewonnen. De beroemde windmolens van Nederland pompen water van achter de dijken terug naar zee om het land droog te houden. Er zijn zelfs delen van Nederland, polders genaamd, waar de Nederlanders nieuw droog land langs de zee hebben gecreëerd door het in te dijken en droog te leggen.
Een dijk is meestal niet veel meer dan een heuvel van minder doorlaatbare grond, zoals klei, breder aan de basis en smaller aan de top. Deze wallen lopen in een lange strook, soms kilometers lang, langs een rivier, meer of oceaan. Dijken langs de Mississippi kunnen tussen de 3 en 7 meter hoog zijn. In Nederland kunnen ze 10 meter hoog zijn. Maar er is geen vaste hoogte voor dijken. Hun afmetingen variëren naar gelang de stormen die het gebied te verduren krijgt, zelfs als die stormen maar eens in de honderd of duizend jaar voorkomen.
Het leven aan het water biedt de mens een aantal voordelen: vruchtbare landbouwgrond, vervoer, handel en waterkracht. Dijken stellen mensen in staat van deze voordelen te genieten zonder angst voor overstromingen. Maar mensen hebben de slechte gewoonte om te vergeten hoe machtig hun “sterke bruine god” eigenlijk is.
Aanbeveling