Ostra białaczka szpikowa (AML)

Ostra białaczka szpikowa (AML) jest nowotworem krwi, który pojawia się nagle i szybko rośnie. Zaczyna się, gdy niedojrzałe białe krwinki zwane blastami stają się nowotworowe. Te nieprawidłowe komórki blastyczne znane są jako komórki białaczkowe. Mnożą się one szybko i dzielą, ale nigdy nie dojrzewają do normalnych komórek.

Ponieważ komórki białaczkowe są niedojrzałe i nieprawidłowe, nie pełnią zwykłej roli białych krwinek w zwalczaniu infekcji. Wypierają one również normalne białe krwinki, które nie mogą wtedy pracować prawidłowo. Zwiększa to ryzyko infekcji. Kiedy szpik kostny wypełnia się komórkami białaczki, jest w nim mało miejsca dla normalnych czerwonych krwinek i płytek krwi. Może to powodować zmęczenie, problemy z krwawieniem i inne problemy zdrowotne.

Dowiedz się więcej o:

• Różnica między białaczką ostrą a przewlekłą
• Różnica między AML a ALL
• Jak zaczyna się białaczka
• Co powoduje AML
• Kto choruje na AML
• Krew
• Układ limfatyczny

Jaka jest różnica między białaczką ostrą a przewlekłą?

Wszystkie typy białaczek rozpoczynają się w szpiku kostnym i wpływają na produkcję białych krwinek, ale są one pogrupowane w zależności od tego, który typ białych krwinek jest dotknięty, czy występują nieprawidłowości w szpiku kostnym i jak szybko rozwija się choroba.

Białaczka ostra zwykle dotyka nierozwinięte komórki, pojawia się nagle i szybko rośnie. Przewlekła białaczka zwykle dotyka częściowo rozwinięte komórki, pojawia się stopniowo i rośnie powoli przez miesiące do lat. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w części Białaczka przewlekła – CLL lub Białaczka przewlekła CML.

Istnieją dwa rodzaje białaczki ostrej:

• ostra białaczka szpikowa (AML)
• ostra białaczka limfoblastyczna (ALL).

Jaka jest różnica między AML i ALL?

AML i ALL to dwa główne typy ostrych białaczek. Różnica między nimi polega na rodzaju białych krwinek, których dotyczą.

Ostra białaczka szpikowa (AML) – rozwija się z komórek mieloidalnych. Istnieją różne podtypy AML, w tym podtyp znany jako ostra białaczka promielocytowa (APML), który rozwija się z niedojrzałych komórek mieloidalnych zwanych promyelocytami. APML jest leczona w inny sposób.

Ostra białaczka limfoblastyczna (ALL) – ALL może rozwijać się z różnych typów limfocytów, w tym limfocytów B lub limfocytów T. Zobacz więcej, jak ALL jest diagnozowana i leczona.

Jak zaczyna się białaczka

Szpiku kostny produkuje trzy główne rodzaje komórek krwi: krwinki białe, krwinki czerwone i płytki krwi. Białaczka rozpoczyna się, gdy nieprawidłowe białe krwinki stają się nowotworowe i wypierają szpik kostny, zanim przeniosą się do krwiobiegu. Bez leczenia mogą one rozprzestrzenić się do węzłów chłonnych i niektórych narządów.

Co powoduje AML?

Dokładne przyczyny ostrej białaczki nie są jeszcze znane. Do czynników zwiększających prawdopodobieństwo rozwoju choroby należą:

• poprzednie leczenie chemioterapią lub radioterapią
• posiadanie pewnych zaburzeń genetycznych, takich jak zespół Downa
• narażenie na wysoki poziom promieniowania (np. awaria jądrowa)
• narażenie na działanie niektórych substancji chemicznych, takich jak benzen
• palenie
• otyłość
• szczególne zaburzenia krwi, takie jak mielodysplazja (w przypadku AML)
• niektóre wirusy, takie jak wirus Epsteina-Barr (w przypadku ALL).

Kto choruje na AML?

Co roku w Australii u ponad 3700 osób diagnozuje się jakąś formę białaczki i jest to najczęstszy typ nowotworu diagnozowany u osób poniżej 24 roku życia. Około 1400 z tych przypadków to ostra białaczka, stanowiąca około 1,1% przypadków raka w Australii, więc ogólnie rzecz biorąc, ostra białaczka jest rzadka.

Około 1100 osób rocznie otrzymuje diagnozę ostrej białaczki szpikowej (AML). AML staje się coraz częstsza z wiekiem i najczęściej występuje po 65 roku życia.

Krew

Krew jest pompowana wokół ciała w celu dostarczenia tlenu i składników odżywczych do tkanek oraz usunięcia produktów przemiany materii. Składa się ona z komórek krwi znajdujących się w przejrzystym płynie zwanym osoczem.

Wszystkie komórki krwi żyją przez ograniczony czas i muszą być stale wymieniane. Większość z nich powstaje w szpiku kostnym, który jest gąbczastą częścią w środku kości.

Szpiku kostnym znajdują się komórki macierzyste krwi. Są to niewyspecjalizowane komórki, które zazwyczaj rozwijają się w jeden z trzech głównych typów komórek krwi: czerwone krwinki, białe krwinki lub płytki krwi. Każdy rodzaj krwinek ma do wykonania określoną pracę.

Istnieją dwie rodziny komórek macierzystych krwi:

• limfoidalne komórki macierzyste – rozwijają się w białe krwinki zwane limfocytami, które są ważną częścią układu odpornościowego
• mieloidalne komórki macierzyste – rozwijają się w czerwone krwinki, płytki krwi i wszystkie białe krwinki oprócz limfocytów.

Gdy mieloidalne białe krwinki rosną nieprawidłowo, nazywa się to ostrą białaczką szpikową, a gdy limfoidalne białe krwinki rosną nieprawidłowo, nazywa się to ostrą białaczką limfoblastyczną.