Książki

Prostata jest gruczołem wielkości kasztana i waży około 30 gramów (około 1 uncji). Jest on częścią męskiego układu rozrodczego i znajduje się wewnątrz ciała. Najważniejszą funkcją prostaty jest produkcja płynu, który wraz z plemnikami z jąder i płynami z innych gruczołów składa się na nasienie. Mięśnie prostaty zapewniają również, że nasienie jest siłą wciskane do cewki moczowej, a następnie wydalane na zewnątrz podczas wytrysku.

Prostata znajduje się bezpośrednio pod pęcherzem moczowym i powyżej mięśni dna miednicy. Odbytnica znajduje się za prostatą, co umożliwia wyczucie gruczołu z odbytu za pomocą palca. Przewody znajdujące się w gruczole krokowym wpływają do cewki moczowej, która przechodzi przez prostatę. Słowo „prostata” pochodzi od greckiego wyrażenia oznaczającego „ten, który stoi przed”, co opisuje położenie gruczołu krokowego. Patrząc od dołu, gdzie cewka moczowa opuszcza gruczoł, prostata „stoi przed” pęcherzem moczowym.

Gruczoł krokowy otoczony jest torebką z tkanki łącznej zawierającej wiele włókien mięśni gładkich i elastycznej tkanki łącznej, dlatego w dotyku, gdy jest badany, sprawia wrażenie bardzo elastycznego. Wewnątrz gruczołu krokowego znajduje się również wiele komórek mięśni gładkich. Podczas wytrysku te komórki mięśniowe kurczą się i z siłą wyciskają płyn, który został zmagazynowany w prostacie, do cewki moczowej. Powoduje to, że płyn i plemniki, wraz z płynem z innych gruczołów, łączą się, tworząc nasienie, które jest następnie uwalniane.

Tkanka gruczołu krokowego może być podzielona na trzy różne strefy, wymienione tutaj od najbardziej wewnętrznej do najbardziej zewnętrznej, które otaczają cewkę moczową jak warstwy cebuli:

• Strefa przejściowa znajduje się po wewnętrznej stronie gruczołu i jest najmniejszą częścią prostaty (około 10%). Otacza ona cewkę moczową pomiędzy pęcherzem moczowym a górną trzecią częścią cewki moczowej.
• Strefa środkowa otacza strefę przejściową i stanowi około jednej czwartej całkowitej masy prostaty. W tym miejscu znajduje się przewód wspólny dla gruczołu krokowego, przewodu nasiennego i pęcherzyków nasiennych. Przewód ten znany jest również jako przewód wytryskowy (Ductus ejaculatorius).
• Strefa obwodowa stanowi główną część gruczołu krokowego – około 70% masy tkanki wchodzi w skład strefy obwodowej.

Tkanka strefy przejściowej ma tendencję do łagodnego (nienowotworowego) rozrostu w starszym wieku.Termin medyczny określa to jako łagodny przerost gruczołu krokowego (BPH). Jeśli ta tkanka uciska na pęcherz i cewkę moczową, może to prowadzić do trudności w oddawaniu moczu. Jest to częsty problem wśród starszych mężczyzn. Nowotwory złośliwe (rakowe) w prostacie najczęściej rozwijają się w strefie obwodowej.

Prostata pełni różne funkcje:

Produkcja płynu nasiennego:

• Jedna część nasienia jest produkowana w prostacie. Wraz z plemnikami z jąder, płynem z pęcherzyka nasiennego i wydzielinami wydzielanymi przez inny gruczoł wielkości ziarnka grochu, znajdujący się poniżej prostaty (gruczoł opuszkowo-cewkowy), płyn z prostaty tworzy nasienie. Wszystkie te płyny mieszają się ze sobą w cewce moczowej.
• Wydzielina gruczołu krokowego jest ważna dla prawidłowego funkcjonowania plemników, a więc także dla płodności u mężczyzn. Cienki, mleczny płyn zawiera wiele enzymów, takich jak antygen swoisty dla prostaty (PSA). Enzym ten sprawia, że nasienie jest cieńsze.
• Substancja podobna do hormonu – spermina – w większości zapewnia ruchliwość (zdolność do poruszania się) komórek plemnikowych.

Zamykanie cewki moczowej aż do pęcherza moczowego podczas wytrysku: Podczas wytrysku prostata i mięsień zwieracz pęcherza moczowego zamykają cewkę moczową aż do pęcherza moczowego, aby zapobiec przedostaniu się nasienia do pęcherza moczowego. Zamykanie kanalików nasiennych podczas oddawania moczu: Podczas oddawania moczu mięśnie strefy środkowej zamykają przewody gruczołu krokowego, aby uniemożliwić przedostanie się moczu.

Metabolizm hormonów: W gruczole krokowym męski hormon płciowy testosteron jest przekształcany do biologicznie aktywnej formy, DHT (dihydrotestosteron).