1

Ale w ustaleniach, które „nie miały oczywistego powodu”, naukowcy, kierowani przez Knuta Hagena z Wydziału Medycyny NTNU, podali również, że niskie spożycie kofeiny było związane z większym prawdopodobieństwem wystąpienia przewlekłych bólów głowy, zdefiniowanych jako bóle głowy przez 14 lub więcej dni w każdym miesiącu.

Wyniki pochodzą z dużego badania przekrojowego 50 483 osób, które odpowiedziały na kwestionariusz dotyczący spożycia kofeiny i występowania bólu głowy w ramach Nord-Trøndelag Health Survey (HUNT 2), ankiety zdrowotnej obejmującej cały kraj, przeprowadzonej w latach 1995-1997 i dotyczącej szerokiego zakresu tematów zdrowotnych.

Pić czy nie pić

Kofeina jest najczęściej spożywaną substancją pobudzającą na świecie i od dawna wiadomo, że ma zarówno pozytywny, jak i negatywny wpływ na ból głowy. Na przykład kofeina jest częstym składnikiem leków przeciwbólowych, ponieważ może pomóc w łagodzeniu bólu głowy.

Ale prowadzone na całym świecie badania nad związkiem pomiędzy spożyciem kofeiny a bólem głowy nie przynoszą ulgi osobom cierpiącym na bóle głowy, które zastanawiają się, czy powinny pić więcej kawy, czy mniej. Niektóre badania wykazały, że wysokie spożycie kofeiny zwiększa częstość występowania bólów głowy i migreny, podczas gdy inne badania nie wykazały takiego związku.

W tym samym czasie bóle głowy są kosztowne dla społeczeństwa, w postaci utraconych godzin pracy i dla samych osób. Światowa Organizacja Zdrowia plasuje migrenę na 19 miejscu wśród wszystkich przyczyn niepełnosprawności w oparciu o miarę zwaną „lata przeżyte z niepełnosprawnością”, jako jeden z przykładów.

Kwestia ta jest przedmiotem szczególnego zainteresowania w Skandynawii, ponieważ Skandynawowie są intensywnymi konsumentami kawy, spożywając średnio około 400 mg kofeiny dziennie. Jest to mniej więcej dwa razy więcej niż średnie spożycie kofeiny w innych krajach europejskich i w USA, co odpowiada mniej więcej 4 filiżankom kawy parzonej dziennie, chociaż poziom kofeiny w kawie różni się dość znacznie.

Siła – i ograniczenia – liczb

Badanie HUNT jest potężne, ponieważ jest zakrojone na szeroką skalę, oparte na populacji i przekrojowe, ale jeśli chodzi o bóle głowy, cechy te utrudniają ustalenie związku przyczynowo-skutkowego. Na przykład, badacze stwierdzili, że częstość występowania niemigrenowych bólów głowy była o 18 procent bardziej prawdopodobna u osób z wysokim spożyciem kofeiny (500 mg dziennie lub więcej) niż u osób z najniższym spożyciem (przy średnim poziomie 125 mg dziennie).

Ale czy to oznacza, że cała ta kofeina powoduje bóle głowy – lub że ludzie, którzy są bardziej narażeni na bóle głowy piją napoje zawierające kofeinę w poszukiwaniu ulgi? „Ponieważ badanie ma charakter przekrojowy, nie można stwierdzić, że wysokie spożycie kofeiny powoduje rzadkie bóle głowy” – piszą naukowcy.

Jeszcze trudniejsze jest wyjaśnienie, dlaczego przewlekłe bóle głowy były mniej prawdopodobne wśród osób o umiarkowanym lub wysokim spożyciu kofeiny – twierdzą badacze. Jedną z możliwości jest to, że spożycie kofeiny pomaga zmienić przewlekły ból głowy w rzadki ból głowy.

Odcięcie spożycia może pomóc

Ale równie możliwe jest to, że osoby cierpiące na przewlekły ból głowy zmniejszyły spożycie kofeiny, ponieważ doświadczyły jej właściwości wywołujących ból głowy – i że osoby z rzadkimi bólami głowy nie były świadome, że wysoka zawartość kofeiny może być tego przyczyną.

W wywiadzie, Hagen powiedział, że ludzie powinni rozważyć zmniejszenie spożycia kawy, jeśli bóle głowy są problemem. „Ludzie, którzy cierpią na bóle głowy powinni skupić się na używaniu kofeiny, ponieważ może ona być przyczyną ich bólów głowy” – powiedział.