Hellboy-bedenker Mike Mignola Wenst bijna dat hij zijn stripkarakter niet had laten gaan

Fragment uit een Hellboy comic. Foto: Mike Mignola/Dark Horse Comics

Het is een zware 24 uur geweest voor ieders favoriete karmozijnrode paranormale onderzoeker. Hellboy, een personage dat in de vroege jaren negentig door schrijver en tekenaar Mike Mignola werd gecreëerd voor stripboeken, speelde de hoofdrol in twee door Guillermo del Toro geregisseerde verfilmingen in de jaren augts, maar zijn laatste filmische inspanning is een totale reboot. Deze keer staat The Descent-regisseur Neil Marshall aan het roer, een schokkend gespierde David Harbour (Stranger Things) speelt de titelrol, en het verhaal is aangepast aan “The Wild Hunt”, een Hellboy-stripverhaal dat Mignola en tekenaar Duncan Fegredo tien jaar geleden samenstelden. Helaas zijn de critici tot nu toe niet erg te spreken over de film – op dit moment staat hij op 12 procent bij Rotten Tomatoes. Maar dat is niet de schuld van Mignola, en zijn Hellboy strips zullen zeker klassiekers blijven in de canon van de sequentiele kunst. We spraken met Mignola over het vermijden van de kritieken, de cameo van fan-favoriet personage Lobster Johnson, en zijn wens om terug te keren naar het tekenen van comics.

Hoe waren je gesprekken met regisseur Neil Marshall?
Wel, ik heb nooit… ik bedoel, ik heb nooit echt een gesprek gehad met Neil. Ik heb hem maar een of twee keer ontmoet, denk ik, voor het filmen begon. Dat is een heel andere planeet dan de relatie die ik met del Toro had, want del Toro en ik praatten letterlijk al jaren voordat hij de film maakte. Ik was een grote fan van Neil’s werk, vooral The Descent, wat nog steeds een van mijn favoriete horrorfilms aller tijden is. Er waren een hoop discussies over Neil en hoe Neil hier goed voor zou zijn. Maar geen echte gesprekken met Neil over wat te doen. Het was een beetje van, “Oh, jij bent Neil Marshall; jij bent hier om te doen wat je doet, dus je hebt geen hulp van mij nodig!”

De gesprekken die ik had, anders dan met de producent en de schrijver… Ik heb wel veel met David Harbour gepraat. Hij bleef me maar vragen sms’en. Echt interessante vragen over, “Waar dacht je aan toen je hem creëerde? Wat dacht je hierover?” Ik herinner me dat hij vroeg, “Waren er bepaalde dieren die je in gedachten had toen je bedacht hoe Hellboy beweegt?” Ik weet dat we minstens een avond hadden waarop ik zei, “Man, ik kan niet blijven sms’en! Bel me gewoon!” Dus dat veranderde in een twee uur durend gesprek over God weet wat. Alles onder de zon. Had dat invloed op zijn prestaties? Ik weet het niet. Maar hij wilde duidelijk zoveel mogelijk achtergrondinformatie over waar Hellboy vandaan kwam om zijn eigen versie van het personage te bedenken.

Waarom een nieuwe, opnieuw opgestarte film toestaan?
Ik heb geen zeggenschap in deze zaken omdat ik de filmrechten niet bezit. Er is nooit een echte stop geweest op de discussie om door te gaan met meer films. De producenten zijn er al vanaf het begin mee bezig en hebben nooit het idee losgelaten om door te gaan met de Hellboy films. Heb ik ooit geloofd dat het zou gebeuren? Nee, waarschijnlijk niet. Maar om wat voor reden dan ook, kozen ze die tijd om de boel echt op gang te krijgen en, weet je, een reboot was logisch toen je je realiseerde dat je het niet met del Toro zou gaan doen en je het niet met Ron zou gaan doen. Ik denk dat iedereen dacht, als we met een andere regisseur beginnen, zadelen we de regisseur dan op met het voortzetten van de verhaallijn die del Toro is begonnen?

Ik weet dat je de filmrechten niet hebt, maar ik dacht dat je een informeel veto zou hebben als je niet wilde dat er een film gemaakt werd.
Ik bedoel, ik had kunnen zeggen, “Ik wil niet dat je het doet.” Dat betekent niet dat ze per se naar me geluisterd zouden hebben. Godzijdank hoefden we dat gesprek nooit te voeren. Het beste wat ik kan doen met zoiets is zeggen, “Ik wil er niet bij betrokken worden.” Maar ik heb veel geluk met producenten die me erbij willen betrekken, en vooral omdat ze met deze film dichter bij het bronmateriaal wilden blijven, wel, het zou nogal dom zijn van mij, als de enige man die het bronmateriaal volledig begrijpt, om te zeggen, “Veel geluk, ik wil er niets mee te maken hebben.” Dus ik was erg blij dat ik de kans kreeg om mee te doen. Vooral met “The Wild Hunt,” wat een zeer ingewikkeld verhaal is. Als je de stukken gaat verplaatsen, dan, ja, is het goed om mij erbij te hebben om te zeggen, “Als je deze stukken gaat verplaatsen of je gaat dit personage of dat personage vervangen, laten we dan dit personage gebruiken en niet dat personage; laten we dit stuk hier neerzetten en niet dat stuk daar.” Bij al mijn verhalen is er een bepaalde logica die… niet allemaal op de pagina staat. Het is fijn dat ik er ben om te zeggen: “Dit betekent dit, en als we dit gaan gebruiken, hebben we dat nodig.”

Maar je hebt toch meegeschreven aan een concept van het script?
Op een gegeven moment wel, ja. Chris Golden en ik… Ik haat typen. Chris Golden en ik, die samen een paar romans hebben geschreven, hebben ergens in het midden een paar kladjes van het script gemaakt. Dat was voordat het een reboot was. We hebben een paar schetsen van het script gemaakt en toen ging het terug naar Andrew. Dat is de manier waarop dit werkt. Het is zo lang heen en weer gegaan dat we er op een gegeven moment ons eigen ding op hebben gezet.

Is er iets uit jullie script op het witte doek terechtgekomen?
Laten we eens kijken. Er zijn een paar stukjes waar ik de hand in had. Zoals het Baba Yaga gedoe: Er zijn twee extra kleine Baba Yaga scènes die vrij laat zijn toegevoegd, toen we ons realiseerden dat we haar meer bij het verhaal wilden betrekken. Ik schreef vooral die paar kleine stukjes. Dus, ja, er zijn dingen waarvan ik denk, ik heb dat geschreven, of ik denk dat ik in de kamer was met Andrew en zei, “Hé, laten we dit doen.” Maar het is zo’n samenwerkings ding dat het echt moeilijk is om specifieke momenten aan te wijzen. Maar wanneer Hellboy uit Baba Yaga’s huis rolt en zij hem vervloekt als hij het huis uitgaat, was dat een interessant stukje omdat ik geloof dat het David Harbour was die zei dat Baba Yaga een afscheidsvloek of een afscheidsstoot aan Hellboy moest hebben. Die opmerking kwam bij me op en ik geloof dat dat stukje, de dingen die ze tegen Hellboy zegt als hij de deur uitgaat, dat ik dat geschreven heb op basis van wat Harbour zei, “We hebben daar iets nodig.” Dat is een van mijn favoriete kleine dingen waar ik naar kijk en ik denk graag, Ooh! Ja! Dat stukje heb ik geschreven!

Wat vond je van de uiteindelijke film?
Het is opnieuw zo surrealistisch voor me om te zien dat er zoveel direct uit de strip is gelicht. Sommige stukken zijn verplaatst en sommige scènes zijn langer dan wat ik deed en sommige zijn korter dan wat ik deed. Ik had nog nooit de ervaring gehad op de set dat ik rondkeek en dacht, Holy crap, dit komt rechtstreeks uit de strip. De dag dat ik op de set was in Bulgarije, was het de Wilde Jacht in een veld. Dus daar is Hellboy te paard en de Wild Hunt jongens leken zo dicht op het ontwerp dat Duncan Fegredo had gemaakt in de strip. Dat was behoorlijk surrealistisch. En het kostuum van Lobster Johnson is precies goed, of 99 procent precies wat er in de strip stond. Het was wel even wennen om mijn werk zo op het scherm te zien. Dus dat was best cool.

Heb je de recensies van de film gelezen?
Ik niet.

Je niet.
Ik ben op de hoogte van de recensies, maar ik heb besloten de recensies niet te lezen. Ik ben benieuwd wat de fans van de film vinden. Ik wil zeker dat de fans tevreden zijn. Maar, nee, ik blijf weg van de recensies.

Jij hebt meer kracht dan ik. Ik lees uiteindelijk altijd mijn slechte recensies.
Ik bedoel, het internet is veel giftiger dan tien jaar geleden, toen de laatste film uit was. Het is een lelijke ervaring geweest om te zien hoe anders het internet reageert of de geruchtenmolen op internet, al die dingen… Het is gewoon een andere planeet dan tien jaar geleden.

Wiens beslissing was het om de “Hellboy in Mexico” mini-adaptatie in het begin van de film op te nemen?
Ik weet niet waar dat vandaan kwam. Ik denk dat dat een van de relatief late toevoegingen aan het script was. Het begon altijd met iets anders, met iets vóór het hoofdverhaal van de Wilde Jacht, om Hellboy als personage te introduceren. Ik kan me niet herinneren waar het mee begon. Maar ik herinner me wel het telefoontje dat ik kreeg – en misschien was het Neil’s idee – om de Mexico scène te doen, die ik gewoon prachtig vond werken.

Het zette me aan om de comic nog eens te bekijken en mezelf eraan te herinneren hoeveel ik hou van Richard Corben, die het tekenwerk deed.
Het is een van de grote genoegens van mijn carrière geweest om te werken met de twee jongens die een bedankje krijgen voor deze film: Duncan, die het Wild Hunt verhaal deed; en Richard, die enkele van mijn favoriete Hellboy verhalen tekende. Ik ben een geluksvogel geweest.

Neem me eens terug naar het ontstaan van “The Wild Hunt” als stripverhaal, lang geleden?
Oh, mijn geheugen is zo slecht. Ik weet niet zeker wanneer dat ding begon te koken. Het is wel grappig: Het was rond dezelfde tijd dat ik besloot dat ik de strip niet meer kon tekenen, omdat ik een groot verlies van vertrouwen leed in mijn eigen capaciteiten als tekenaar. Dus op hetzelfde moment dat ik dacht, Oh, nee, ik kan geen strips tekenen, was ik dit drie-boek epos aan het koken. Godzijdank dat Duncan Fegredo ja zei om eraan te werken, anders had ik dit enorme verhaal in mijn achterhoofd zitten verstoppen. Ik heb altijd al iets met Koning Arthur willen doen. Jaren geleden had ik het erover om een soort bewerking van het Heilige Graal verhaal te doen en ik denk dat dat nooit helemaal weg is gegaan. Bijna alles wat ik ooit heb willen doen is terug te vinden in Hellboy, dus ik denk dat het idee om Hellboy met King Arthur te verbinden al heel lang in mijn achterhoofd zat. Hoe het tot dit verhaal is gekomen? Ik weet het eerlijk gezegd niet. Ik weet wel dat, toen het eenmaal begon… Ik heb nooit het plan gehad om een gigantisch epos van drie boeken te maken, maar deze dingen veranderen soms in een sneeuwbal die de heuvel afrolt.

Wat je ook van de film vindt, het zou verkeerd zijn om te zeggen dat Harbour het personage niet goed weet te belichamen. Wat Ron Perlman natuurlijk ook deed. David ging er echt in op en probeerde het hem eigen te maken, terwijl hij trouw bleef aan de kernideeën. Ja, hij was fantastisch. En, nogmaals, het is heel verschillend… Het is interessant dat beide acteurs uit mijn werk komen en beiden bepaalde aspecten van het personage uit mijn werk behouden, maar het zijn zulke radicaal verschillende verhalen, en de tonen van de twee films – of drie films, denk ik – zijn zo verschillend dat het niet anders kan dan om een ander soort acteur vragen. Het feit dat Davids relatie een vader-zoon-ding is, terwijl Ron en Selma dat soort romantiek als kern van hun verhaal hadden, zorgde voor twee heel verschillende soorten vertolkingen.

Heb je überhaupt contact gehad met Ian McShane?
Nee. Ik zag hem van een afstand. Eerlijk gezegd ben ik doodsbang voor hem. Niemand stelde ons voor en ik had zoiets van, het gaat wel. Het was leuk om hem voorbij te zien lopen. Maar nee, het was gewoon die ene avond in Engeland toen het zo hard regende dat ik gewoon op zoek was naar een kop koffie en een luifel om onder te staan. Ik zag hem van een afstand.

Ik heb hem een paar jaar geleden geïnterviewd en ik was toen ook doodsbang, maar hij was uiteindelijk net zo open en aardig als iedereen die ik ooit heb geïnterviewd. Dus, als je nog eens de kans krijgt hem te ontmoeten, wees niet bang!
Ik vind het fascinerend dat hij blijkbaar goed bevriend was met John Hurt. Dus het feit dat hij het personage speelde dat John had gespeeld, vond ik eigenlijk heel cool.

Op dit moment, tussen de comics, de films, de tekenfilms, enzovoorts, heb je veel verschillende mensen Hellboy laten interpreteren. Wat denk je dat je over het personage hebt geleerd van de interpretaties van andere mensen?
Dat is een moeilijke vraag. Ik weet niet of ik iets geleerd heb over Hellboy, maar wel over het hele creatieve proces en hoe het is om een personage te hebben dat van jou is en dat beetje bij beetje uit je handen glipt. Snap je? Hij neemt een ander leven aan, en meer en meer kom je mensen tegen die Hellboy kennen, of denken te kennen, maar eigenlijk geen idee hebben van de originele comics. Dus het is een interessant proces om iets te creëren en het weer los te laten. Er zal altijd een deel van je zijn dat zegt, ik wou bijna dat ik hem niet had laten gaan. Snap je? Het is niet echt van mij. De boeken zijn van mij, dat is geweldig. Maar op een gegeven moment is het net alsof je je kind ziet opgroeien en weggaan. Ze doen dingen waar jij niets van weet en je mist het een beetje dat ze nog in je huis woonden.

Het feit dat ik de strips heb die 100 procent van mij zijn of dat ik samenwerk met een andere tekenaar – dat zal, voor mij, altijd het echte Hellboy spul zijn. Want aan het eind van de dag, was dat spul niet klaar totdat ik zei dat het klaar was. Wanneer je het personage uitleent en andere mensen het personage laat overnemen, moet je er vrede mee hebben dat het niet precies zal zijn wat jij zou hebben gedaan. Anders betekent niet per se slechter; het betekent alleen dat het anders is.

Wat komt er nu voor jou?

Ik zit op dit moment een beetje tussen twee dingen in. Ik schrijf verschillende afleveringen van Hellboy – daar ben ik vandaag mee bezig, om precies te zijn. Maar om de paar jaar krijg ik weer de kriebels om strips te tekenen. Het is veel te lang geleden dat ik daar zat en echt strips tekende. En schrijven is niet leuk. Shit verzinnen is leuk. Hier zitten, iets schrijven voor iemand anders om te tekenen, is helemaal niet leuk. Dus ik begin wat strips te verzinnen zodat ik daar kan zitten en de man kan zijn die plezier heeft.

Je zei dat je typen haat – doe je alles met de hand en dan typt iemand anders het uit?
Nee, nee, ik typ wel. Ik heb gewoon een hekel aan typen. Typen is werk. Uitleggen aan een andere artiest wat er in een panel gebeurt, is werk. En het is niet natuurlijk wat ik doe. Dus, ja, het hele proces van gaan zitten en een script uittypen, vind ik erg pijnlijk en het is echt werk. Maar ijsberen in de keuken, een verhaal verzinnen, dat is leuk, totdat je denkt, Oh, shit, nu moet ik het opschrijven voor iemand. Ik kijk ernaar uit om rond te ijsberen, een verhaal te verzinnen, en dan te gaan zitten en het zelf te tekenen. Niet dat dat geen uitdaging is, maar ik kan het tenminste doen met de TV aan en het is best leuk. Ik teken veel liever dan dat ik typ.

Ze hebben de kreeft in de film gekregen! Het personage zou al in de maak zijn voor Guillermo del Toro’s nog niet geproduceerde driedelige film, maar hoe is hij hier op het scherm terecht gekomen? Wanneer kwam hij ter sprake in gesprekken over de film?
Nou, del Toro wilde alles in de derde film gebruiken. Ik heb geen idee hoe een derde film er eigenlijk uit zou hebben gezien, maar om de dag had hij het over iets dat erin zou zitten. Dus alleen God weet wat hij gedaan zou hebben. Maar ja, we hadden het er al vroeg over dat Neil de origin sequence erin wilde hebben en dat hij terug wilde gaan en het dichter bij de comic versie wilde doen dan wat del Toro had gedaan. En, in de stripversie, is er een superheld karakter, de vrijheidsfakkel. Maar ik had erop gewezen, toen ze zeiden dat ze dat karakter wilden gebruiken, dat dat karakter eigenlijk geleend was van John Byrne. Ik zei, “Laten we de Vrijheidstoorts niet gebruiken. Maar als ik toen Lobster Johnson had gemaakt, had ik hem in die scène gezet.” Ik ben blij dat ze het mij gevraagd hebben in plaats van gewoon de Vrijheidstoorts erin te stoppen. Maar ik zei, “Ja, dit is een perfecte plaats om Kreeft Johnson in te voegen.” Wat echt een goed voorbeeld is van hoe ik terug kon gaan om details aan te passen en toe te voegen die ik nog niet wist toen ik de strip maakte.

Dus, in zekere zin is deze filmversie van Hellboy’s oorsprong de ideale voor jou?
Ja, ja, precies. Ik had gewoon nog geen eigen pulp/avontuur/superheldenpersonage toen ik met de comic begon.

Ik vind het een geweldig idee dat ze je niet hebben gevraagd naar de Torch of Liberty en hem dan in de film stoppen zonder het aan Byrne te vragen, want van alle mensen in comics is hij waarschijnlijk de minst voor de hand liggende om er kalm en vergevingsgezind over te zijn.
Ik denk niet dat ze het gedaan zouden hebben zonder het mij te vertellen, maar ik herinner me wel het telefoontje en dat ik zoiets had van: “Wacht, wacht, laten we dat niet doen!”

Dit interview is bewerkt en ingekort.