De Gouges, Olympe (1748-1793) – Historia Kobiet Filozofów i Naukowców
Portret Olympe de Gouges autorstwa Aleksandra Kucharskiego, Collection particulière
Olympe de Gouges, z domu Marie Gouze
*7 maja 1748 (Montauban, Francja)
†3 listopada 1793 (Paryż, Francja)
Małżonkowie: Louis-Yves Aubry
Dzieci: Generał Pierre Aubry de Gouges
Olympe de Gouges była dramatopisarką i działaczką polityczną podczas rewolucji francuskiej. Urodziła się jako Marie Gouze w Monauban, jako córka Anne-Olympe Mouisset i Pierre’a Gouze, rzeźnika, ale jej biologicznym ojcem mógł być Jean-Jacques Le Franc, markiz de Pompignan. W wieku 16 lat została wbrew swojej woli wydana za mąż za Louisa-Yvesa Aubry’ego, który zmarł dwa lata później. Odrzucając instytucję małżeństwa, nadała sobie nazwisko Olympe de Gouge i wraz z młodym synem, Pierre’em, przeniosła się do Paryża. Następne lata spędziła na edukacji intelektualnej, wspierana przez bogatego kupca Jacques’a Biétrix de Roziéres. Wkrótce de Gouges stała się stałą bywalczynią paryskich salonów, zaczęła pisać poezję, nowele, pamflety i sztuki teatralne. Jako gorąca zwolenniczka praw człowieka, de Gouges z radością powitała wybuch Rewolucji, ale szybko się rozczarowała, gdy równe prawa nie zostały rozszerzone na kobiety. Jej najbardziej znane feministyczne dzieło, Deklaracja Praw Kobiety (1791), zostało napisane jako odpowiedź na Deklarację Praw Człowieka i Obywatela (1789), preambułę do francuskiej konstytucji. W miarę postępu rewolucji stawała się coraz bardziej radykalna w swoich pismach, aż w 1793 roku została aresztowana za swoje poglądy polityczne. De Gouges, która w swojej „Deklaracji” domagała się, aby kobiety miały takie samo prawo do wchodzenia na szafot jak mężczyźni, została zgilotynowana 3 listopada 1793 roku.
Kristin Käuper
Krystyna Käuper