A Curious Case Of Foreign Accent Syndrome

toggle caption Jane Greenhalgh/NPR

Kiedy Karen Butler poszła na chirurgię stomatologiczną, wyszła z czymś więcej niż zdrętwiałymi dziąsłami: Ona również podniosła wyraźny obcy akcent. To nie był przypadek, ani żart – rozwinęła się u niej rzadka przypadłość zwana zespołem obcego akcentu, która jest zwykle spowodowana urazem części mózgu kontrolującej mowę.

Butler urodziła się w Bloomington, w stanie Ill. i przeprowadziła się do Oregonu, kiedy była dzieckiem. Nigdy nie podróżowała do Europy ani nie mieszkała w obcym kraju – jest Amerykanką, jak sama mówi, „urodzoną i wychowaną”

Ale już nie brzmi jak Amerykanka. Jej akcent jest teraz mieszaniną angielskiego, irlandzkiego i być może trochę innych europejskich akcentów.

Problem zaczął się około półtora roku temu, kiedy została poddana znieczuleniu podczas usuwania kilku zębów przez dentystę.

„Po prostu poszłam spać i obudziłam się, a moje usta były całe obolałe i spuchnięte, a ja mówiłam śmiesznie. Dentysta powiedział: 'Będziesz mówić normalnie, kiedy opuchlizna zejdzie'”, opowiada Butler.

Opuchlizna wkrótce zniknęła, ale obcy akcent nie. Neurolog Ted Lowenkopf, dyrektor Providence Stroke Center w Portland, zdiagnozował u niej zespół obcego akcentu, rzadkie zaburzenie neurologiczne.

„Zwykle jest to wynik urazu mózgu” – mówi Lowenkopf – „który może być skutkiem udaru, urazu głowy lub innych chorób, które mogą uszkodzić tkankę mózgową, takich jak stwardnienie rozsiane.”

Było tylko około 100 znanych przypadków tego zespołu od czasu, gdy po raz pierwszy został opisany w latach 40. ubiegłego wieku. Najbardziej znanym przypadkiem była Norweżka, która została trafiona odłamkiem podczas II Wojny Światowej; rozwinęła niemiecki akcent i w rezultacie została wykluczona.

Inne przypadki obejmują Brytyjkę z Devon, która rozwinęła chiński akcent po migrenie, oraz inną Brytyjkę, która miała udar i teraz brzmi po francusku.

Lowenkopf mówi, że FAS wpływa tylko na mały obszar mowy – tylko wzór i intonację. Udary i urazy mózgu zazwyczaj powodują poważne uszkodzenia mózgu i pozostawiają ludzi z o wiele większymi problemami z mową niż tylko zmiana akcentu.

Butler mogła doznać małego udaru, gdy była pod narkozą, ale nie będzie wiedziała na pewno, dopóki nie zrobi skanu mózgu. (Lowenkopf twierdzi, że porównanie starego skanu, który Butler otrzymała lata temu z nowym może rzucić trochę światła na to, co się stało.

W międzyczasie możliwe jest, że Butler może odzyskać swój amerykański akcent poprzez intensywną terapię mowy. Ale w przeciwieństwie do innych ludzi z FAS, którzy wpadli w depresję z powodu zmiany akcentu, Butler całkiem lubi swój nowy. Mówi, że dzięki niemu stała się bardziej otwarta i jest dobrym punktem wyjścia do rozmowy.