Puberteitsblokkers: Jongeren onder 16 jaar ‘waarschijnlijk niet in staat om geïnformeerde toestemming te geven’

Kinderen jonger dan 16 jaar met genderdysforie kunnen waarschijnlijk geen geïnformeerde toestemming geven voor een behandeling met puberteitsblokkerende medicijnen, zo hebben drie rechters van het Hooggerechtshof geoordeeld.

De zaak was aangespannen tegen de Tavistock and Portman NHS Trust, die zei “teleurgesteld” te zijn maar dergelijke verwijzingen voor kinderen onder de 16 onmiddellijk opschortte.

De NHS zei “blij te zijn met de duidelijkheid” die de uitspraak zou brengen.

Eén van de eisers, Keira Bell, zei dat ze “verheugd” was over de uitspraak.

Mrs Bell, 23, uit Cambridge, was als tiener doorverwezen naar het Tavistock Centre, dat de enige Britse dienst voor genderidentiteitsontwikkeling (GIDS) runt, en kreeg op haar 16e puberteitsblokkers voorgeschreven.

Zij voerde aan dat de kliniek haar meer had moeten aanspreken op haar beslissing om als tiener naar een man over te stappen.

In een vonnis zei Dame Victoria Sharp, zittend met Lord Justice Lewis en Mrs Justice Lieven: “

Het is hoogst onwaarschijnlijk dat een kind van 13 jaar of jonger in staat is toestemming te geven voor de toediening van puberteitsblokkers.

“Het is twijfelachtig of een kind van 14 of 15 jaar de risico’s en gevolgen op lange termijn van de toediening van puberteitsblokkers kan begrijpen en afwegen.”

• Wat betekent transgender en wat zegt de wet?
• Wat zijn puberteitsblokkers?
• Er blijven vragen over puberteitsblokkers, nu onderzoek duidelijkheid geeft

Zij voegden eraan toe: “Met betrekking tot jongeren van 16 jaar en ouder is de wettelijke positie dat er een vermoeden is dat zij in staat zijn om in te stemmen met medische behandeling.

“Gezien de langetermijngevolgen van de klinische ingrepen waar het in deze zaak om gaat, en gezien het feit dat de behandeling vooralsnog innovatief en experimenteel is, erkennen wij dat clinici dit wellicht zullen beschouwen als gevallen waarin toestemming van de rechter moet worden gevraagd voordat met de klinische behandeling wordt begonnen.”

De tweede eiseres, alleen bekend als mevrouw A, is de moeder van een 15-jarig meisje met autisme, dat in afwachting is van behandeling in de kliniek.

Voor de uitspraak van dinsdag zei ze tegen de BBC: “

Mijn angst is – het is niet dat ze overgaat – het is dat ze het verkeerd heeft.”

Ze zei dat het “beangstigend” was dat er zo weinig onderzoek werd gedaan naar de reden waarom een kind het gevoel zou kunnen hebben dat het de verkeerde sekse heeft, voordat er puberteitsblokkers worden gegeven.

“Het is schrijnend om te moeten wachten en te proberen iemand ervan te overtuigen dat je identiteit medisch ingrijpen rechtvaardigt. Maar ik denk dat de keerzijde van het fout doen, de gevolgen van het fout doen, ook catastrofaal zijn.”

Tijdens een hoorzitting bij het Hooggerechtshof in oktober, zeiden de advocaten die de eisers vertegenwoordigden dat het “zeer waarschijnlijk” is dat kinderen die hormoonblokkers gaan slikken, later geslachtsoverschrijdende hormonen gaan slikken, die volgens hen “onomkeerbare veranderingen” veroorzaken.

De Trust – en ook de University College London Hospitals NHS Foundation Trust en de Leeds Teaching Hospital NHS Trust, waarnaar Tavistock kinderen en jongeren met genderdysforie verwijst – voerden aan dat het nemen van puberteitsblokkers en later het nemen van geslachtsoverschrijdende hormonen volledig gescheiden stadia van de behandeling zijn.

‘Het was hartverscheurend om te beseffen dat ik de verkeerde weg was ingeslagen’

Opgroeien, voelde Keira Bell zich verward en verontrust door haar lichaam.

Op 16-jarige leeftijd werd ze een van de duizenden meisjes, sommige nog maar 10 of 11 jaar oud, die werden doorverwezen naar de Tavistock and Portman Trust.

Na drie afspraken van een uur kreeg ze puberteitsblokkers voorgeschreven, waarna ze testosteron kreeg toegediend.

“Toen ik 20 was, heb ik een dubbele mastectomie ondergaan,” zei ze.

Ze geloofde dat de behandeling haar zou helpen “geluk te bereiken”.

Mevrouw Bell, die vorig jaar met de overgang begon, zei: “Het was hartverscheurend om te beseffen dat ik de verkeerde weg was ingeslagen.”

De rechters zeiden dat hun beslissing alleen ging over de geïnformeerde toestemming van een kind of een jongere, niet over de vraag of puberteitsblokkers zelf geschikt waren.

In de uitspraak stond: “De rechtbank beslist niet over de voor- of nadelen van het behandelen van kinderen met GD (genderdysforie) met PB’s, noch op de lange, noch op de korte termijn.”

This is a complex area of treatment that holds at its heart the future lives and happiness of some very vulnerable children, so today’s judgment will be greeted with both sighs of relief and cries of anguish.

For the first time the ruling places a strong legal framework around the prescribing of puberty blockers.

The judges have effectively split the issue into stages. Zij concludeerden dat een kind onder de 13 jaar “hoogst onwaarschijnlijk” in staat is om geïnformeerde toestemming te geven en dat het bij 14 en 15 jaar nog steeds “twijfelachtig” is of zij de implicaties van de medicatie volledig kunnen begrijpen.

Zelfs voor 16- en 17-jarigen kan het volgens de uitspraak passend zijn om de rechter bij de beslissing te betrekken.

De rechters wijzen erop dat het gebrek aan bewijs over de langetermijneffecten van puberteitsblokkers het nog moeilijker maakt om toestemming te geven, maar in feite zal de rechter nu een veel grotere rol spelen bij beslissingen, die toch al zeer emotioneel geladen zijn.

Tijdens een toespraak buiten het Royal Courts of Justice zei mevrouw Bell dat ze “verheugd” was met de uitspraak.

“Deze uitspraak is niet politiek, het gaat om de bescherming van kwetsbare kinderen,” zei ze.

“Ik ben blij te zien dat het gezond verstand heeft gezegevierd.”

Paul Conrathe, de advocaat van beide eisers, zei dat de uitspraak “een historische uitspraak was die kinderen beschermt die lijden aan genderdysforie”.

Hij zei dat de uitspraak aantoonde “dat een cultuur van onwerkelijkheid is ingebed geraakt in Tavistock”.

“Dit kan ertoe hebben geleid dat honderden kinderen deze experimentele behandeling hebben gekregen zonder dat zij daarvoor naar behoren waren geïnformeerd,” zei hij.

Lui Asquith, van de liefdadigheidsinstelling voor trans-kinderen Mermaids, zei dat de uitspraak een “vernietigende klap” was en “een potentiële catastrofe voor trans-jongeren in het hele land”.

De liefdadigheidsinstelling zei: “Wij geloven heel sterk dat elke jongere het recht heeft om zijn eigen beslissingen te nemen over zijn lichaam en dat zou niet mogen verschillen omdat iemand trans is.”

Een woordvoerder van de NHS zei: “We zijn blij met de duidelijkheid die de beslissing van het hof brengt. Het Tavistock heeft onmiddellijk nieuwe verwijzingen opgeschort voor puberteitsblokkers en geslachtsoverschrijdende hormonen voor kinderen onder de 16 jaar, die in de toekomst alleen zullen worden toegestaan wanneer een rechtbank daar specifiek toestemming voor geeft.”

In september kondigde de NHS een onafhankelijk onderzoek aan naar genderidentiteitsdiensten voor kinderen en jongeren.

De Tavistock and Portman NHS Trust zei dat het “teleurgesteld was door de uitspraak van vandaag en we begrijpen dat de uitkomst waarschijnlijk ongerustheid zal veroorzaken bij patiënten en hun families”.

Het voegde eraan toe: “Onze eerste plicht is aan onze patiënten, met name degenen die momenteel een hormoonblokkerende behandeling krijgen, en we werken samen met onze partners, University College London Hospitals NHS Foundation Trust en Leeds Teaching Hospitals NHS Trust, om steun te bieden aan patiënten die zich zorgen maken over de gevolgen voor hun zorg.”

De woordvoerder van de Trust bevestigde ook dat de Trust toestemming zou vragen om tegen de uitspraak in beroep te gaan.

In een aparte zaak is een 14-jarige transgenderjongen een rechtszaak begonnen tegen NHS England over vertragingen bij de geslachtsveranderende behandeling.