De ontdekking van zuurstof
Wie ontdekte zuurstof?
Water (H2O) is de meest bekende zuurstofverbinding
W.J.Pilsakat deDuitstalige Wikipedia
Iedereen heeft zuurstof nodig om te overleven – zowel mens als dier. Bovendien is zuurstof het op twee na meest voorkomende element in het heelal en maakt het bijna 21% uit van de atmosfeer van de aarde. Zuurstof maakt bijna de helft uit van de massa van de aardkorst, twee derde van de massa van het menselijk lichaam en negen tiende van de massa van water.
Op deze pagina zullen we proberen de weg te schetsen naar de ontdekking van deze belangrijke stof.
Zuurstof werd voor het eerst ontdekt door een Zweedse scheikundige, Carl Wilhelm Scheele, in 1772. Joseph Priestly, een Engelse scheikundige, ontdekte onafhankelijk van hem zuurstof in 1774 en publiceerde zijn bevindingen in hetzelfde jaar, drie jaar voordat Scheele publiceerde. Antoine Lavoisier, een Franse scheikundige, ontdekte zuurstof ook in 1775, erkende het als eerste als element, en bedacht de naam “zuurstof” – dat komt van een Grieks woord dat “zuurvormer” betekent.
Er is een historisch meningsverschil over wie zuurstof heeft ontdekt. De meesten geven alleen Priestly de schuld, of zowel Priestly als Scheele. Om meer te weten te komen over dit geschil, ga naar de linksectie, onderaan deze pagina.
Bekende experimenten
Zuurstof uit mineralen
In 1774 herhaalde Priestley Scheele’s experimenten met behulp van een 12 inch brede glazen “brandende lens”, hij richtte het zonlicht op een klompje roodachtig kwikoxide in een omgekeerde glazen container. Hij ontdekte dat het uitgestoten gas “vijf of zes keer zo goed was als gewone lucht”. (1) Bij latere proeven deed het een vlam intens branden en hield het een muis ongeveer vier keer zo lang in leven als een vergelijkbare hoeveelheid lucht.
Priestley, een groot voorstander van de flogistontheorie, noemde zijn ontdekking “gedeflogiseerde lucht” op grond van de theorie dat het de verbranding zo goed ondersteunde omdat het geen flogiston bevatte, en dus de maximale hoeveelheid kon absorberen tijdens de verbranding.
Herhaal de experimenten van Scheele en Priestley:
Waarschuwing: Het verhitten van materialen en het inademen van dampen kan zeer gevaarlijk zijn. Als regel geldt: dit experiment moet worden uitgevoerd onder toezicht van leraren of volwassenen die bekend zijn met veiligheidsprocedures. Overleg met je leraar of andere volwassenen en deskundigen met kennis van zaken hoe je aan de genoemde materialen kunt komen en hoe je ze goed en veilig kunt gebruiken bij dit experiment. Doe dit experiment niet alleen!
Raadpleeg de linksectie en verdere verstrekte bronnen. Zorg ervoor dat je de basisprincipes begrijpt. Surf op het web en raadpleeg je plaatselijke bibliotheek, je leraar en andere volwassenen en deskundigen met kennis van zaken.
Zuurstof uit planten
In augustus van het jaar 1771 zette Joseph Priestley een takje munt in een doorzichtige gesloten ruimte met een kaars die de lucht opbrandde tot deze weldra uitdoofde. Na 27 dagen stak hij de gedoofde kaars opnieuw aan en deze brandde perfect in de lucht die het voorheen niet kon verdragen. En hoe stak Priestley de kaars aan als deze in een gesloten ruimte stond? Hij richtte de lichtstralen van de zon met een spiegel op de lont van de kaars (Priestley had geen heldere lichtbron en moest dus op de zon vertrouwen). Tegenwoordig kunnen we natuurlijk meer geavanceerde methoden gebruiken om de kaars aan te steken, zoals het bundelen van licht van een schijnwerper door een convergerende lens, of door een elektrische vonk.
Priesterly bewees dus dat planten op de een of andere manier de samenstelling van de lucht veranderen.
In een ander gevierd experiment uit 1772 hield Priestley een muis in een kruik met lucht tot deze instortte. Hij ontdekte dat een muis die bij een plant werd gehouden, zou overleven. Het is echter niet aan te bevelen dit experiment te herhalen en onschuldige dieren te verwonden.
Dit soort observaties bracht Priestley tot de interessante hypothese dat planten aan de lucht teruggeven wat ademende dieren en brandende kaarsen verwijderen – wat later door Lavoisier “zuurstof” werd genoemd.
In deze experimenten was Priestly de eerste die waarnam dat planten zuurstof aan de lucht afgeven – het proces dat bij ons bekend staat als fotosynthese.
Herhaal de experimenten van Joseph Priestley:
http://lrrpublic.cli.det.nsw.edu.au…
http://www.plantscafe.net…
http://www.uqtr.uquebec.ca…
http://aleph0.clarku.edu…
Experimenten met zuurstof
Zuurstofprojecten en experimenten voor wetenschapsbeurzen – Julian Rubin
Experimenten met zuurstof – Bruce Mattson
Combustion, Phlogiston and Oxygen – PASCO
Who Discovered Oxygen?
When Did Antoine Lavoisier Discovered Oxygen? – Fred Senese
Joseph Priestley: Ontdekker van Zuurstof – The Chemical Heritage Foundation
Joseph Priestley: The Discovery of Oxygen – Modern History Sourcebook
Zuurstof – John H. Lienhard
Experimenten met zuurstof – Bruce Mattson
Wie heeft zuurstof echt ontdekt? – science.ca
Joseph Priestley
Joseph Priestley – The Chemical Heritage Foundation
Joseph Priestley: The King of Serendipity – Useless Information
Antoine Lavoisier
Antoine Lavoisier -Bruce Mattson
Antoine Lavoisier – Wikipedia
Antoine-Laurent Lavoisier – The Catholic Encyclopedia
Antoine-Laurent Lavoisier – The Chemical Heritage Foundation
Antoine Lavoisier – Eric Weisstein’s World of Scientific Biography
Oxygen Background
Periodic Table of Elements: Oxygen – EnvironmentalChemistry.com
Zuurstof – Wikipedia
(1) Joseph Priestley. Experiments and Observations on different kinds of air. 2e ed. Londen: J. Johnson 1775 -1777. Vol. 1 – 3.
