Down the Rabbit Hole: When Medication Leads to Weight Gain
Many medications, including antidepressants, antipsychotics, mood stabilizers, corticosteroids, beta-blockers, hormonal contraceptives, insulin, and even medications for allergy such as diphenhydramine (Benadryl), cause weight gain-even considerable weight gain-in susceptible patients. Znacznie więcej leków powoduje przyrost masy ciała niż jej utratę. Początkowo istniały tylko niepotwierdzone doniesienia o przyroście masy ciała w związku z przyjmowaniem leków na receptę, ale zakres problemu został określony, gdy Allison i jego koledzy przeprowadzili kompleksowe poszukiwania w literaturze (Cheskin i wsp., 1999; Allison i wsp., 1999) prawie 15 lat temu i stwierdzili, że przyrost masy ciała związany z lekami był „niedostatecznie rozpoznany” przez klinicystów i czasami powodował nieprzestrzeganie zasad leczenia przez pacjentów.
Jak bardzo ktoś jest skłonny przybrać na wadze, gdy jest na leku? To pytanie zostało postawione przez Sansone’a i współpracowników w próbnej populacji ponad 200 mieszkańców środkowo-zachodnich, podmiejskich (i głównie kobiet) w praktyce podstawowej opieki zdrowotnej. Dla medycznego lub psychiatrycznego stanu niezagrażającego życiu, ta próba zaakceptowałaby przyrost wagi o około 5 i pół funta. Jeśli medyczny lub psychiatryczny warunek zaangażowany stan zagrażający życiu, ludzie byli w stanie tolerować przyrost masy ciała 13 funtów lub więcej. Warto jednak zauważyć, że w tej konkretnej próbie ponad 5% nie chciało przytyć.
Innymi słowy, dla niektórych każdy przyrost wagi jest nie do przyjęcia, niezależnie od skuteczności przepisanych leków. Dla innych jednak nie jest to tylko kwestia estetyki: przyrost masy ciała spowodowany lekami może prowadzić do poważnych zaburzeń metabolicznych, takich jak insulinooporność, nadciśnienie, nieprawidłowy poziom lipidów we krwi, a nawet jawna cukrzyca typu 2 u osób genetycznie podatnych. Jest to szczególnie częste w przypadku tzw. leków przeciwpsychotycznych drugiej generacji.
Medykamenty mogą powodować przyrost masy ciała w krótkim okresie (w ciągu pierwszych 8 do 12 tygodni) i w długim okresie (kilka miesięcy do roku), według Hasnain i Vieweg, w czasopiśmie Postgraduate Medicine (2013.) Istnieje sugestia, że ci, którzy przybierają na wadze w ciągu pierwszych kilku tygodni leczenia są bardziej prawdopodobne, aby kontynuować przyrost, choć niektóre leki, takie jak selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) powodują pewną utratę wagi początkowo, ale ostatecznie przyrost masy ciała w ciągu roku.
Dlaczego niektóre leki powodują przyrost masy ciała? Istnieje kilka czynników, a im więcej mechanizmów jest zaangażowanych, tym bardziej prawdopodobne jest wystąpienie przyrostu masy ciała. Na przykład, niektóre leki mogą powodować wzrost apetytu specyficznie poprzez blokadę receptorów. Wysokiński i Kloszewska w niedawnym artykule w Journal of Advanced Clinical Pharmacology (2014) dokonali przeglądu złożonego systemu hormonalnego zaangażowanego w krótkotrwałe uczucie sytości i długotrwałe magazynowanie energii. Autorzy ci zauważają, że blokada histaminy H1 i antagonizm receptora serotoninowego 5-HT2C są odpowiedzialne za przyrost masy ciała, który obserwuje się w przypadku stosowania leków przeciwpsychotycznych, takich jak klozapina (Clozaril), olanzapina (Zyprexa), kwetiapina (Seroquel) i risperidon (Risperdal), a także leków przeciwdepresyjnych, takich jak niektóre z SSRI, przede wszystkim paroksetyna (Paxil).
Ponieważ lek taki jak aripiprazol (Abilify), stosowany głównie w leczeniu psychoz, ale również obecnie sprzedawany (i bardzo reklamowany w telewizji) jako lek wspomagający leczenie depresji, jest częściowym agonistą, a nie antagonistą, jest on ogólnie uważany za lek neutralny wagowo i może być czasami zastępowany tymi, które powodują największy przyrost masy ciała, takimi jak klozapina i olanzapina. Blokada receptora H1 jest również odpowiedzialna za przyrost masy ciała z lekami przeciwdepresyjnymi, takimi jak mirtazapina (Remeron) i trazodon (Desyrel) lub lekami przeciwhistaminowymi, takimi jak hydroksamina (Vistaril.)
PODSTAWY
- Co to jest psychofarmakologia?
- Znajdź terapeutę w pobliżu mnie
Inne leki zwiększają apetyt poprzez bezpośredni wpływ na wiele hormonów zaangażowanych w regulację apetytu, w tym leptyny, greliny i insuliny. Na przykład, niektóre leki przeciwpsychotyczne (np. klozapina i olanzapina) blokują również działanie leptyny, co skutkuje zwiększonym, ale nieefektywnym poziomem tego hormonu (leptynooporność) i gromadzeniem się tkanki tłuszczowej. Zarówno leki przeciwpsychotyczne, jak i przeciwdepresyjne mogą również wpływać na poziom insuliny, tworząc stan insulinooporności, a nawet zwiększonego ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2. Wysokiński i Kloszewska ostrzegają jednak, że zmiany w tych hormonach mogą być raczej wtórne do przyrostu masy ciała niż jego przyczyną.
Czasami leki nie wpływają na apetyt, ale raczej mogą zmieniać (tj. zmniejszać) spoczynkowe tempo metabolizmu danej osoby, a tym samym powodować przyrost masy ciała. To było widać z starszych trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych, takich jak imipramina (Tofranil). Ponadto czynnik martwicy nowotworów alfa (TNF-α) jest cytokiną, która również może prowadzić do przyrostu masy ciała w przypadku niektórych leków przeciwpsychotycznych, takich jak klozapina i olanzapina, ale także litu, amitryptyliny (Elavil) i mirtazapiny. Wysokiński i Kloszewska podają, że aktywacja tego układu TNF-α wydaje się występować we wczesnym okresie leczenia i może ostatecznie stać się czułym markerem, że nastąpi przyrost masy ciała.
Inne mechanizmy powodujące przyrost masy ciała obejmują picie wysokokalorycznych napojów z powodu suchości w jamie ustnej, która może towarzyszyć przyjmowaniu leków, a nawet wydłużenie czasu snu z powodu uspokajającego działania leków, a tym samym mniejszego wydatku energetycznego. Czasami pacjenci przyjmują kilka leków jednocześnie, a współistniejące leki mogą wchodzić w interakcje w sposób zwiększający przyrost masy ciała. Ponadto, pochodzenie etniczne, płeć i wiek również przyczyniają się do różnic w wpływie leków na wagę. Na przykład, niektóre badania donoszą, że przyrost masy ciała jest częstszy u kobiet i bardziej prawdopodobny u osób predysponowanych do nadmiernej masy ciała w ogóle.
Psychopharmacology Essential Reads
Wiele z tych mechanizmów wiąże się z mutacjami w określonych genach i ostatecznie badania genomiczne doprowadzą do bardziej specyficznych indywidualnych zaleceń dla pacjentów. Na przykład, niektórzy pacjenci są „słabymi metabolizerami”, a niektórzy są „ultra-rapid metabolizers”, według Altar et al, pisząc w International Review of Psychiatry (2013.)
Dolna linia: Przyrost masy ciała może wystąpić zarówno w krótkim, jak i długim okresie i może zakłócać zgodność z leczeniem. Klinicyści powinni uważnie monitorować pacjentów pod kątem zmian związanych z wagą i zmianami metabolicznymi, a także edukować pacjentów w zakresie zdrowego stylu życia, wyboru diety i ćwiczeń fizycznych. It is often possible to switch to a more weight neutral medication or be able to lower the dose of the offending medication. Eventually, there will be more widely available genetic screenings that will lead to individualized recommendations.
