Munchausen-syndroom (Factitious disorder imposed on self)

Wat is het Munchausen-syndroom (factitious disorder imposed on self)?

Munchausen-syndroom (ook bekend als factitious disorder imposed on self) is een psychische stoornis waarbij je lichamelijke, emotionele of cognitieve stoornissen vervalst, overdrijft, of opwekt.

Mensen met een factitious disorder handelen op deze manier vanwege een innerlijke behoefte om als ziek of gewond gezien te worden, niet om een concreet voordeel te behalen, zoals het krijgen van medicijnen of financieel gewin. Dit is te onderscheiden van malingering, waarbij iemand een ziekte overdrijft of veinst om, bijvoorbeeld, onder het werk uit te komen.

Als u het Munchausen-syndroom hebt, kunt u pijnlijke of riskante medische tests en operaties ondergaan om de sympathie en speciale aandacht te krijgen die wordt gegeven aan mensen die echt ziek zijn. U kunt uzelf stiekem verwonden om tekenen van ziekte te veroorzaken. U kunt bloed bij uw urine doen, of een elastiekje gebruiken om de circulatie naar een ledemaat af te snijden. Sommige mensen snijden of verbranden zichzelf, vergiftigen zichzelf, heropenen wonden, wrijven uitwerpselen of vuil in een wond om infectie te veroorzaken, of eten voedsel dat besmet is met bacteriën.

Het Munchausen-syndroom is genoemd naar Baron von Munchausen, een 18e-eeuwse Duitse officier die bekend stond om het verfraaien van de verhalen over zijn leven en ervaringen. De meeste symptomen bij mensen met deze stoornis zijn gerelateerd aan lichamelijke ziekte – symptomen zoals pijn op de borst, maagklachten of koorts – in plaats van symptomen van een psychische stoornis. Terwijl sommige symptomen zichzelf opdringen, worden andere overdreven. Zo kunnen bijvoorbeeld symptomen over gezichtsverlies, toevallen, gewrichtspijn, hoofdpijn, zwakte, braken en diarree overdreven worden.

Hoe vaak komt het Munchausen-syndroom voor? Wie heeft kans op het krijgen van het syndroom van Munchausen?

Het verkrijgen van nauwkeurige statistieken is moeilijk vanwege de oneerlijkheid. Bovendien hebben mensen met deze stoornis de neiging zich bij veel verschillende zorginstellingen te laten behandelen, wat misleidende statistieken oplevert. In een National Hospital Discharge Survey in 2013 waren er echter 6,8 gevallen van een factitious disorder per 100.000 patiënten. Het is onduidelijk hoeveel van die patiënten specifiek het Munchausen-syndroom hadden.

Onderzoekers hebben opgemerkt dat vrouwen die in de gezondheidszorg werken, de meeste kans hebben op het Munchausen-syndroom. U loopt risico als u borderline- of histrionische persoonlijkheidskenmerken of -stoornissen heeft.

Wat is het verschil tussen het Münchausen-syndroom en het Münchausen-syndroom bij volmacht?

Münchausen-syndroom bij volmacht (ook wel bekend als een aan een ander opgedrongen factitious disorder) is wanneer je doet alsof de persoon voor wie je zorgt (bijvoorbeeld een kind, een gehandicapte of een oudere) een lichamelijke of geestelijke ziekte heeft, terwijl de persoon in werkelijkheid niet ziek is. Dit is een vorm van kinder- of ouderenmishandeling.

Munchausen-syndroom is doen alsof je een ziekte hebt. Bij volmacht is doen alsof je afhankelijke een ziekte heeft.

Wat is het Munchausen-syndroom via internet?

De online gemeenschap heeft groepen voor mensen met lichamelijke en psychische/emotionele gezondheidsproblemen. Ze zijn bedoeld als een veilige plek waar mensen met een aandoening samen kunnen komen om hun moeilijkheden te bespreken, tips te delen en steun te bieden. Voorbeelden van steungroepen zijn die voor leukemiepatiënten, kankerpatiënten en taaislijmziektepatiënten.

Soms sluiten mensen zich aan bij de groepen en doen ze alsof ze ziek zijn. Als je het Munchausen-syndroom via internet hebt, zou je het volgende kunnen doen:

• Zeg dat je symptomen hebt die veel ernstiger zijn dan die van iemand anders.
• Propereer bijna te zijn gestorven en een wonderbaarlijk herstel te hebben gehad.
• Plak informatie gekopieerd van een gezondheidswebsite in je berichten.
• Verzet jezelf.
• Lieg over naar welk ziekenhuis je gaat, welke medicijnen je slikt, etc.
• Propereer herhaaldelijk dat er iets dramatisch aan de hand is in je leven.
• Probeer de aandacht weer op u te vestigen als iemand anders in de groep aandacht krijgt.
• Doe alsof u blasé of nonchalant (onbezorgd of zorgeloos) bent over uw symptomen.
• Doe alsof u iemand anders bent die namens u berichten plaatst. Je zou kunnen beweren dat je een partner, ouder of vriend bent die verslag doet van je symptomen.

Als je dit doet en je wordt betrapt, kan dit een negatieve impact hebben op de gemeenschap. De leden voelen zich verraden en boos en kunnen de groep verlaten, waardoor ze de steun verliezen die ze nodig hebben.

Wat veroorzaakt het Munchausen-syndroom?

De precieze oorzaak is niet bekend, maar onderzoekers denken dat psychologische factoren een rol spelen bij de ontwikkeling van dit syndroom. Sommige theorieën suggereren dat een geschiedenis van misbruik of verwaarlozing als kind, of een geschiedenis van frequente ziektes waarvoor ziekenhuisopname nodig is, factoren zouden kunnen zijn die in verband worden gebracht met de ontwikkeling van dit syndroom. Andere mogelijke triggers zijn het meemaken van de dood van een geliefde op jonge leeftijd en verwaarlozing. Onderzoekers bestuderen ook het mogelijke verband met persoonlijkheidsstoornissen, die veel voorkomen bij deze personen.

Is het Munchausen-syndroom erfelijk?

Onderzoek toont geen verband aan tussen het Munchausen-syndroom en genetica.

Wat zijn de symptomen van het Munchausen-syndroom?

Als u het Munchausen-syndroom heeft, dan produceert of overdrijft u de symptomen op verschillende manieren opzettelijk. U kunt liegen over de symptomen of ze veinzen, uzelf pijn doen om de symptomen te veroorzaken, of diagnostische tests veranderen (zoals het vervuilen van een urinemonster). Mogelijke waarschuwingssignalen van het Munchausen-syndroom zijn onder meer de volgende:

• Dramatische maar inconsistente medische voorgeschiedenis. Onduidelijke symptomen die niet controleerbaar zijn en die ernstiger worden of veranderen zodra de behandeling is begonnen.
• Problemen met identiteit en gevoel van eigenwaarde.
• Voorspelbare terugvallen na verbetering van de aandoening.
• Uitgebreide kennis van ziekenhuizen en/of medische terminologie, evenals de tekstboekbeschrijvingen van ziekten. Medische kennis kan vrij uitgebreid zijn door vele ziekenhuisopnames, of door een vroegere baan.
• Aanwezigheid van meerdere chirurgische littekens.
• Opduiken van nieuwe of bijkomende symptomen na negatieve testresultaten.
• Aanwezigheid van symptomen alleen wanneer de patiënt alleen is of niet wordt geobserveerd (bijv. toevallen of flauwvallen).
• Bereidheid of gretigheid om medische tests, operaties, of andere procedures te ondergaan. More comfortable being in the hospital than you might think.
• History of seeking treatment at numerous hospitals, clinics and doctors’ offices, possibly even in different cities.
• Reluctance by the patient to allow healthcare professionals to meet with or talk to family, friends, or prior healthcare providers.

Some individuals may put blood in their urine, inject themselves with feces, rub dirt into their IV lines, or put tight rubber bands around an arm or leg. They may pretend to swallow their medications but store them in their cheeks and spit them out later. Deliberate dehydration has also been observed.

Get useful, helpful and relevant health + wellness information

enews