Wetenschappers hebben een manier gevonden om veroudering in menselijke cellen te stoppen

Het enige zekere in het leven is dat we allemaal op een dag zullen sterven. Mensen proberen al heel lang onsterfelijk te worden, of in ieder geval 100 jaar en ouder te worden. Sommige mensen denken dat we dichter in de buurt komen, en nieuw onderzoek zal dat geloof zeker versterken: Wetenschappers zeggen erin geslaagd te zijn veroudering in menselijke cellen terug te draaien.

“We kunnen verouderde cellen jonger maken,” zei Dr. John Cooke, afdelingsvoorzitter van cardiovasculaire wetenschappen aan het Houston Methodist Research Institute, die hoofdauteur is van het artikel dat maandag is gepubliceerd in het Journal of the American College of Cardiology. Cooke’s team richtte zich op de telomeren van de cellen van patiënten – de kapjes aan de uiteinden van chromosomen waarvan de lengte ruwweg overeenkomt met de leeftijd. Telomeren zijn een geliefd aandachtspunt van de anti-aging gemeenschap. Maar er is nog steeds goede reden om sceptisch te zijn dat we de fontein van de jeugd hebben gevonden.

In de nieuwe studie nam Cooke’s team cellen van kinderen met progeria, een zeldzame genetische aandoening die ervoor zorgt dat ze snel verouderen. “Deze kinderen verliezen hun haar, ze hebben osteoporose. Ze zien er getekend en ouder uit,” vertelde hij me in een telefoongesprek. Deze kinderen leven meestal tot hun tienerjaren, wanneer ze sterven aan een hartaanval of beroerte. Deze patiëntengroep heeft dringend behoefte aan nieuwe levensverlengende behandelingen.

In het artikel wordt opgemerkt dat 12 van de 17 deelnemers aan deze studie (in de leeftijd van 1 tot 14 jaar) verkorte telomeren hadden, vergelijkbaar met wat zou worden gezien in cellen van een gezonde 69-jarige. Cooke zei dat hun cellen ons ook iets waardevols kunnen vertellen over het verouderingsproces bij gezonde mensen.

Cooke’s team gebruikte een techniek die RNA-therapeutica heet, waarbij RNA rechtstreeks in cellen wordt gebracht, om cellen aan te sporen telomerase te produceren, een eiwit dat telomeren verlengt. De techniek verbeterde de levensduur en functie van de cellen. Voorheen “vermenigvuldigden de cellen zich zeer slecht en gingen dan dood”, aldus Cooke. Na de procedure, “vermenigvuldigden de cellen zich normaal. Het was een dramatische verbetering.” Markers van veroudering, zoals het vrijkomen van ontstekingseiwitten, werden minder.

Video: Houston Methodist/Vimeo

Cellen in een schaaltje zijn natuurlijk anders dan levende, ademende mensen. Cooke gelooft dat, hoewel er nog veel onderzoek moet worden gedaan, het een veelbelovend teken is dat toepassingen zou kunnen hebben in de strijd tegen leeftijdsgebonden ziekten. “Als we telomeren verlengen, kan dat veel van de problemen die samenhangen met veroudering terugdraaien,” zei hij in een begeleidende video.

Deze studie volgt op ander onderzoek dat de associatie van telomeren met leeftijd benadrukt, en de potentiële anti-verouderingseigenschappen van telomerase. In 2010 werd in een spraakmakend artikel in Nature beschreven hoe muizen die telomerase ontbraken voortijdig oud werden, maar weer jong en kwiek werden nadat het eiwit was vervangen. Telomerase heeft grote belangstelling gewekt in de anti-aging gemeenschap, en supplementen die beweren “telomerase activators” te zijn circuleren online.

Volgens Dr. Peter Lansdorp, professor in de medische genetica aan de University of British Columbia en wetenschapper bij het BC Cancer Agency, zijn beweringen over het verlengen van telomeren meestal “slangenolie”. Hij legt uit dat, ondanks de opwinding, er nog veel te leren valt.

Telomeren hebben de neiging te krimpen als we ouder worden, maar het is geen perfecte correlatie, volgens Lansdorp. “Het is niet moeilijk om een 70-jarige te vinden met langere telomeren dan een tiener,” zei hij in een e-mail. En er is een goede reden waarom telomeren afnemen naarmate we ouder worden: het is een “tumoronderdrukkingsmechanisme”, zoals Lansdorp het formuleert. Onze cellen stoppen met delen en sterven af als de telomeren te kort worden. Als dat niet zou gebeuren, zouden we een groter risico lopen om kanker te krijgen.

Cooke denkt dat we behandelingen zullen zien die zich richten op “de mechanismen van veroudering”

Telomerase-activerende behandelingen zouden onder bepaalde voorwaarden potentie kunnen hebben, beaamde Lansdorp. “Als het bijvoorbeeld mogelijk zou zijn om de telomeerlengte in bloedvormende stamcellen te verlengen, zouden dergelijke cellen mogelijk gebruikt kunnen worden voor nieuwe therapieën voor geselecteerde patiënten,” zei hij. Het vervangen van defecte harten en nieren door lichaamseigen cellen is echter nog steeds “science fiction”, aldus Lansdorp.

Cooke van zijn kant heeft goede hoop dat wat hij in het laboratorium aan cellen heeft gezien, kan worden vertaald naar patiënten – in de eerste plaats naar kinderen met progeria. Een van de uitdagingen, zei hij, is hoe een behandeling als deze direct in de cellen van de patiënt zelf kan worden toegediend, mogelijk via nanodeeltjes.

Lees meer: De menselijke levensduur heeft een natuurlijke limiet. Wetenschappers weten misschien hoe ze die kunnen doorbreken

Cooke denkt dat we binnen ons leven behandelingen zullen zien die zich richten op “de mechanismen van veroudering”, en in het verlengde daarvan de ouderdomsziekten die ons teisteren.

Over de vraag of onsterfelijkheid in het verschiet ligt, is Lansdorp sceptisch. Onsterfelijkheid “is geen droom die veel serieuze wetenschappers koesteren,” zei hij. Onze lichamen zijn sterfelijk van ontwerp, dus misschien moeten we in plaats daarvan onze geesten uploaden in robotlichamen.

Krijg elke dag zes van onze favoriete Motherboard-verhalen door je aan te melden voor onze nieuwsbrief.